Chống dịch cúm gia cầm - không thể chủ quan, lơ là!

Nguồn tin: Báo Đồng Nai, 18/02/2009
Ngày cập nhật: 20/2/2009

Từ đầu năm tới nay, dịch cúm gia cầm đã xảy ra tại 12 xã thuộc 11 huyện của 8 tỉnh trong cả nước và đã có 3 bệnh nhân nhiễm cúm A . Nguyên nhân là do lãnh đạo một số địa phương và người chăn nuôi chưa nhận thức đầy đủ tính chất nguy hiểm của dịch bệnh này...

* Vẫn còn nuôi gia cầm nhỏ lẻ

Đồng Nai hiện có tổng đàn gia cầm khoảng 5,5 triệu con, trong đó nuôi nhỏ lẻ khoảng 1,5 triệu con. Theo quy định của Chính phủ thì hàng năm ngành thú y tổ chức 2 đợt tiêm phòng dịch vào tháng 5 và tháng 11. Tuy các địa phương trong tỉnh đều đồng loạt thực hiện, thế nhưng tại một số huyện như: Tân Phú, Long Thành, Nhơn Trạch... vẫn còn "sót" những đàn gà, vịt phát sinh mới không nằm vào đợt tiêm phòng và các xã cũng không thể thống kê kịp thời để tiêm phòng bổ sung. Ở một số xã vùng sâu, vùng xa, bà con nuôi gà, vịt tràn lan, không chú ý tiêm phòng chống dịch bệnh dẫn đến tỷ lệ bảo hộ rất thấp. Đầu tháng 2-2009, Chi cục thú y Đồng Nai đã tiến hành lấy 30 mẫu bất kỳ trên đàn vịt của ấp Tân Thịnh, xã Đồi 61 (huyện Trảng Bom) để xét nghiệm, kết quả độ bảo hộ là 0%; kiểm tra 30 mẫu trên đàn gà tại ấp Tam Hiệp, xã Xuân Hiệp (huyện Xuân Lộc) có tỷ lệ bảo hộ chỉ đạt gần 27%; tỷ lệ bảo hộ trên đàn gà ở xã Phú Lộc (huyện Tân Phú) chỉ đạt trên 43%... Đây chính là nguy cơ tiềm ẩn có thể xảy ra dịch. Ông Hoàng Sơn Hải, Chi cục trưởng Chi cục thú y Đồng Nai, nói: "Công tác tiêm phòng chưa triệt để là do chính quyền địa phương còn lơ là trong công tác quản lý, coi công tác phòng chống dịch là của thú y. Thực tế, mỗi xã chỉ có 1 cộng tác viên thú y, chủ yếu làm kiêm nhiệm. Do đó, nếu xã nào "khoán trắng" phòng chống dịch cho cộng tác viên thú y thì họ làm không xuể!".

Nuôi tập trung sẽ dễ dàng trong khâu quản lý dịch bệnh. (Ảnh: H.GIANG)

Cách nay hơn 2 năm, TP.Biên Hòa đã có lệnh cấm nuôi gia cầm, thủy cầm, nhưng cho đến nay không ít hộ dân ở một số phường, xã vẫn lén lút nuôi gia cầm. Ông Trần Ngọc Sơn, Trạm trưởng Trạm thú y Biên Hòa, cho hay: "UBND thành phố đã giao cho các phường, xã chịu trách nhiệm trực tiếp về quản lý chăn nuôi, buôn bán, giết mổ gia cầm. Có những phường thực hiện rất tốt, như: Tân Mai, Quang Vinh, Thanh Bình... Thế nhưng vẫn còn những phường, xã lơ là trong công tác quản lý và việc xử lý vi phạm cũng chưa nghiêm nên tình trạng chăn nuôi gà, vịt trên địa bàn vẫn còn".

Đi một vòng qua phường Tân Phong, Trảng Dài, Hóa An, Tân Hạnh (TP. Biên Hòa), chúng tôi thấy gà, vịt nuôi nhỏ lẻ vẫn còn khá nhiều. Một số hộ nuôi vịt ở xã Hóa An thản nhiên cho biết, xã có vận động, nhắc nhở nhưng nuôi một vài con "cải thiện" đời sống thì làm sao có thể xảy ra dịch bệnh!

Do công tác quản lý của các phường, xã còn lỏng lẻo, chưa triệt để nên một số hộ tại TP. Biên Hòa vẫn lén lút nuôi gia cầm. Ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Chủ tịch UBND phường Tân Phong (một trong những phường vẫn còn tình trạng nuôi, buôn bán gia cầm khá nhiều) cho biết: "Tuy phường thường xuyên thực hiện kiểm tra, nhưng tình trạng nuôi nhỏ lẻ trong dân vẫn còn và rất khó kiểm soát. Biện pháp của phường hiện nay chủ yếu tăng cường vận động bà con chấp hành tốt chỉ thị của thành phố".

Vừa qua, dịch cúm bùng phát trong cả nước chủ yếu trên những đàn gia cầm không được tiêm phòng. Nếu các phường, xã không làm tốt việc cấm nuôi gia cầm trên địa bàn thì nguy cơ bùng phát dịch sẽ rất cao.

* Có còn "bắt cóc bỏ dĩa"?

TP. Biên Hòa có rất nhiều điểm buôn bán gia cầm không rõ nguồn gốc hoạt động công khai. Trong đó, "nóng" nhất là các điểm bán dọc các tuyến đường Đồng Khởi, Bùi Văn Hòa, đường ra ngã 4 Tân Vạn, các chợ tự phát phường Long Bình, Trảng Dài, Tân Phong, xã Hóa An... Khoảng 1 tuần nay, trước những chỉ đạo khá "mạnh tay" của TP. Biên Hòa, nhiều "chốt" chặn nạn bán gà, vịt sống do các phường thành lập đã "cắm" ngay tại những điểm nóng trên. Chính vì vậy, hoạt động tại các điểm buôn bán gia cầm trên cũng đã giảm bớt, ít thấy cảnh mua bán, giết mổ gà vịt nhộn nhịp như trước. Tuy nhiên, tình trạng "chỉ làm mạnh tay khi có phát sinh dịch" đã diễn ra rất thường xuyên từ vài năm nay nên khó có thể khẳng định sau những đợt ra quân mạnh mẽ thì những điểm buôn bán gà vịt sống trái phép trên không trở lại hoạt động như thường?

Bán vịt sống nhỏ lẻ trên quốc lộ 15 thuộc Long Bình, TP.Biên Hòa (ảnh chụp chiều 17-2-2009). (Ảnh: NGÔ SƠN)

Ông Lâm Tấn Khải, Chủ tịch UBND phường Trảng Dài, cho rằng, không dễ dẹp hết những điểm bán gà, vịt sống nếu chỉ trông mong vào hoạt động của cơ quan chức năng mà không xuất phát từ những thay đổi trong nhận thức của người tiêu dùng. Có nhu cầu thì sẽ có cung. Chưa kể, các địa phương có rất nhiều khó khăn trong việc dẹp bỏ các điểm bán trái phép trên vì người bán là dân tứ xứ, không có phương tiện, tài sản để tịch thu. Đồng thời, việc tiêu hủy gà, vịt sống gặp nhiều khó khăn, nhân lực và kinh phí cũng không đủ... Ông Tống Thanh Đa, Chủ tịch UBND phường Long Bình, cũng khẳng định không phải chỉ khi có dịch xảy ra thì, địa phương mới tổ chức các đợt truy quét mà bình thường vẫn có làm. Song, bắt điểm này lại "xì" ra điểm khác! Người bán gà, vịt rất cơ động và gọn nhẹ nên dễ dàng chạy thoát khi nhìn thấy bóng dáng lực lượng kiểm tra. "Đã từng có tình trạng người bán gà, vịt sống phản ứng lại nhân viên thi hành công vụ của phường Long Bình bằng dao, gậy. Nên điều tôi trăn trở là bên cạnh những biện pháp truy quét mạnh mẽ, người tiêu dùng cần thiết phải từng bước thay đổi nhận thức thì mới ổn. Nếu không có nhu cầu mua gà, vịt sống thì các điểm bán cũng không xuất hiện" - ông Đa nói.

Tình hình phòng chống dịch cúm gia cầm càng khó khăn hơn khi đầu năm 2009, Bộ NN - PTNT đã có quyết định bỏ tiêm phòng cho đàn gà nuôi nhốt, đàn vịt thịt thả đồng. Thời gian gần đây cho thấy, đa số các ổ dịch bùng phát từ đàn vịt thả đồng không được tiêm phòng. Tại cuộc họp về phòng chống dịch trên đàn gia súc, gia cầm các tỉnh phía Nam vào ngày 11-2, Đồng Nai và hầu hết các tỉnh đều đề nghị Bộ NN-PTNT tiếp tục cho tiêm phòng tất cả đàn già cầm, thủy cầm để tăng cường bảo hộ cho đàn. Hiện Bộ NN-PTNT vẫn chưa có ý kiến phản hồi. Tuy nhiên, Sở NN-PTNT Đồng Nai cũng đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh hỗ trợ kinh phí tiêm phòng cho đàn gia cầm để tăng độ bảo hộ cho đàn.

K.Ngân - K.Minh