Vĩnh Long: Nuôi heo thịt - Làm sao giữ vững ổn định?

Nguồn tin: Báo Vĩnh Long, 11/02/2011
Ngày cập nhật: 12/2/2011

Có một thời, nuôi heo thịt là nghề sản xuất chính của nông dân ở nông thôn và là nghề chiếm tỷ trọng cao trong ngành chăn nuôi ở tỉnh Vĩnh Long. Tuy nhiên, trong những năm gần đây nhiều người nuôi heo đã bỏ nghề bởi gặp nhiều rủi ro trong sản xuất. Làm cách nào để nghề này được giữ vững ổn định?

Nuôi heo nhiều rủi ro

Dịch bệnh là yếu tố rủi ro hàng đầu, chúng rất khó kiểm soát và là mối đe dọa dai dẳng đối với nghề nuôi heo hiện nay. Liên tục các năm gần đây, các loại bệnh như dịch heo tai xanh, lở mồm long móng,... làm cho người nuôi nhiều phen điêu đứng, nhiều hộ phá sản mặc dù ngành thú ý đã có nhiều nỗ lực trong công tác phòng, chống dịch. Đây là yếu tố tác động trực tiếp đến giá cả và sức tiêu thụ heo thịt, thịt heo. Dịch bệnh và những thông tin bệnh heo lây sang người cùng với những thông tin bất lợi về sản phẩm thịt heo như thịt heo có chứa dư chất kháng sinh, có chứa chất tăng trọng gây ung thư, sản phẩm không rõ nguồn gốc, quá hạn sử dụng hoặc phế phẩm nguy hại,... đều tác động đến sản phẩm thịt heo, làm cho người tiêu dùng không dùng thịt heo, ngay cả với thịt heo “sạch”, thịt heo đã được kiểm định và sản phẩm có chứa thịt heo! Thương lái thừa cơ ép giá, người chăn nuôi bán đổ bán tháo... Tình hình tiêu thụ heo thịt, thịt heo và sản phẩm từ thịt heo càng thêm khó khăn, nghề nuôi heo càng lâm vào cảnh khốn đốn, ngay cả đối với những cơ sở nuôi công nghiệp.

Một vấn đề khó khăn nữa về giá cả là giá heo hơi không những bị tác động của dịch bệnh, của những thông tin tiêu cực về heo mà còn do người nuôi không thể định giá được, điều này hoàn toàn do thương lái, ngay cả đối với các cơ sở nuôi công nghiệp có hợp đồng hẳn hoi. Qua tìm hiểu được biết, hiện nay, nuôi heo thịt không thể neo như trước đây. Đến lúc là bán, nếu không sẽ bị rớt giá liền. Thông thường thì heo thịt xuất chuồng phải là heo vô tạ (từ 80 - 100 kg), trên mức đó thì bị thương lái chê “già”, “heo nhiều mỡ”, bị liệt vào heo loại, còn dưới mức đó thì không lời nhiều, có lúc huề vốn. Và thời gian xuất chuồng rất ngắn, từ 15 - 20 ngày. Do vậy, gặp khi giá thấp, người nuôi không thể “neo” lại chờ giá tăng thêm mà phải bán liền, vì vậy dễ bị thương lái ép giá.

Hiện nay, người nuôi heo sử dụng nguồn thức ăn chế biến sẵn là chính. Chúng được vô bao, đóng gói sẵn, mà giá thức ăn biến động thất thường và thường tăng hơn là giảm nên người nuôi heo càng ngại nuôi. Nguyên nhân vì nguồn thức ăn sản xuất trong nước thiếu hụt, nguồn cung không đủ cầu (chỉ đáp ứng được khoảng 70% nhu cầu), số còn lại phải nhập. Điều này càng làm cho chi phí sản xuất càng cao. Theo tính toán của ngành chăn nuôi tỉnh, chi phí thức ăn chăn nuôi heo hiện chiếm trên 56% giá thành sản phẩm heo thịt.

Để nghề nuôi heo phát triển ổn định

Hiện người nuôi heo vẫn tiếp tục khó khăn. Để nghề nuôi heo giữ vững, không còn con đường nào khác là người nuôi phải tìm cách hạ giá thành sản phẩm nhưng không làm giảm chất lượng heo thịt, tức là người nuôi phải tính toán sao cho phí nuôi thấp mà giá bán vẫn cao. Nhiều khảo sát của ngành chuyên môn trong thời gian gần đây cho thấy, muốn nuôi heo thành công thì nuôi heo phải mau lớn và tiêu tốn thức ăn mức thấp nhất. Nghề nuôi heo phải hướng theo hướng nuôi tập trung, trang trại hay có điều kiện nuôi theo quy mô công nghiệp thay cho nuôi nhỏ lẻ.

Trước hết, người nuôi phải nắm bắt thời điểm nguyên liệu làm thức ăn như (đậu nành, cám, bắp, khoai, cá vụn,...) giảm thấp mà mua dự trữ và biết cách trộn thức ăn từ nguyên liệu này. Đây là cách làm giảm giá thành sản phẩm heo thịt lớn nhất. Thức ăn phối trộn có giá thành giảm hơn thức ăn hỗ hợp trên 10%. Muốn làm được việc này, người nuôi phải có hiểu biết về cách phối trộn, biết tính toán để thức ăn trộn chứa những thành phần dinh dưỡng hợp lý, đạt chất lượng.

Vấn đề quan trọng thứ hai là phải kiểm soát được dịch bệnh cho heo, giúp đàn heo được khỏe, giảm đáng kể chi phí cho việc điều trị. Muốn vậy, người nuôi heo phải thực hành tốt quy trình nuôi heo theo hướng an toàn, đầu tư xây dựng chuồng trại theo tiêu chuẩn và chọn giống nuôi phải tốt. Hộ chăn nuôi tập trung trang trại phải thực hiện tốt công tác vệ sinh chuồng trại, tiêm phòng dịch bệnh và bảo vệ môi trường xung quanh. Hộ có điều kiện thì nên đầu tư xây dựng chuồng trại theo công nghệ tiên tiến, có thiết lập hệ thống tự động trong các khâu trong sản xuất và bảo quản, phân phối sản phẩm sẽ giúp tiết kiệm được lao động, tăng hiệu quả và lợi nhuận trong chăn nuôi. Chọn con giống tốt không những giúp người nuôi giảm rủi ro vì dịch bệnh mà còn giúp giảm tiêu tốn thức ăn, heo mau lớn, rút ngắn thời gian nuôi và nâng cao giá bán do heo đạt chất lượng. Muốn vậy, người nuôi phải nuôi heo nái để tự sản xuất con giống nuôi, điều này sẽ giúp giảm chi phí đầu tư và nâng cao lợi nhuận cho người nuôi. Song song đó, người nuôi heo cần kết hợp thực hiện các mô hình sản xuất kèm theo để tăng thu nhập như sử dụng phế phẩm từ chăn nuôi để nuôi cá, làm vườn (mô hình VAC hay VRAC), xây hầm biogas sử dụng khí sinh học làm khí đốt phục vụ sinh hoạt và tái sản xuất cho nghề nuôi heo.

MỸ TRUNG