Gia Lai: Khai thác tốt thế mạnh chăn nuôi đại gia súc

Nguồn tin: Báo Gia Lai, 16/12/2009
Ngày cập nhật: 17/12/2009

Tỉnh Gia Lai hiện được coi là địa phương có nhiều tiềm năng phát triển đàn đại gia súc ăn cỏ. Về tổng đàn thì hiện tại đàn bò của tỉnh được xếp thứ 3 trong cả nước với 336.000 con bò và 12.000 con trâu.

Lợi thế lớn nhất của tỉnh Gia Lai trong chăn nuôi đại gia súc là quỹ đất nông nghiệp rộng. Toàn tỉnh có khoảng 800 ngàn ha rừng và đất rừng và gần 500 ha đất canh tác nông nghiệp, trong đó khoảng 200 ha cây lâu năm, 300 ha cây hàng năm. Mỗi năm có khoảng 400 ngàn tấn phụ phẩm nông nghiệp như rơm, cây ngô già... có thể sơ chế sử dụng cho chăn nuôi trâu bò.

Tuy nhiên, đàn trâu bò của tỉnh hiện tại vẫn chủ yếu là chăn nuôi nhỏ lẻ, tận dụng, quy mô hộ gia đình, năng suất chất lượng thấp, rủi ro cao. Toàn tỉnh hiện chỉ có 24 trang trại chăn nuôi trâu, bò, mà hầu hết các trang trại đó đều chăn nuôi quảng canh, lợi dụng bãi hoang ở các vùng đất cằn cỗi, không phát triển trồng trọt hoa màu được. Điển hình như tại vùng đèo Chư Sê, lợi dụng các vùng rừng khộp tái sinh ven hồ Ayun Hạ, một số trang trại quy mô lớn đã được hình thành theo lối chăn thả tự do, có kết hợp bổ sung thêm rơm vào cao điểm mùa khô hiếm cỏ. Trong đó có trang trại bò của ông Nguyễn Đình Phúc lúc phát triển đỉnh cao đạt quy mô 4.000 con tổng đàn, là trại bò cá nhân lớn nhất cả nước. Có lẽ, đây là trang trại bò thành công nhất của tỉnh, biết dựa vào rừng đồi hoang để phát triển chăn nuôi bò đàn quảng canh.

Từ năm 2004, UBND tỉnh đã phê duyệt dự án chăn nuôi bò thịt công nghiệp chất lượng cao theo phương thức khép kín: Từ phát triển đồng cỏ, chăn nuôi, giết mổ cho Công ty Đồng Xanh Úc châu tại xã Ia Pếch, huyện Ia Grai, với tổng diện tích gần 200 ha. Quy mô dự án ban đầu là 3 triệu USD, sau nâng cấp lên gần 19 triệu USD. Tuy nhiên, cho đến nay, dự án này hầu như đã bị phá sản. Qua đó cho thấy việc phát triển chăn nuôi đại gia súc ăn cỏ ở Gia Lai, tuy có nhiều tiềm năng, song để biến tiềm năng thành hiện thực là cả một quá trình không phải dễ.

Gần đây, UBND tỉnh đã có quyết định phê duyệt Chương trình giống cây trồng vật nuôi, giống cây lâm nghiệp, giống thủy sản của tỉnh giai đoạn 2010 - 2015. Theo đó, chủ trương đầu tư cho dự án phát triển đàn bò thịt là 19 tỉ đồng. Đây là cơ hội lớn cho ngành chăn nuôi đại gia súc ăn cỏ phát triển. Ngoài ra, tỉnh đang xúc tiến xây dựng, quy hoạch ngành chăn nuôi để có một cơ sở pháp lý cần thiết cho sự đầu tư phát triển nền chăn nuôi.

Mặc dù vậy, để khai thác tốt tiềm năng chăn nuôi đại gia súc ăn cỏ, rất cần có một cái nhìn mang tính tổng thể; không thể chỉ tác động vào khâu giống là được. Trước hết, về yếu tố thức ăn: Theo tính toán khoa học, với đồng cỏ tự nhiên trung bình (8 tấn cỏ/ha/năm), mỗi con bò đàn nhất thiết phải cần có 2 ha đồng cỏ. Hiện tại đồng cỏ tự nhiên của tỉnh đang bị các cây trồng khác lấn chiếm. Có thể nói ở tỉnh ta đang xảy ra tình trạng mất cân đối giữa chăn nuôi và trồng trọt, giữa tổng đàn bò và khả năng đồng cỏ. Thực tế hiện nay tỉnh không có quy hoạch về đồng cỏ tự nhiên, ngoại trừ những vùng núi đá, vùng cằn cỗi không có khả năng trồng trọt. Về nguyên tắc sinh học. Con giống càng tốt, yêu cầu phải có nguồn thức ăn tốt mới phát huy được tác dụng, ngược lại sẽ là tác hại. Để giải quyết tốt vấn đề thức ăn cho chăn nuôi bò đàn, nhất thiết cần phải có quy hoạch sản xuất thức ăn, quy hoạch đồng cỏ, dành quỹ đất tốt cho chăn nuôi; phải đầu tư xây dựng các nhà máy chế biến thức ăn tinh và sơ chế phụ phẩm nông nghiệp để bổ sung thêm nhu cầu dinh dưỡng một cách đầy đủ.

Mặt khác phải phát triển các phương thức chăn nuôi tiên tiến, song song với phương thức chăn nuôi quảng canh; đồng thời tạo ra các mô hình trang trại chăn nuôi theo phương thức công nghiệp hiện đại, tại các vùng có điều kiện thâm canh đồng cỏ.

Cuối cùng, rất cần chú trọng phát triển thị trường, công nghiệp chế biến và cơ sở giết mổ hiện đại, từng bước xây dựng thương hiệu, xuất xứ hàng hóa của ngành chăn nuôi bò. Có như vậy chúng ta mới phát huy được tiềm năng, tạo được nền chăn nuôi đại gia súc bền vững.

Phạm Đức Long