Hà Nội: Nuôi dế khó đầu ra

Nguồn tin: Báo Kinh Tế Đô Thị, 31/08/2010
Ngày cập nhật: 1/9/2010

Từ một vài hộ làm ăn có lãi, nghề nuôi dế đã nhanh chóng nở rộ ở nhiều vùng ngoại thành Hà Nội trong mấy năm gần đây và được coi là hướng đi mới cho người nông dân trong phong trào phát triển kinh tế.

Nhưng tiếc thay, chỉ sau một thời gian ngắn, nghề nuôi "con đặc sản" này đã rơi vào bế tắc; người nông dân đang hết sức băn khoăn.

Từ nở rộ...

Xã Đường Lâm (thị xã Sơn Tây - Hà Nội) là một trong những địa phương có phong trào nuôi dế từ khá sớm. Anh Phan Khắc Ninh, Chủ nhiệm HTX Phát triển chăn nuôi và dịch vụ thương mại tổng hợp Đường Lâm cho biết: "Năm 2006, tôi vào tận Củ Chi (TP. Hồ Chí Minh) để học hỏi kinh nghiệm và mua giống dế về nuôi. Từ 200 con dế bố mẹ và 10 khay trứng ban đầu, đến nay nghề nuôi dế đã được nhân rộng ra 200 hộ dân khác trên địa bàn xã, trung bình mỗi hộ nuôi 80 - 100 thùng. Từ đó đến nay, rất nhiều nông dân ở Ba Vì, Mỹ Đức, Quốc Oai… cũng tìm đến Đường Lâm để mua giống".

Cách đây hai năm, nghề nuôi dế cũng bắt đầu "bén rễ" ở xã Đồng Quang, huyện Quốc Oai. Hiện trên địa bàn xã có khoảng hơn chục hộ nuôi dế. Anh Nguyễn Nhã Hiếu, một hộ nuôi dế ở thôn Dương Cốc, xã Đồng Quang cho biết: Nhà tôi có 20 thùng dế thương phẩm (loại thùng cỡ lớn, mỗi thùng nuôi được gần 1.000 con dế). Chi phí chuồng trại, thức ăn, dụng cụ nuôi, giống… cũng chưa đến 10 triệu đồng. Do đó, mô hình nuôi dế có thể áp dụng được cho cả những hộ nghèo, ít vốn. Cũng chính bởi ưu điểm này mà cuối năm 2009, HTX Nông nghiệp Phú Thắng (xã Đại Thắng, huyện Phú Xuyên) cũng đứng ra làm thử nghiệm mô hình nuôi dế. Từ 70 con dế bố mẹ, đến nay đã phát triển lên gần 100 chậu dế với khoảng 5.000 con giống. Ông Trần Ba Cao, Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp Phú Thắng cho biết: Nuôi dế không tốn công, một người có thể nuôi 500 - 700 chậu dế. Hiện rất nhiều hộ dân địa phương đã đăng ký được chuyển giao mô hình nuôi dế thương phẩm của HTX này.

Theo tính toán của anh Dương Hữu Nghiệp, kỹ sư của HTX Phát triển chăn nuôi và Dịch vụ thương mại tổng hợp Đường Lâm thì việc nuôi dế thịt rất thuận lợi, mỗi lứa chỉ từ 40 - 45 ngày (vào mùa hè) và 50 - 55 ngày (vào mùa đông) là có thể thu hoạch. Nếu đầu ra thuận lợi, giá bán 1 kg dế dao động từ 200.000 - 250.000 đồng.

Đến hệ lụy của phong trào tự phát

Dế được coi là món đặc sản, chế biến ra nhiều món ngon như: dế chiên giòn, dế chiên bơ, dế tẩm bột, dế rang muối… Trong điều kiện diện tích đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp dần thì nuôi dế lại trở nên thích hợp vì không tốn diện tích. Song hiện nay, do đây là mô hình tự phát, không ổn định về đầu ra nên người nuôi dế đang rơi vào bế tắc. Việc tìm được nơi tiêu thụ đối với nhiều người chăn nuôi loại đặc sản này không hề dễ dàng. Hiện nay, các hộ nuôi dế ở xã Đồng Quang, huyện Quốc Oai chỉ tiêu thụ được cho một số nhà hàng, quán bia trên địa bàn với số lượng nhỏ và không ổn định. Anh Hiếu chia sẻ: "Nhiều khi dế đến ngày xuất không bán được, chúng tôi phải sơ chế rồi bảo quản trong tủ đá. Vì nếu nuôi tiếp, dế mọc cánh dài, ăn không ngon lại khó bán hơn".

Theo anh Phan Khắc Ninh, nguyên nhân của việc tiêu thụ khó là hiện nay nghề nuôi dế vẫn chủ yếu dừng lại ở quy mô hộ gia đình. Các hộ mạnh ai nấy làm, tự tìm đầu ra cho sản phẩm. Với những đơn hàng lớn, thường xuyên thì các hộ không đủ cung cấp. Chính vì vậy, để nghề nuôi dế có chỗ đứng thì bản thân người nuôi dế phải tìm cách liên kết lại để hỗ trợ nhau và tìm nguồn tiêu thụ. Hiện ở một số nơi như HTX Phát triển chăn nuôi và Dịch vụ thương mại tổng hợp Đường Lâm cũng đã đứng ra thu gom toàn bộ dế thương phẩm và tiêu thụ cho các hộ chăn nuôi. Ước tính mỗi ngày, HTX cung cấp 40 - 50 kg dế thương phẩm (1,2 - 1,5 tấn/tháng) cho các nhà hàng, khách sạn trên địa bàn Hà Nội.

Anh Ninh cho biết thêm, thị trường nước ngoài như Thái Lan, Trung Quốc và các nước Tây Âu đang rất chuộng món dế nhưng để xuất sang những nước này thì còn rất nhiều khó khăn, bởi họ yêu cầu phải có chứng nhận đảm bảo VSATTP. Nhưng dế chưa được đưa vào danh mục sản phẩm chăn nuôi nên không có cơ quan nào cung cấp giấy chứng nhận cho sản phẩm, cũng không có tiêu chuẩn nào để xét chất lượng. Nếu được tháo gỡ về vấn đề này thì nghề nuôi dế mới có khả năng phát triển ổn định.

Thắng Văn