Nuôi tằm hai giai đoạn ở Sơn La

Nguồn tin: Nông Nghiệp Việt Nam, 22/04/2009
Ngày cập nhật: 23/4/2009

Nuôi tằm theo hai đoạn là một hình thức phân công lao động: có nhóm chuyên nuôi tằm con tập trung đến hết tuổi ba rồi đưa về cho các hộ khác chăm tới khi tằm chín, kéo kén.

Năm 2008-2009, Trung tâm Nghiên cứu Dâu tằm tơ đã phối hợp với Cty Dâu tằm tơ Mộc Châu triển khai một số nội dung của đề tài cấp nhà nước “Nghiên cứu một số giải pháp khoa học công nghệ nhằm phát triển sản xuất dâu tằm bền vững phục vụ nội tiêu và xuất khẩu” và đề tài cấp Bộ “Nghiên cứu chọn tạo và công nghệ nhân giống dâu, tằm”.

Mộc Châu là một “thiên đường” cho cây dâu, con tằm với đất tốt, tiểu khí hậu mát mẻ, biên độ nhiệt ngày đêm chênh lệch lớn nên bao giờ tằm nuôi ở đây cũng ít bệnh tật, năng suất cao, chất lượng kén hơn hẳn ở đồng bằng. Hiện Mộc Châu đang duy trì 150 ha dâu, nông dân hầu hết đã áp dụng nuôi tằm con tập trung còn nuôi tằm dưới đất (nền nhà) đang triển khai tại Cty Dâu tằm tơ Mộc Châu (1ha), Bản Áng (10ha), Hủm Châu (20ha) và Nông trường Cờ Đỏ (1ha).

Trải qua bao thăng trầm, có lúc dân đổ xô đi đào gốc dâu để trồng ngô khi lương thực đắt đỏ, giờ đây nhiều người quay lại với con tằm cũng bởi bài toán kinh tế. Chị Nguyễn Thị Lĩnh-công nhân khu Trại giống kể về cái tiện lợi của nuôi tằm hai giai đoạn: “Tằm con được một tổ chăn đến hết tuổi ba rồi mới đem về nuôi tiếp tuổi bốn, tuổi năm đến khi chín. Nhà mình nuôi 8 vòng, trung bình 15kg/vòng nên với giá 40.000đ/kg kén thu được cỡ 5 triệu đồng cho 15 ngày nuôi. Một năm có thể nuôi tới 10 lứa nên thu nhập cũng khá”. Cũng tại đơn vị này, công nhân còn sáng kiến ra chiếc xe đẩy chở dâu đi giữa các khu vực nuôi tằm dưới đất, lao động không phải bưng thúng dâu nữa mà chỉ việc bốc rồi rắc, rất tiện.

Đến bản Áng 1 xã Đông Sang, chúng tôi vào nhà anh Trần Minh Tuấn, người đang nuôi 4 vòng tằm dưới đất trong lán tạm. Đúng giờ cho ăn, vợ anh cầm thúng dâu vào, rắc rắc xuống đất. Lũ tằm đang tuổi ăn rỗi, cứ ngốn lá rào rào. Trưởng bản Lữ Thế Lợi cho biết, bản Áng 1 đa phần là dân tộc Thái, 17 hộ nuôi tằm thì có dăm nhà đang áp dụng kỹ thuật nuôi dưới đất: “Mọi năm, mỗi vụ nhà tôi nuôi 10 vòng phải thuê 3 lao động cộng với 4 lao động của gia đình để hái dâu, nhặt tằm, thay phân…

Nay nuôi dưới đất chỉ phải thuê 1 lao động vì nhàn hơn hẳn. Trước mỗi ngày thay phân 1 lần nay từ tuổi 4 đến khi tằm chín không cần phải thay phân. Trước ngày cho ăn 6 bữa, nay vì dưới nền nhà mát hơn, dâu tươi hơn nên rắc dầy, tằm ăn hết kỹ hơn, bớt bữa đi. Trước nuôi tằm nong, khi chín phải nhặt từng con một lên né nay thì chỉ cần mang né tới chỗ nuôi, con nào chín nó tự bò lên, bò đầy né là mình nhấc ra, nhàn hẳn. Năm ngoái chúng tôi được hỗ trợ 5.000đ/vòng để nuôi theo phương pháp này, nay nếu mà không còn hỗ t rợ nữa vẫn nuôi thôi”.

Với kỹ thuật nuôi tằm theo hai giai đoạn, nhất là nuôi tằm lớn dưới nền nhà, hiện nay câu “nuôi tằm ăn cơm đứng” đã không còn thực sự đúng nữa.

Nuôi tằm hai giai đoạn, giai đoạn lớn chăn dưới nền nhà có nhiều lợi ích tuy nhiên phải có thuốc xử lý và mất không gian là nhà ở hoặc lán tạm. Vì thế, theo chị Nguyễn Thị Liễu-Phó giám đốc Cty Dâu tằm tơ Mộc Châu, để phấn đấu 50% diện tích nuôi tằm dưới đất, năm nay những người nuôi theo phương pháp này sẽ được hỗ trợ trứng giống và thuốc. Ngoài việc nuôi tằm hai giai đoạn, nuôi dưới đất, tại Mộc Châu đang triển khai mô hình trồng giống dâu mới VH15 với quy mô 5ha, khu vực hoá giống tằm tứ nguyên GQ2218.

Qua thực tế thấy cặp lai này đáp ứng được yêu cầu của người nuôi tằm đó là giống dễ nuôi, không kén thức ăn, chống chịu nắng nóng tốt, năng suất cao; đáp ứng được yêu cầu của người sản xuất trứng giống là hưu miên ổn định, tỷ lệ nhộng sống cao nên hệ số nhân giống cao, giá thành hạ, không có bệnh gai. Kết quả tằm phát dục đều, sức sống tốt, năng suất kén cao hơn hẳn giống Trung Quốc, đặc biệt chủ động được sản xuất, giá bán rẻ…

DƯƠNG ĐÌNH TƯỜNG