Đồng Tháp: Hiệu quả sử dụng khí sinh học trong chăn nuôi

Nguồn tin: Đồng Tháp, 25/07/2009
Ngày cập nhật: 27/7/2009

Vài năm trở lại đây, sử dụng khí sinh học (biogas) từ chăn nuôi để đun nấu, chạy máy phát điện phục vụ cho sinh hoạt và sản xuất đã trở nên khá phổ biến ở Đồng Tháp cũng như khu vực ĐBSCL, góp phần tăng lợi ích kinh tế. Đặc biệt, sử dụng hầm khí sinh học (KSH) được xác định là giải pháp giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi hiệu quả nhất. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân việc sử dụng KSH trong chăn nuôi còn chiếm tỷ lệ thấp.

Chất thải trong chăn nuôi là nguồn nguyên liệu dồi dào tái tạo khí sinh học

Vừa lợi ích, vừa sạch

Chuồng nuôi heo của ông Lê Thanh Xuân ở ấp Tân Thành, xã Tân Qui Tây, TX. Sa Đéc khá ngăn nắp, dãy chuồng có 10 ngăn, mỗi ngăn nuôi 8-10 heo gồm nái và thịt. Góc mỗi ngăn có một ống nhựa, ống nhựa này liên thông với nhau, tất cả chất thảy khi làm vệ sinh đều chảy thẳng vào hầm ủ biogas đặt ở góc trái của khu vườn phía sau nhà. Vừa kéo ống nước làm vệ sinh chuồng trại, ông khoe: “Từ ngày xây được hầm biogas này gia đình tôi mừng lắm, vì sạch sẻ thoáng mát, chòm xóm không còn phiền lòng như trước. Bà Hai, vợ ông cũng mừng rỡ khoe: “Từ ngày có hầm biogas này (4/2009) chuyện bếp nút, củi lửa không còn phải lo, vì có gas dư xài cho cả nhà, từ chuyện nấu cơm, canh, đun nước v.v.. Tính ra mỗi tháng tôi tiết kiệm được khoảng 200.000 đồng”.

Cách nhà ông Xuân khoảng 500 mét, là nhà anh Hồ Văn Tư, cũng chuyên sống bằng nghề làm bột nuôi heo, chuồng nuôi của anh cũng có hơn 100 con heo, chất thảy từ chăn nuôi, làm bột cũng được anh Tư đưa vào hầm biogas có thể tích 15 mét khối. Anh Tư kể: “Lúc trước chưa có hầm biogas, chất thải tràn ra ngoài, mùi hôi dữ lắm, bây giờ được đưa gọn vào hầm ủ, chẳng những hết làm phiền chòm xóm mà còn dư gas để xài”.

Ngoài sử dụng khí sinh học (KSH) để làm chất đốt, thời gian gần đây, nhiều nơi cũng đã sử dụng KSH thay thế nhiên liệu của động cơ dầu, bằng cách cải tiến một số chi tiết như bộ phận đánh lửa, chế hòa khí v.v.. Anh Nguyễn Văn Thông, ở ấp Tân Lập, xã Tân Phú Trung, huyện Châu Thành chuyên sống bằng nghề làm bột và nuôi heo, trong chuồng nuôi của gia đình anh lúc nào cũng có khoảng 100 con heo, tất cả chất thải được anh đưa vào hầm ủ biogas có thể tích 20 mét khối. Sau đó, ga được đưa vào làm nhiên liệu cho động cơ D15. Động cơ này đã giúp anh trong việc xay bột, vệ sinh chuồng trại. . . mà không cần phải dùng đến điện hoặc dầu, tính ra anh tiết kiệm được khoảng 50.000 đồng mỗi ngày.

Theo kỹ Sư Ngô Xuân Hương – Trưởng phòng Chăn nuôi -Thủy sản Trung tâm Khuyến nông – Khuyến ngư Đồng Tháp, việc sử dụng KSH trong chăn nuôi đem lại nhiều lợi ích về kinh tế, xã hội và môi trường, như: giúp phụ nữ tiết kiệm thời gian cho công việc nội trợ, tạo thêm việc làm từ nghề xây dựng - bão dưỡng hầm biogas, cung cấp nhiên liệu sạch. . . đặc biệt là cải thiện điều kiện môi trường trong chăn nuôi rất hiệu quả.

Kỹ sư Hương cho biết, túi ủ hoặc hầm ủ KSH nếu được lắp đặt, sử dụng đúng theo hướng dẫn có thể sử dụng 10 đến 20 năm. Theo tính toán của các nhà chuyên môn, mỗi con heo thải ra môi trường khoảng 1 tấn phân/năm, trong khi đàn heo ở Đồng Tháp có khoảng 300 ngàn con/năm, cùng với lượng chất thải từ đàn trâu bò và đàn gia cầm, là nguồn nguyên liệu dồi dào cho việc tạo ra KSH, tuy nhiên, nếu không được tận dụng sẽ gia tăng vấn nạn ô nhiễm môi trường. Đây là vấn đề mà theo các ngành chức năng cảnh báo là đang ở mức báo động.

Sử dụng động cơ để chạy máy phát điện từ nhiên liệu sinh học - biogas

Triển khai chậm . . .do thiếu vốn

Sử dụng KSH trong chăn nuôi được triển khai trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp từ năm 1996 đến nay, đã đem lại lợi ích rất lớn về kinh tế, xã hội và môi trường. Tuy nhiên, việc ứng dụng KSH trong chăn nuôi, đặc biệt là nuôi heo còn rất hạn chế. Tại xã Tân Phú Trung, huyện Châu Thành có khoảng 500 hộ chuyên sống bằng nghề sản xuất bột lọc và chăn nuôi heo, tập trung ở 2 ấp Tân Mỹ và và Tân Phú. Hộ nuôi nhiều nhất 200 con, hộ nuôi thấp nhất cũng 50 con, nhưng đến thời điểm này, mới chỉ có 17% số hộ chăn nuôi ở đây có sử dụng hầm KSH, còn lại toàn bộ chất thải chăn nuôi đều thải ra môi trường.

Ông Trần Văn Bi – Phó chủ tịch UBND xã Tân Phú Trung khẳng định, nghề sản xuất bột nuôi heo đã giúp nhiều hộ nơi đây trở nên khá giàu, nhưng chính nghề này cũng gây nên ô nhiễm nghiêm trọng. Khó khăn nhất hiện nay theo ông Bi chính là hộ chăn nuôi thiếu vốn.

Ông Bi dẫn chứng, một hầm KSH có thể tích 12 – 20 mét khối, vốn đầu tư hiện nay lên đến 11- 17 triệu đồng, nhiều hộ thiếu vốn nên đành phải xả chất thải ra môi trường, chính quyền đã nhiều lần vận động, nhưng tỷ lệ hộ sử dụng hầm KSH vẫn chưa cao. UBND xã Tân Phú Trung cũng đã nhiều lần đề nghị các ngân hàng thương mại cho hộ chăn nuôi vay vốn xây hầm KSH, nhưng đều không nhận được sự ủng hộ vì không thấy được lợi tức kinh tế trước mắt.

Còn ở thị xã Sa Đéc, tình hình có khá hơn. Toàn thị xã cũng có khoảng 500 hộ chuyên sống bằng nghề làm bột nuôi heo, tập trung ở xã Tân Phú Đông, Tân Qui Tây và phường 2. Trong số 500 hộ, có khoảng 400 hộ có hầm KSH, số còn lại thải trực tiếp ra sông rạch.

Ông Lê Thanh Xuân thừa nhận, những hộ chăn nuôi ai cũng muốn có hầm KSH để sử dụng gas và hạn chế ô nhiễm, nhưng ngặt nỗi giá heo bấp bênh và hộ nuôi không có đủ vốn để xây hầm KSH nên đành chấp nhận xả chất thải ra ra kênh rạch. Theo ông Lương Văn Thành, chủ tịch Hội Nông dân xã Tân Qui Tây, thị xã Sa Đéc đề nghị, cần được ngành chức năng hỗ trợ các hộ chăn nuôi xây dựng các dự án để có thể tiếp cận được nguồn vốn ngân hàng đầu tư xây dựng hầm KSH.

Cũng theo cơ quan chức năng và chính quyền các địa phương, ngoài việc thiếu vốn, nhiều hộ chăn nuôi xả trực tiếp chất thải chăn nuôi ra nguồn nước còn là do thói quen, nên việc vận động, tuyên truyền để hộ nuôi đầu tư xây hầm hoặc túi ủ KSH để tăng lợi tức và hạn chế ô nhiễm môi trường là việc làm hết sức cần thiết.

Ông Đoàn Vĩnh Phúc – GĐ Trung tâm Khuyến nông – Khuyến Ngư Đồng Tháp cho biết, trung tâm cũng đã có bộ phận kỹ thuật sẵn sàng hướng dẫn hộ chăn nuôi thiết kế, xây dựng túi hoặc hầm KSH nhằm góp phần phát triển nền nông nghiệp bền vững.

Hiếu Thảo