Quảng Ngãi: Công tác cải tạo đàn trâu tại một huyện miền núi

Nguồn tin: Khuyến nông Việt Nam, 08/06/2009
Ngày cập nhật: 9/6/2009

Ba Tơ là một huyện miền núi về phía Tây Nam của tỉnh Quảng ngãi. Toàn huyện có 19 xã, thị trấn, trong đó có 7 xã và 13 thôn đặc biệt khó khăn, dân số toàn huyện có 48.741 người, trong đó dân tộc H’re chiếm 87,4%.

Nuôi trâu là nghề chăn nuôi truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số. Nuôi trâu không chỉ cung cấp sức kéo mà còn là hàng hoá để trao đổi mua bán có giá kinh tế cao đem lại thu nhập cho người dân. Năm 2006, toàn huyện có trên 17.118 con, song đàn trâu tại huyện đã suy giảm nghiêm trọng về trọng lượng và thể chất.

Xuất phát từ thực trạng đó, được sự hỗ trợ của Sở Khoa học & Công nghệ tỉnh và Uỷ ban nhân dân huyện Ba Tơ, Trạm Khuyến nông huyện đã xây dựng dự án "Hỗ trợ ứng dụng khoa học và công nghệ tuyển chọn, cải tạo đàn trâu cho đồng bào dân tộc H’re huyện Ba Tơ năm 2006-2008". Mục tiêu của dự án là cải tạo, tuyển chọn trâu đực giống có trọng lượng to lớn để lai tạo với đàn trâu nái nền địa phương nhưng có tầm vóc nhỏ do giao phối cận huyết, phát huy các ưu thế lai có chọn lọc cho ra đời trâu nghé có trọng lượng, tầm vóc to lớn hơn.

Dự án đã chọn 8 hộ tham gia, địa điểm phối giống được bố trí đều trên 8 thôn liền nhau của 2 xã Bình Tô và Ba Dinh. Chỉ với 8 trâu đực giống có trọng lượng bình quân 4 tạ/con nhưng nhờ sự chăm sóc, nuôi dưỡng tốt của người dân, áp dụng đúng quy trình kỹ thuật, vệ sinh thú y tốt, phòng trừ bệnh đúng định kỳ, cung cấp đủ các loại thức ăn thô xanh, thức ăn tinh... đủ về số lượng và chất nên hầu hết trâu đực giống có tính hăng cao, khả năng phối giống đạt yêu cầu.

Kết quả dự án đã phối tinh được 367 con trâu cái có chửa, trâu nghé lai mới sinh được 157 con, trọng lượng bình quân 22kg/con, lớn hơn nghé địa phương 5 - 7kg, tỷ lệ sống đạt 100%; sau 60 ngày tuổi đạt 40 kg/con.

Về công tác xây dựng mô hình trình diễn làm chuồng có 20 hộ thực hiện với diện tích 7,5 m2/chuồng; trồng 20 vườn cỏ với diện tích 500 m2/vườn. Chuồng trâu được làm đúng kỹ thuật, mỗi chuồng có 2 mái chính và 2 mái phụ. được lợp hoàn toàn bằng tôn kẽm, nền chuồng đắp cao hơn mặt đất từ 20-30 cm, được đầm chặt có đá xung quanh vững chắc. Khung chuồng làm bằng gỗ có 4 trụ chính vững chắc. Chuồng được bố trí máng ăn, máng uống và nơi ủ phân theo đúng quy trình kỹ thuật. Mô hình vườn cỏ sinh trưởng, phát triển tốt, sau khi trồng 45-60 ngày thu hoạch lứa đầu cho năng suất cao từ 180-200 tấn/ha, vừa đủ để bổ sung thức ăn vào ban đêm cho trâu.

Ngoài các công tác trên, Trạm khuyến nông huyện Ba Tơ đã tập huấn chuyển giao kỹ thuật làm chuồng, trồng cỏ, chăm sóc nuôi dưỡng trâu đực giống, trâu cái sinh sản, nghé sơ sinh, phòng trừ bệnh cho gia súc được 8 lớp với 440 lượt người tham dự.

Trên cơ sở kết quả đạt được, trong năm 2009 - 2010, Trạm Khuyến nông huyện Ba Tơ tiếp tục triển khai dự án Hỗ trợ nhân rộng mô hình cải tiến kỹ thuật chăn nuôi trâu cho đồng bào dân tộc H’re tại 04 xã của huyện Ba Tơ là Ba Tô, Ba Dinh, Ba Bích, Ba Thành; trong đó xã Ba Tô, Ba Dinh nhân rộng ra toàn xã, Ba Bích và Ba Thành thực hiện trên 20 thôn. Mỗi xã tham gia dự án sẽ được xây dựng 5 điểm trình diễn mô hình/5 hộ. Mỗi hộ sẽ được hỗ trợ 1 con trâu đực giống và xây dựng 1 vườn cỏ 500m2. Dự kiến, sau 2 năm thực hiện, kết quả dự án sẽ tạo ra được 800-1.000 con trâu lai sơ sinh, khối lượng nghé đạt 20 - 23kg/con, tỷ lệ sống > 95%, nghé 3 tháng tuổi đạt 70-80kg/con, trâu từ 18 - 24 tháng tuổi: trâu đực đạt 400 - 450kg/con, trâu cái 320-350kg/con. Năng suất chất xanh trung bình của cỏ Voi và cỏ Ghi-nê đạt 70-80 tấn/ha/năm… Dự án sẽ góp phần nâng cao tầm vóc và chất lượng thịt cho đàn trâu ở huyện Ba Tơ; thay đổi tập quán chăn nuôi lạc hậu của người địa phương; mở rộng và phát triển mô hình chăn nuôi trâu theo hướng hàng hoá; nâng cao thu nhập cho đồng bào dân tộc H’re.

Hải Yến