Anh – Pháp: Nuôi ong trong thành phố

Nguồn tin: Sài Gòn tiếp thị, 21/09/2009
Ngày cập nhật: 21/9/2009

Trong thời gian qua, lâu đài Versailles, nhà hát kịch của thành phố Lille và nhiều toà nhà lớn khác ở Pháp đã cho ong mật đến lưu trú dài hạn. Người ta cố nuôi ong trong thành phố.

Cách đây vài tuần, đài truyền hình TF1 và báo Le Monde đã có phóng sự về chuyện Nicolas Géant mới đặt hai tổ ong trên mái của Grand Palais, cung văn hoá nằm trên Champs-Élysées (đại lộ sang trọng nhất Paris), nơi được dành cho các cuộc triển lãm lớn về nghệ thuật tạo hình. Theo Nicolas Géant, “ong mật tìm được ở các đô thị mọi thứ thức ăn cần thiết. Hằng hà sa số thứ hoa chờ chúng đến hút mật. Khác với nông thôn thường chỉ có các cánh đồng kế tiếp nhau”. Các đàn ong của Nicolas Géant tìm thấy ở Grand Palais một chỗ lưu trú chỉ có trong mơ. Cung văn hoá này ở bên cạnh khu vườn của phủ tổng thống Élysées và của cung điện Tuileries. Dĩ nhiên vì nạn ô nhiễm, đô thị không phải là môi trường lý tưởng, nhưng lại hơn hẳn nông thôn do dân đô thị ít dùng thuốc trừ sâu, phân bón và các loại thuốc diệt nấm. Ở nông thôn, tỷ lệ ong chết lên đến 30 – 40%, trong khi ở thành phố tỷ lệ đó thấp hơn rất nhiều.

Nicolas Géant với các tổ ong. Ảnh: TL

Nhạy cảm

Đối với Nicolas Géant, Grand Palais là một địa điểm huyền thoại nằm giữa lòng Paris, chính vì thế mà Nicolas Géant muốn đặt ở đó hai tổ ong của mình, mỗi tổ chứa từ 80.000 đến 90.000 con vào mùa hè. Nicolas Géant còn muốn đặt thêm ba tổ nữa vì nhắm đến “mục tiêu sản xuất 1,5 tấn mật/năm”.

Khi nghe Nicolas Géant trình bày dự án của mình, Yves Saint-Geours, chủ tịch Grand Palais, không do dự đến một giây: “Khi anh ấy tiếp xúc với chúng tôi, chúng tôi đồng ý ngay”. Mẻ mật đầu tiên được thu hoạch vào cuối tháng 8 vừa qua, mang nhãn hiệu “Mật ong Grand Palais”. Loại mật này có chất lượng rất tốt. Bình quân một tổ ong đặt ở Paris cho 100kg mật mỗi năm, so với khoảng 10kg ở nông thôn. Từ lâu Nicolas Géant đã đặt một số tổ ong ở nhà hát kịch (Opéra) của Paris. Mật ong Opéra được bày bán trong các cửa hàng sang trọng và nằm trong số các loại mật đắt nhất thế giới.

Năm 2005, liên hiệp Nuôi ong quốc gia (UNAF, được thành lập năm 1946) đã phát động phong trào “Ong, người lính canh gác môi trường”, nhằm đưa con ong vào không gian đô thị. Félix Gil, nhà nuôi ong có trách nhiệm về đào tạo và chăm sóc các trại ong ở các khu giải trí vùng Paris, giải thích: “Mục đích của chúng tôi là nhạy cảm hoá công chúng không những với hiện tượng ong chết quá nhiều, mà cả với tầm quan trọng của ong trong việc duy trì sự đa dạng về sinh thái”.

Ở thành phố Lille, cách Paris khoảng 200km về phía bắc, Vincent Hennion chăm sóc ba tổ ong đặt trên mái của nhà hát kịch của thành phố này cũng như các tổ ong của vườn bách thảo và trại ong của anh. Mỗi năm anh tiếp khoảng 5.000 người muốn tìm hiểu về ong. Các trường dạy nuôi ong đông nghẹt. Vincent Hennion nói: “Tôi bắt đầu bán tổ ong cho nhiều người muốn đặt chúng trong vườn của họ. Càng ngày càng có nhiều thành phố muốn tham gia phong trào nuôi ong ở đô thị. Từ nay nhiều người có một cái nhìn khác hẳn về ong. Trước đây, họ sợ ong chích, còn hiện nay thì họ khâm phục vai trò đặc biệt quan trọng của ong”.

Tổ ong mới làm bằng chất dẻo ở Anh

Để chặn đứng hiện tượng ong chết quá nhiều, các nhà cầm quyền Anh đã phát động, vào ngày 5.8 vừa qua, một chương trình nhằm khuyến khích dân đô thị đặt tổ ong trong vườn của mình và ngay cả trên các ban công. Natural England, cơ quan tư vấn cho Chính phủ Anh về các vấn đề môi trường, đã giới thiệu một tổ ong mới làm bằng chất dẻo, rất dễ đặt ở các đô thị. Được gọi là Beehaus và do công ty Omlet sản xuất, tổ ong này lớn hơn tổ ong cổ điển, để ong có thêm không gian. Một số tổ đã được đặt trên mái bằng các văn phòng của Natural England ở London. Giá một Beehaus hơn 800 USD. Mỗi Beehauss cho phép thu hoạch được mỗi năm khoảng 50 lọ mật và người nuôi ong chỉ mất khoảng một giờ mỗi tuần vào mùa hè để chăm sóc ong.

Tom Tew, nhà khoa học trưởng của Natural England, bình luận: “Không có lý do nào khiến thành phố trở thành một thứ sa mạc đối với thú vật và côn trùng. Chúng có thể sinh sôi nẩy nở nếu chúng ta nhớ đến tự nhiên khi quan niệm các khu đô thị. Và Beehaus là một thí dụ rất tốt, cho thấy thực quá dễ dàng để có được một ít tự nhiên ngay trước cửa nhà mình”.

Theo số liệu chính thức, ở Vương quốc Anh, số ong đã giảm từ 10 – 15% trong hai năm qua. Thế mà ở nước này nghề nuôi ong trở thành rất thời thượng. Số người gia nhập hiệp hội Nuôi ong Anh đã từ 3.000 tăng lên 15.000 trong vòng 18 tháng. Các khoá dạy nuôi ong đông nghẹt người theo học.

Nguyên Thanh