Nguồn tin: Nông Nghiệp Việt Nam, 09/09/2009
Ngày cập nhật:
11/9/2009
Vừa giảng dạy ở hai trường tiểu học lớn ở huyện Tứ Kỳ (Hải Dương), thầy giáo Nguyễn Văn Tuyên (khu Tây An, xã Đông Kỳ, huyện Tứ Kỳ) vừa là ông chủ trại nuôi dế thương phẩm tầm cỡ ở miền Bắc. Thầy Tuyên dự định sẽ tung vào các quán nhậu loại “hàng độc” là dế sữa thịt (dế lột).
Ở xã Đông Kỳ, thầy Tuyên (sinh năm 1981) được bà con gọi bằng cái tên “Tuyên dế” bởi ở huyện Tứ Kỳ, nghề nuôi loại đặc sản côn trùng độc đáo này chỉ có mỗi thầy Tuyên mà thôi. Mà thầy lại nuôi lớn, tới hơn 700 chậu, có cả trang trại đàng hoàng chứ không nuôi cò con dăm ba chục chậu như nhiều hộ rải rác ở mấy tỉnh lân cận. Để đãi khách, thầy giáo trẻ trổ tài chế biến đủ các món từ loại đặc sản côn trùng. Nào dế lăn bột, dế chiên sả ớt, dế nướng cuốn thịt ba chỉ, cơm chiên dế...
Món nào nhắm với loại rượu thuốc ngâm “dế cụ” cũng thơm lựng, béo ngậy. “Loại này bây giờ dân nhậu sành điệu ở Hà Nội, Hải Dương, Hải Phòng... dùng uống bia khoái khẩu vô cùng. Mặc dù giá lên tới gần 300 nghìn đồng/kg, hơi đắt một chút nhưng thế mới là... đặc sản” – Tuyên hóm hỉnh.
Câu chuyện đến với nghề nuôi dế của anh cũng thật gian nan. Mặc dù cùng một lúc dạy học ở cả hai trường tiểu học (Tiểu học xã Quảng Nghiệp và Minh Đức, huyện Tứ Kỳ) nhưng kinh tế gia đình cứ chật vật mãi. Trước năm 2007, thầy Tuyên mò mẫm đủ thứ nghề phụ, từ làm thị trường cho một Cty TĂCN, rồi tới nuôi gà công nghiệp... Tuyên kể, nuôi gà công nghiệp hay nuôi lợn đều chi phí thức ăn quá lớn, lúc dịch bệnh không khéo sạt nghiệp.
Về sau có anh bạn làm BS thú y trong Đồng Nai mách nước rằng trong đó nhiều người nuôi dế rất nhàn, tiền thức ăn chẳng đáng bao mà lại lời to. Nghe bở ăn, Tuyên liền nhờ bạn mua 200 con dế giống về nuôi thử. Một con dế giống chỉ bé bằng đầu ngón tay thế mà đắt đáo để, giá tới 10 nghìn đồng. Không rành kỹ thuật nuôi nên 200 con dế giống trị giá gần 2 triệu đồng chết sạch. Không nản chí, Tuyên tiếp tục liên hệ với một số người đã nuôi thử ở miền Bắc để mua giống và học cách nuôi, rồi phải vừa làm vừa rút kinh nghiệm. Sau thời gian đầu dế chết dần chết mòn, Tuyên rút ra nuôi dế chẳng dễ chút nào.
Thức ăn cho dế thì đơn giản chỉ có rau, cỏ. Dế cũng rất ít khi bị bệnh. Chỉ có điều cho dế uống nước là khó nhất. Ban đầu cho máng nước vào chậu nuôi, những con dế lột chết trong chậu bốc mùi. Vậy là cả đàn dế bỏ ăn. Về sau Tuyên rút kinh nghiệm, máng ăn (dế ngoài ăn rau, cỏ còn ăn thêm thức ăn bột như ngô, đậu, cám...) phải đúc bằng cát thật ít xi măng. Sau đó mỗi ngày phun nước bằng bình phun cây cảnh vào máng 3 lần để giữ ẩm. Dế có vòi hút nước ẩm ở máng ăn để sống. Tuyên bật mí: “Nếu trại nuôi dế không kín thì các chậu nuôi phải úp kín bằng lồng bàn để ngăn rắn rết. Trong nhà nuôi luôn thả chó để ngăn chuột. Nhưng đừng dại thả mèo, vì mèo lại rất khoái “chén” dế”.
Một cái khó nữa là nuôi dế đẻ. Thường thì dế mẹ phải nhốt riêng và đẻ được từ 2.500 đến 3.000 ấu trùng. Nhưng số ấu trùng nở ra hay bị ung nên tỉ lệ nở rất thấp. Qua quá trình nuôi, Tuyên đã có cách lấy đất bột ẩm lót thành khuôn cho dế đẻ ấu trùng vào đất. Sau một thời gian, ấu trùng nở trong đất và tự chui ra. Thường thì tuổi đời của dế kéo dài khoảng hơn 4 tháng, trải qua 3 lần lột xác. Dế con nuôi 35 ngày thì thành dế thịt. Dế cái khoảng 70 ngày tuổi là phát dục và có thể đẻ tới cuối đời. Đến nay, trại dế của Tuyên không những đã có đủ dế giống để nuôi dế thịt mà còn có thừa giống để bán cho bà con có nhu cầu nuôi dế. Tuyên bộc bạch: “Mình không hám lợi mà bán bừa bãi dế giống cho bà con. Chỉ những ai nắm rõ kỹ thuật rồi mình mới bán cho họ, vì giá con giống khá đắt”.
Dế trước khi bán vào các quán ăn phải được rút đuôi để lấy hết ruột và bảo quản lạnh để giữ tươi. Vì vậy trước lúc bán dế thịt phải bỏ đói chúng vài ba ngày để ruột dế sạch sẽ. Thầy Tuyên cho biết, nếu bỏ đói quá lâu, dế sẽ tự ăn thịt nhau nên phải căn thời gian nhịn đói thật chuẩn, thường là hơn 2 ngày.
Dế thường được nuôi vào chậu nhựa lớn. Phía trong chậu lót từ 2 đến 3 tấm tre đan để dế leo trèo. Dế ăn rau, cỏ và cám chăn nuôi đựng trong máng ăn. Chi phí cho một chậu nuôi dế khoảng 35 nghìn/chậu.
Sau 2 năm mò mẫm với nghề, đến nay với hơn 700 chậu nuôi, trại dế của thầy Tuyên trung bình mỗi tháng xuất cho các quán ăn tại Hà Nội, Hải Phòng, Hải Dương... trên 80kg dế thịt với giá từ 220 nghìn đến 280 nghìn/kg. Trừ chi phí, mỗi tháng Tuyên thu lãi không dưới 10 triệu đồng. Tuyên nhớ lại: “Ngày đầu nuôi thành con dế thịt thấy nản quá. Mình tính bao nhiêu con dế mới được 1kg? Đã thế lúc đưa dế tới mấy nhà hàng trên Hà Nội chào bán, có ông chủ còn bảo trông như con châu chấu, ghê chết! Chắc chẳng ai ăn đâu!”. Ấy thế mà khi nếm thử, ai cũng tấm tắc. Bây giờ thì khách hàng đã biết nhiều tới các món dế nên hàng của Tuyên làm ra không đủ đáp ứng. Thầy Tuyên cho biết, vòng đời của dế thường trải qua 3 lần lột xác. Loại dế lột thường được ưa chuộng nhất vì rất bổ và dễ ăn. Vì vậy thầy giáo trẻ này đang “tính mưu” làm sao thu được dế lột để tung ra thị trường. Trước mắt, anh sẽ mở rộng thị trường tiêu thụ tới các quán bia bình dân với giá có thể chấp nhận được là 150 nghìn/kg.
Thầy Tuyên cũng hứa sẽ sẵn sàng giúp đỡ về giống và kỹ thuật cho những ai có nhu cầu nuôi dế. Mọi chi tiết xin liên hệ: Thầy Nguyễn Văn Tuyên, khu Tây An, xã Đông Kỳ, Tứ Kỳ, Hải Dương.
LÊ BỀN
- Kỹ thuật chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loại đặc sản
- Kỹ thuật trồng trọt cây ăn trái, rau màu và các loại cây lương thực, cây công nghiệp khác
Các tin chăn nuôi khác:
Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
Kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt, nuôi trồng và chế biến thủy hải sản
Thông tin nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản, nuôi trồng, kỹ thuật, chế biến, nông sản, trồng trọt, chăn nuôi, thị trường, nuôi tôm, nuôi cá, gia súc, gia cầm, việc làm, mua bán, vật tư thiết bị, môi trường, phân bón, thuốc bảo bệ thực vật, thuốc trừ sâu, thức ăn thủy sản, thức ăn chăn nuôi, cây ăn quả, cây công nghiệp, cây hoa màu, cây lương thực, cây hoa cảnh, cây thuốc, dược liệu, sinh vật cảnh, phong lan, nông thôn, nông dân, giải trí. All of aquaculture, agriculture, seafood and aquarium: technology, market, services, information and news.