Nhiều câu hỏi xoay quanh đợt tái phát cúm gia cầm

Nguồn tin: SGGP, 26/01/2007
Ngày cập nhật: 28/1/2007

Việc tái phát cúm gia cầm không nằm ngoài dự báo và cũng không phải là thất bại của VN trong phòng chống dịch, vì “cuộc chiến” này còn kéo dài ít ra cũng đến năm 2010. Một chuyên gia đã nhận định như vậy.

Nhưng việc phát hiện vaccine tiêm phòng trên đàn gia cầm không có hiệu lực như mong muốn (đạt thấp, dưới 70%) đã đặt ra nhiều vấn đề xoay quanh việc phòng chống dịch cúm gia cầm.

Trả lời báo chí, ông Trương Văn Năm, Cục phó Cục Thú y, cho biết hiệu giá kháng thể thấp trước hết phải xem hàm lượng kháng nguyên trong vaccine có đủ không, chưa thể cho rằng vì gia cầm lờn vaccine, và cũng chưa thể nói hiệu giá kháng thể thấp là do chất lượng vaccine. Nhưng qua thực tế đó đã báo động về mức độ bảo hộ đàn gia cầm, cần phải xác định rõ nguyên nhân để khắc phục.

Điều ghi nhận của đợt dịch cúm này là tỷ lệ đàn vịt chết nhiều hơn gà, khác với các đợt tái phát những năm trước.

Có thể do đàn gà được giám sát và tiêm phòng nhiều hơn, trong khi đàn vịt chạy đồng, nhất là ở vùng đồng bằng sông Cửu Long hầu hết các tỉnh đều thừa nhận, không thể quản lý và kiểm soát hết, nên tỷ lệ tiêm phòng rất thấp.

Nhưng qua đó cũng đặt ra nghi vấn, phải chăng độc lực của virus đợt tái phát này mạnh hơn nên đã làm cho đàn vịt chết hàng loạt ngay từ đầu thay vì chỉ vào giai đoạn nửa cuối mùa dịch trở về sau?

Những hiện tượng này có mấy vấn đề đặt ra: không tiêm phòng, nhưng báo cáo có tiêm và có tiêm nhưng không đủ số lượng 100%. Hiện tượng tiêm phòng trên giấy là điều mà báo chí đã nêu trong thời gian qua ở vùng ĐBSCL.

Thực tế thẩm định ở ĐBSCL cho thấy tỷ lệ kháng thể thấp khá phổ biến, có đàn không có kháng thể. Như vậy, đây là vấn đề thuộc về tổ chức tiêm phòng. Ngay cả có tiêm phòng mà kháng thể thấp còn do kỹ thuật tiêm không đúng.

Làm việc với UBND TPHCM tuần qua, một thành viên trong đoàn công tác của Chính phủ cho biết, khi đi kiểm tra việc tiêm phòng ở một huyện vùng Đồng Tháp Mười, đã thấy thao tác tiêm phòng của một số người tiêm nhanh đến mức đáng ngờ, tiêm chưa đúng kỹ thuật.

Cục trưởng Cục Thú y Bùi Quang Anh cho biết, nhiều địa phương báo cáo tỷ lệ tiêm phòng rất cao, bảo quản vaccine đúng cách, nhưng khi kiểm tra lại không được như vậy. Có nơi, do không đủ người, cán bộ thú y giao cho người dân, nhưng bà con lo làm gia cầm chậm lớn nên không tiêm, vứt bỏ vaccine.

Chi cục Thú y TPHCM thường xuyên lấy mẫu huyết thanh của gia cầm từ các tỉnh vận chuyển về TP giết mổ để nắm tình hình dịch tễ, và từ giữa năm 2006 đã phát hiện tình trạng này, nhiều lần báo cáo trước Ban Chỉ đạo Phòng chống dịch cúm gia cầm TP về hiệu giá kháng thể trên đàn gia cầm đã tiêm phòng đạt thấp.

Ngay cả việc tổ chức 2 đợt tiêm phòng trong năm cũng chưa hợp lý, Chi cục Thú y TP đề nghị việc tiêm phòng nên tổ chức liên tục. Vì gia cầm, dù là vịt chạy đồng hay gà xuất chuồng đều được người dân nuôi liên tục trong năm.

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Bùi Bá Bổng cho biết việc kiểm tra hàng năm về hiệu lực vaccine nhập khẩu là điều cần thiết, nhất là với cúm gia cầm. Viện Thú y sẽ có câu trả lời trong thời gian tới. Bộ cũng đã gửi mẫu virus mới đến nhà điều chế vaccine để xem xét lại tính hiệu lực.

Có thể nói việc ngăn chặn dịch cúm gia cầm thành công và kéo dài gần suốt năm 2006 có phần rất lớn từ việc tiêm phòng vaccine. Đây là chủ trương và là chương trình lớn của Nhà nước. Nhưng nếu cho rằng chỉ cần tiêm phòng vaccine sẽ giải quyết tất cả trong phòng chống dịch cúm gia cầm thì không đúng.

Vaccine chỉ là phương tiện làm giảm bớt nguy cơ, góp phần hạn chế dịch bệnh, đi theo đó phải có những biện pháp khác như: vệ sinh chuồng trại, tiêu độc sát trùng, tuân thủ các biện pháp kỹ thuật và có sự kiểm soát giám sát chặt của cơ quan thú y địa phương... hạn chế tối đa sự lây nhiễm.

CÔNG PHIÊN