Phòng chống dịch LMLM đàn gia súc: Quan trọng nhất vẫn là ý thức người nuôi

Nguồn tin: Báo Điện Biên Phủ, 17/03/2010
Ngày cập nhật: 18/3/2010

Thiệt hại nặng nề do đợt rét đậm, rét hại kéo dài vào đầu năm 2008 gây ra đối với người chăn nuôi gia súc, gia cầm trên địa bàn tỉnh cho đến tận bây giờ vẫn chưa thể khắc phục. Hàng tỷ đồng của nông dân, người chăn nuôi phút chốc bay đi, bao phận nghèo phải điêu đứng vì nợ nần. Nhiều hộ gia đình chưa kịp gượng dậy sau những thiệt hại trên, thì nay phải đối mặt với dịch lở mồm long móng (LMLM) trên đàn gia súc có nguy cơ lan ra diện rộng.

Sau khi phát hiện vi rút dịch LMLM tại xã Thanh Luông, huyện Điện Biên vào đầu tháng 1/2010, dịch đã nhanh chóng bùng phát ra 7 xã: Nà Nhạn, Thanh Luông, Thanh Nưa, Mường Pồn, Thanh Hưng (huyện Điện Biên); Ẳng Tở (huyện Mường Ảng); xã Mường Nhé (huyện Mường Nhé) với 717 con gia súc có triệu trứng lâm sàng dịch LMLM. Theo thống kê sơ bộ, tính đến hết ngày 9/3, dịch LMLM đã gây hại ở 21 xã, thị trấn trên địa bàn 5 huyện: Điện Biên; Mường Ảng; Mường Chà; Mường Nhé và T.P Điện Biên Phủ. Tại 67 ổ dịch được phát hiện trong toàn tỉnh đã có 1.513 con trâu, bò và 167 con lợn của gần 2.000 hộ chăn nuôi nhiễm bệnh, trong đó đã có 7 con trâu, bò chết và 8 con lợn bị tiêu huỷ. Tuy nhiên, theo dự báo của ngành chuyên môn, nếu không có những biện pháp mạnh khống chế sự lây lan của dịch bệnh thì mức thiệt hại chắc chắn sẽ không dừng lại ở con số trên. Theo thông tin từ Chi cục Thú y tỉnh, số gia súc mắc bệnh hiện đã được tiêm vắc xin khống chế lâm sàng, tuy nhiên mầm bệnh vẫn chưa hoàn toàn được điều trị, do đó, có thể bùng phát bất cứ lúc nào.

Sau khi bùng phát dịch LMLM, cơ quan chuyên môn đã tập trung phòng, chống và dập dịch: khoanh vùng, phun thuốc khử trùng, tiêu độc tại các ổ dịch và khu vực lân cận; thực hiện cấm buôn bán, giết mổ và vận chuyển gia súc trong vùng dịch; cấp, phát thuốc, hướng dẫn các biện pháp kỹ thuật khống chế khi gia súc bị dịch; tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương vận động nhân dân đưa gia súc mắc bệnh nuôi nhốt cách ly; lập sổ theo dõi, quản lý gia súc bị bệnh; thành lập các chốt kiểm dịch và các đội kiểm dịch lưu động; vận động tiêu hủy gia súc mắc bệnh... Tuy nhiên, theo bà Cao Thị Tuyết Lan, Chi cục Trưởng Chi cục Thú y tỉnh: Công tác phòng, chống dịch LMLM hiện nay vẫn còn nhiều khó khăn. Khó khăn lớn nhất là cách xử lý tiêu hủy không triệt để, thiếu quyết tâm, khi phát hiện gia súc bị bệnh LMLM thì cách thức xử lý hiện nay vẫn chỉ là tiêm thuốc điều trị.Việc điều trị cho gia súc đã mắc bệnh LMLM hoàn toàn mang tính đối phó, bởi khi đã được chữa khỏi về triệu chứng lâm sàng, trùng bệnh vẫn còn trong cơ thể, nguy cơ tái bùng phát dịch LMLM trên gia súc rất cao. Ngoài ra, với tập quán chăn thả rông gia súc, chăn nuôi không tập trung, dẫn đến tình trạng khó kiểm dịch và tiêm phòng một cách đại trà trên đàn gia súc. Hơn thế, người dân tại các xã vùng sâu, vùng xa vẫn chưa thực sự nghiêm túc trong việc chấp hành các quy định về tiêm phòng cho đàn gia súc khi xảy ra dịch bệnh. Từ những nguyên nhân trên, vô hình trung tạo điều kiện cho dịch LMLM có cơ hội lây lan trên diện rộng.

Trong khi dịch LMLM trên đàn gia súc đã lây lan rất nhanh thì công tác quản lý vùng dịch hiện nay vẫn còn quá lỏng lẻo (hiện mới thành lập được 5 chốt kiểm dịch tại những địa phương đã bùng phát dịch LMLM); việc vận chuyển, buôn bán và giết mổ chưa được kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ. Các điểm buôn bán gia súc vẫn tấp nập, cán bộ thú y có tại các nơi đó cũng chỉ kiểm dịch bằng... mắt thường. Đáng nói hơn, do lực lượng mỏng, cán bộ thú y chỉ có mặt tại các điểm giết mổ gia súc tập trung để kiểm tra, kiểm dịch; trong khi đó tại các điểm giết mổ nhỏ lẻ thì hiện vẫn còn buông lỏng. Ngoài ra, do không cương quyết trong việc tiêu huỷ gia súc mắc bệnh, nên người dân thường giấu dịch; nếu gia súc nhiễm bệnh, họ tìm mọi cách để bán ra thị trường nhằm thu lại ít vốn, điều đó làm cho dịch bùng phát nhanh hơn. Theo tài liệu của cơ quan chuyên môn, loại vi rút Type O trong dịch LMLM có thể tồn tại ngoài môi trường rất lâu, do đó nếu để phân, chất thải đã nhiễm bệnh ra môi trường thì nguy cơ bùng phát rất cao. Vì vậy, ngoài việc phun thuốc, tiêu độc khử trùng, điều quan trọng là phải ngăn chặn có hiệu quả việc vận chuyển, khoanh vùng dịch và thực hiện tiêu hủy gia súc bị bệnh theo đúng quy trình.

Trước tình hình dịch bệnh LMLM lan nhanh trên đàn gia súc, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 184/QĐ - UBND công bố bổ sung địa bàn có dịch LMLM. Đồng thời, chỉ đạo các ngành chức năng tăng cường giám sát dịch bệnh đến từng hộ dân, trại chăn nuôi gia súc, kịp thời bao vây, khống chế và phun hóa chất dập dịch, không để dịch lây lan ra diện rộng. Cùng việc chủ động phòng, chống dịch trên đàn gia súc, các địa phương cũng hướng dẫn các hộ chăn nuôi nâng cao ý thức trong công tác giám sát dịch bệnh; đồng thời khuyến cáo người dân, khi phát hiện thấy có gia cầm, lợn, trâu bò chết bất thường phải tiến hành cách ly và tự giác báo cáo đến các cơ quan chức năng, tuyệt đối không ăn thịt gia cầm, gia súc ốm chết. Công tác phòng, chống dịch trên đàn gia súc hiện nay không chỉ là ý thức của người chăn nuôi, cơ sở giết mổ mà còn là trách nhiệm của toàn xã hội.

Minh Huyền