Đồng bằng sông Cửu Long: Người chăn nuôi bò thất vọng

Nguồn tin: BCT, 11/5/2007
Ngày cập nhật: 12/5/2007

Khoảng 3 năm trước, con bò được nhiều nông dân vùng ĐBSCL tin tưởng chọn nuôi với kỳ vọng thoát nghèo nhờ bán bò. Nhiều dự án hỗ trợ nông dân nghèo vay vốn nuôi bò được ra đời ở các tỉnh. Nhưng hơn một năm trở lại đây, nhất là từ đầu năm 2007 đến nay, con bò rớt giá thê thảm...

QUA THỜI HOÀNG KIM

Bến Tre và Trà Vinh là hai tỉnh có đàn bò lớn nhất khu vực ĐBSCL. Tỉnh Bến Tre có tổng đàn bò khoảng 170.000 con, còn Trà Vinh có khoảng 146.000 con. Từ năm 2002 đến cuối năm 2005 giá bò mắc như vàng. Người nuôi bò lâu năm “trúng đậm” với giá bán bò giống tăng cao bất ngờ. Ở huyện Ba Tri, Bến Tre, nơi có đàn bò nhiều và tốt nhất tỉnh, giá bán một con bò nghé cái lai sind 8 tháng tuổi lên đến 9-10 triệu đồng, còn bò nái lai sind 18 tháng tuổi giá 17-18 triệu đồng/con. Ở xã Bảo Thuận, huyện Ba Tri có ông Mười Tèo bỏ ra đến 62 triệu đồng để mua một bò nái mẹ và bò cái con đẹp. Không chỉ bò giống, bò đực cũng tăng giá theo giá bò cái. Bò đực lai sind 10 tháng tuổi giá từ 2-3 triệu đồng/con cũng tăng lên 4-5 triệu đồng/con.

Trang trại nuôi bò của anh Trần Văn Hoàng tại huyện Châu Thành, Trà Vinh.

Ở tỉnh Trà Vinh, tuy đàn bò chủ yếu là giống bò cỏ địa phương, nhưng để sở hữu một con bò cái vừa cai sữa, người mua bò cũng phải bỏ ra 5-6 triệu đồng; bò tốt giá lên đến 7-8 triệu đồng/con. Những người có đàn bò từ 5-7 con trở lên lúc đó coi như đã nắm trong tay vài chục triệu đồng - một số tiền không nhỏ đối với nhà nông. Ở Ba Tri, nhiều người nhờ bán bò giá cao, từ nhà lá đã chuyển sang cất nhà tường. Như chị Trần Thị Chín ở ấp 2, xã Phú Lễ, huyện Ba Tri, nhờ bán vài con bò mà có tiền cất nhà tường và nuôi các con học đại học. Hay anh Nguyễn Văn Thống ở ấp 1, xã Phú Lễ, từ một thợ sửa xe đạp, nhờ vay tiền nuôi bò sau đó bán đàn bò thu được trên 30 triệu đồng.

Tại huyện Châu Thành, Trà Vinh, nhiều người biết đến anh Trần Văn Hoàng ở khóm 5, thị trấn Châu Thành, là chủ trang trại bò 124 con. Năm 2004, anh Hoàng bán 40 con bò cái giống mỗi con 8 tháng tuổi, thu về trên 300 triệu đồng. Lúc bò giá cao, việc nuôi bò được xem như giải pháp để thoát nghèo. Nhiều người nuôi tính toán: bò nuôi chỉ tốn tiền mua giống, còn lại là lấy công làm lời, giá càng cao, lời càng nhiều. Một năm bò nái sinh một con, nếu được là bê cái lứa đầu thì trong vòng 5 năm người nuôi bò sẽ có đàn bò 7 con với giá trị ít nhất là 50 triệu đồng.

Lợi nhuận từ việc nuôi bò cao, nhiều người đổ xô mua bò về nuôi, các địa phương cũng tích cực lập dự án hỗ trợ dân nghèo vay vốn nuôi bò. Đàn bò ở nhiều địa phương những năm qua tăng với tốc độ chóng mặt. Chỉ tính riêng ở tỉnh Bến Tre, từ năm 2003 đến nay, đàn bò tăng gần 100.000 con.

NGƯỜI CHĂN NUÔI GÁNH NỢ

Nhưng từ cuối năm 2005 giá bò ở các tỉnh ĐBSCL bắt đầu giảm và rớt giá “thê thảm” kể từ đầu năm 2007 đến nay. Người dân không còn phân loại bò giống xấu, đẹp như trước mà được “cào bằng” để bán bò thịt. Giá bò nái trước đây cao chót vót giờ rẻ như bèo. Ở tỉnh Bến Tre hiện nay, một con bò cái giống tốt 8 tháng tuổi đã giảm giá khoảng 70%, chỉ còn 3 triệu đồng một con; bò nái tốt đến thời kỳ sinh sản (khoảng 2 năm tuổi) giá từ 25 triệu đồng/con, nay giảm xuống còn 6-7 triệu đồng/con. Bò đực lai sind sau khi cai sữa trước đây 3-4 triệu đồng/con, nay còn 1,5-2 triệu đồng/con. Nhiều hộ nuôi bò số lượng nhiều không khỏi xót xa khi con bò rớt giá thảm hại.

Trang trại bò của anh Trần Văn Hoàng (Trà Vinh) hiện còn 65 con. Với giá bán hiện nay, trị giá của đàn bò chỉ còn trên 200 triệu đồng, tương đương 50% giá trị 40 con bò anh bán năm 2004. Anh Hoàng cho biết: “Thời điểm bò giá cao, tôi luôn có mặt ở trang trại để cùng công nhân chăm sóc đàn bò mau lớn. Nay việc nuôi bò chỉ cầm chừng vì nếu bán ra không có lời. Để nuôi đàn bò, tôi phải trồng 25 công cỏ, thuê 3 công nhân cắt cỏ mỗi tháng với mức lương gần 1 triệu đồng/người. Tính ra, mỗi năm đàn bò sinh được 30 con đem bán cũng không còn lời so với việc để đất trồng lúa”.

Anh Thạch Sớt, Phó Chủ tịch UBND xã Hàm Giang, huyện Trà Cú, Trà Vinh, cho biết thêm: “Năm 2004, chúng tôi lập dự án hỗ trợ 131 hộ nghèo trong xã vay vốn nuôi bò, mỗi hộ 10 triệu đồng. Lúc đó, chúng tôi và người dân hy vọng dự án sẽ có nhiều người thoát nghèo từ dự án. Đến tháng 10-2007, dự án kết thúc nhưng với giá bò như hiện nay, qua thăm dò, hầu hết người dân tham gia dự án đều không có khả năng trả được nợ ngân hàng đúng hạn cho dù bán cả đàn bò. Lãnh đạo địa phương đang kiến nghị ngân hàng gia hạn thêm thời gian trả nợ cho người dân”.

Nhiều người cho rằng con bò rớt giá do cung vượt cầu. Nhưng thực tế vẫn còn nhiều nguyên nhân khác. Bò giống trước đây tăng giá ảo, đến lúc bão hòa bị rớt giá là điều đã được dự báo trước. Nhưng bò giống hiện rớt giá xuống thấp hơn giá trị thực. Ở tỉnh Trà Vinh, bò bị rớt giá còn có nguyên nhân là vì nguồn thức ăn cho bò đang thiếu trầm trọng. Đối với những người nuôi bò có truyền thống đã có sự chuẩn bị nguồn thức ăn, còn những người nuôi theo phong trào thì rất khó xoay xở. Giá bò đang trên đà giảm, năm 2006, vụ lúa đông xuân ở Trà Vinh bị thất mùa do ảnh hưởng dịch bệnh. Người dân thì thiếu tiền chi tiêu, đàn bò thiếu thức ăn vì vậy người ta cùng nhau bán tháo đàn bò. Thương lái vì vậy cũng dễ dàng ép giá.

Ở tỉnh Bến Tre tuy nguồn thức ăn không thiếu nhiều, nhưng thấy giá bò sụt giảm, người dân cũng đua nhau bán bò vì sợ giá sẽ còn giảm nữa. Chỉ riêng huyện Ba Tri, mỗi ngày hiện có khoảng 100 con bò được bán đi nơi khác. Ông Lê Tấn Hữu, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Bến Tre, nói: “Giá bò hiện tại đang giảm đến mức thấp nhất, khó giảm được nữa. Ngành nông nghiệp đang khuyến cáo người dân nên bình tĩnh giữ đàn bò và kết hợp trồng trọt với chăn nuôi để đạt lợi nhuận nhiều hơn”.

CAO DƯƠNG