Bắc Giang: Nuôi ngựa bạch - Mô hình mới ở Việt Yên

Nguồn tin: Báo Bắc Giang, 17/11/2009
Ngày cập nhật: 18/11/2009

Trong khi đại đa số người dân nông thôn đang chú trọng chăn nuôi lợn, bò và gia cầm thì một số hộ ở Việt Yên (Bắc Giang) mạnh dạn chọn nuôi ngựa bạch, loài gia súc quý hiếm và đang rất có giá trên thị trường. Bước đầu, mô hình chăn nuôi mới mẻ, độc đáo này đã mang lại lợi nhuận khá cho người dân.

Hơn chục năm về trước, thỉnh thoảng có người dắt một con ngựa bạch đi ngang qua thôn Kim Sơn, xã Thượng Lan (Việt Yên), vì nó lạ và hiếm gặp nên nhóm trẻ nhỏ ùa ra xem. Nhiều người lớn cũng trầm trồ trước vẻ đẹp của con ngựa có màu lông trắng, mắt hồng, da hồng, vóc dáng thanh thoát và rất hiền lành. Nhưng xem chỉ để mà xem còn không mấy ai nghĩ rằng sẽ nuôi loài vật này để làm giàu. Riêng anh Nguyễn Văn Tính thì khác. Vốn là người ham học hỏi, đã từng tiếp cận với nhiều mô hình cây trồng, vật nuôi mới, anh tò mò tìm hiểu xem người ta nuôi loài ngựa quý này thế nào, có lãi cao hay không, thường bán ở đâu? Mỗi khi gặp bạn bè hay người quen từ mạn ngược về, anh thường tranh thủ thu thập những thông tin về ngựa bạch. Tình cờ, năm 2004, có người cho anh biết ở Thái Nguyên có một số hộ nuôi ngựa bạch đạt hiệu quả cao, anh lặn lội lên tận nơi xem. Sau khi cân nhắc, vợ chồng anh quyết định đầu tư 4 triệu đồng mua một con ngựa bạch về nuôi thử. Thời điểm ấy, 4 triệu đồng là một số tiền khá lớn, anh cũng thấy mình mạo hiểm vì cách thức chăm sóc loài vật này chưa tường tận. Tuy nhiên, suy luận đơn giản rằng ngựa bạch là loại đại gia súc sống nhiều ở vùng núi, chăm sóc chắc cũng không khó nên anh Tính chú trọng cho ngựa ăn đủ thức ăn gồm rau, cỏ, lá ngô kết hợp với cám gạo, xây dựng chuồng cao ráo, sạch sẽ. Cẩn thận hơn, anh mời cán bộ thú y về tiêm phòng một số bệnh thông thường cho ngựa. Nhờ được chăm sóc tốt, ngựa tăng trọng nhanh, mẫu mã đẹp hơn lúc mới mua về, sau 5 tháng có khách tìm đến tận nhà hỏi mua, anh bán và được lãi 3,1 triệu đồng. Từ "cú hích" đầu tiên, vợ chồng anh quyết định bỏ ra 10 triệu đồng mua một đôi ngựa bạch về nuôi và tiếp tục thu được lợi nhuận cao. Từ năm 2004 đến nay, gia đình anh liên tục nuôi loài vật quý hiếm này, bình thường trong chuồng có 2-3 con nhưng nếu gặp được nhiều ngựa đẹp, giá phù hợp, anh sẵn sàng mua 10 con về nuôi một lúc. Anh Nguyễn Văn Tính cho biết: "Ngày càng có nhiều người tìm mua ngựa bạch để làm thuốc chữa bệnh nên giá ngựa đã tăng 4-5 lần so với năm 2004. Một con ngựa bạch mới tách mẹ hiện có giá từ 20-22 triệu đồng, ngựa được 1-2 năm tuổi giá từ 25-30 triệu. Nuôi vỗ béo sau 4-5 tháng là chúng tôi bán theo mức 500 nghìn đồng/kg ngựa hơi. Trung bình thu lãi từ 1,5-2 triệu đồng/con/tháng. Riêng năm nay, trừ chi phí, gia đình thu lãi khoảng 50 triệu đồng".

Thấy anh Tính nuôi ngựa bạch lãi cao nên họ hàng, làng xóm bắt đầu tìm hiểu và làm theo. Nhà ít vốn thì nuôi một con, nhà dư vốn thì nuôi 3-4 con trở lên. Người nuôi trước chỉ dẫn, giúp đỡ người nuôi sau về kỹ thuật chăm sóc, kinh nghiệm chọn mua ngựa đẹp và khoẻ mạnh... Cũng từ đây, mô hình nuôi ngựa bạch được nhân rộng ở thôn Kim Sơn. Hai năm nay, thôn có khoảng 40 hộ thường xuyên nuôi ngựa bạch với đàn ngựa 60-70 con, tổng số tiền mua ngựa giống 1,2-1,5 tỷ đồng. Người dân trong thôn không còn bỡ ngỡ khi chọn mua ngựa bạch. Một con ngựa khoẻ mạnh, được khách hàng ưa chuộng phải có vóc dáng cao lớn, lông trắng sáng, mắt hồng, móng hồng và da cũng màu hồng. Hiện ở Kim Sơn đã hình thành dịch vụ chuyên chở ngựa bằng ô tô. Khi trở thành một địa điểm nuôi ngựa bạch ổn định với quy mô khá, nhiều khách hàng từ Hải Dương, Quảng Ninh, Hà Nội… đã tìm đến Kim Sơn mua ngựa. Khi đã quen biết, tin tưởng nhau, khách chỉ cần trao đổi qua điện thoại thống nhất về giá cả với người bán là ngựa sẽ được đưa đến địa điểm đã hẹn…

Cùng với Kim Sơn, mô hình nuôi ngựa bạch đã xuất hiện ở thôn Ba, xã Việt Tiến (Việt Yên). Quy mô đàn ngựa tại đây dao động từ 50-60 con. Có những gia đình đầu tư hàng trăm triệu đồng nuôi tới 8-10 con/lứa. Anh Nguyễn Văn Hiển, một trong những người nuôi ngựa bạch điển hình ở thôn Ba cho biết: "Nuôi ngựa bạch chủ yếu sử dụng những phụ phẩm nông nghiệp sẵn có ở địa phương. Hạch toán thấy nuôi ngựa bạch có lãi cao hơn lợn, bò, gia cầm, thu hồi vốn nhanh và giá bán không lên xuống thất thường nên vợ chồng tôi đã mở rộng quy mô chăn nuôi. Ban đầu chỉ nuôi một con nhưng nay nuôi 8 con. Lợi nhuận từ nuôi ngựa bạch đã giúp gia đình nâng cao thu nhập, mua sắm được nhiều vật dụng, tiện nghi cần thiết phục vụ sinh hoạt và sản xuất".

Nhờ nuôi ngựa bạch, một số hộ dân ở Việt Yên trở nên khá giả. Tuy nhiên, đây là mô hình mới hình thành, các hộ nuôi theo kinh nghiệm học hỏi lẫn nhau và chưa được tiếp cận với quy trình chăn nuôi chuẩn từ các nhà khoa học. Nhiều người chưa quan tâm đến khâu phòng bệnh cho ngựa bạch trong quá trình thu mua, tiêu thụ. Trên thực tế, số lượng đàn ngựa bạch đang ngày càng giảm dần nên việc mua ngựa giống không phải lúc nào cũng thuận lợi. Để mô hình nuôi ngựa bạch phát triển ổn định và tiếp tục được nhân rộng ở những địa phương khác, người dân mong muốn chính quyền địa phương cùng với ngành nông nghiệp tổ chức các lớp tập huấn, phổ biến kiến thức liên quan về chăn nuôi ngựa bạch, hỗ trợ bà con trong khâu kiểm soát dịch bệnh và triển khai dự án, đề tài về nhân giống ngựa bạch tại địa phương…

Thy Lan