Vĩnh Phúc: Nghịch lý nghề chăn nuôi

Nguồn tin: Báo Vĩnh Phúc, 11/05/2011
Ngày cập nhật: 16/5/2011

Thời gian gần đây, giá các loại thức ăn chăn nuôi liên tục tăng cao khiến người chăn nuôi gặp nhiều khó khăn. Vừa gắng gượng khôi phục đàn gia cầm sau trận dịch, bà con vừa phải đối mặt với chi phí đầu vào cho chăn nuôi cao. Giá thức ăn chăn nuôi hiện đang ở mức cao nhất từ trước đến nay, đang trở thành thách thức lớn đối với những người làm nghề chăn nuôi.

Giá thức ăn chăn nuôi tăng cao, nhiều hộ chăn nuôi theo kiểu cầm chừng.

Chăn nuôi được xác định là ngành mũi nhọn trong kinh tế nông nghiệp của tỉnh Vĩnh Phúc. Theo thống kê, những năm gần đây, tỷ trọng chăn nuôi tăng từ 39% lên 56,9% giá trị thu nhập từ nông nghiệp. Vậy mà, sau gần 5 tháng ảnh hưởng bởi cơn “bão giá” khiến nhiều hộ chăn nuôi lâm cảnh khốn khó, ngừng hoạt động. Vấn đề là sức ép lớn với ngành chăn nuôi.

Là hộ chăn nuôi quy mô lớn ở phường Đồng Tâm, thành phố Vĩnh Yên, anh Trần Văn Thanh tâm sự: từ đầu năm đến nay, giá thức ăn chăn nuôi tăng từ 35 - 40%. Có những tháng, giá thức ăn tăng theo ngày; như tháng 4-2011, có tới 2 - 3 lần tăng giá. Cụ thể, giá 1 bao thức ăn cho gà đẻ (25 kg) đầu tháng 2 chỉ có 204 ngàn đồng, nay đã tăng lên 238 ngàn đồng. Ngoài thức ăn chăn nuôi, giá thuốc thú y cũng tăng gấp 1,5 lần; chưa nói đến tiền điện, tiền nước, lương công nhân cũng tăng theo. Giá “đầu vào” tăng cao, nhưng “đầu ra” sản phẩm chăn nuôi chỉ tăng ở mức nhẹ. Đơn cử, trước đây giá 1 kg cám cho gà đẻ chỉ có 3.500 đồng, trứng bán được 1.100 đồng/quả thì hiện nay giá cám đã lên trên 10.000 đồng/kg, trứng chỉ bán được có 1.800 đồng/quả làm gì có lãi, thậm chí còn lỗ. Tháng vừa rồi gia đình tôi lỗ tiền gà, cứ tình trạng thức ăn tăng cao như hiện nay nếu không có sự vào cuộc của các ngành chức năng thì nhiều hộ chăn nuôi “treo chuồng”.

Chi phí thức ăn tăng cao đã khiến cho nhiều hộ chăn nuôi theo kiểu cầm chừng, anh Bùi Văn Thắng, thị trấn Hoa Sơn, huyện Lập Thạch cho biết: “Từ khi chuyển sang chăn nuôi theo hướng công nghiệp, trong chuồng chăn nuôi của gia đình anh thường xuyên có 100 con lợn thịt và lợn nái. Trung bình nuôi 4 tháng/lứa cho lãi 200.000 - 300.000 đồng/con, vào thời kỳ các chi phí đầu vào thấp, lúc xuất chuồng được giá thì lãi tới 500.000 đồng/con. Nhưng khi chi phí đầu vào tăng, người chăn nuôi thu được hòa gốc là may mắn, nếu không tính toán tốt sẽ bị lỗ, nhất là khi không may lợn nuôi bị dịch bệnh chết. Còn thời điểm này, tuy giá thịt lợn có tăng cao, nhưng thức ăn chăn nuôi còn tăng cao hơn. Tính ra, người chăn nuôi chẳng có lãi bao nhiêu nên gia đình chỉ nuôi số lượng vừa để tận dụng những nguyên liệu sẵn có trong gia đình và hạn chế tối đa lượng cám ăn thẳng”.

Những năm trước đây, cứ mỗi lần thịt lợn tăng giá khiến nhiều người tập trung vào đầu tư chăn nuôi lợn. Nhưng hiện nay, giá lợn thịt tăng tới gần 100 ngàn đồng/kg (đây là giá cao nhất từ trước đến nay) thì người chăn nuôi vẫn e dè chưa dám tăng đàn thậm chí giảm số lượng vì giá thức ăn liên tục tăng, giá đầu ra lại thiếu ổn định. Chị Nguyễn Thị Hằng, đội Dân Chủ, xã Hải Lựu, huyện Sông Lô cho biết: “Trước kia, trong chuồng chăn nuôi của gia đình tôi thường xuyên có 150 đến 200 con lợn thịt và lợn nái. Nhưng hiện nay, tôi không mở rộng chăn nuôi nữa mà chỉ duy trì, gần đây còn giảm bớt số lượng lợn nuôi trong chuồng xuống còn 100 con. Theo chị Hằng, sở dĩ người chăn nuôi không còn mặn mà vì nuôi lợn “may ít rủi nhiều”. Với giá lợn cao nhất như hiện nay, khoảng 5 triệu đồng/tạ; để có được một tạ lợn, người chăn nuôi khéo léo nhất cũng phải đầu tư khoảng 3,5 triệu đồng tiền thức ăn và phòng trừ dịch bệnh, cộng với tiền mua con giống hơn 1 triệu đồng nữa. May mắn lắm mới có lãi được vài trăm ngàn đồng cho mỗi tạ lợn, chưa tính công chăm sóc, tiền đầu tư vào chuồng trại. Suy cho cùng, khi phần lãi quá ít mà rủi ro thì nhiều, nên ít ai dám mạnh dạn đầu tư chăn nuôi lợn.

Vì sao giá thức ăn chăn nuôi tăng cao như vây? Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, giá thức ăn chăn nuôi thời gian qua tăng cao, do hiện nayngành thức ăn chăn nuôi nước ta phải nhập tới 60% nguyên liệu sản xuất, chủ yếu là đậu tương, khô dầu đậu tương, lúa mì (nhập tới 90 - 95%); các chất khoáng, vitamin, tạo mùi... (nhập khẩu đến 100%), ngô là loại nông sản dễ trồng thì Việt Nam cũng phải nhập đến 50%. Nguồn nguyên liệu được nhập từ 50 quốc gia, trong đó đứng đầu là Ấn Độ, Argentina, Mỹ, Trung Quốc và Thái Lan. Không chỉ nguồn nguyên liệu nhập khẩu, giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi sẵn có ở thị trường trong nước như sắn lát cũng tăng vọt. Cùng với giá nguyên liệu tăng mạnh, chi phí sản xuất của các công ty sản xuất thức ăn chăn nuôi ngày càng leo thang cũng là nguyên nhân khiến giá thức ăn chăn nuôi tăng.

Chia sẻ khó khăn cùng người chăn nuôi trong cơn “bão giá”, các ngành chức năng cần có biện pháp kiềm chế, ổn định giá đầu ra cho sản phẩm, đồng thời tạo điều kiện khuyến khích người chăn nuôi như ưu đãi vay vốn, hướng dẫn về khoa học kỹ thuật, hỗ trợ thú y, hỗ trợ phòng trừ dịch bệnh… xây dựng vùng sản xuất an toàn, tạo điều kiện thuận lợi tiêu thụ sản phẩm. Đẩy mạnh công tác tập huấn, nâng cao năng lực quản lý, kỹ thuật chăm sóc, sử dụng nguồn thức ăn tự sản xuất được như: ngô, đỗ… nhằm giảm chi phí, nâng cao hiệu quả đầu tư.

Sản xuất nông nghiệp nói chung và chăn nuôi nói riêng vẫn được xem là nguồn thu nhập cho nông dân, song trước sự tăng giá chi phí đầu vào hiện nay, ngành chăn nuôi ngày càng khó giữ được vai trò thúc đẩy kinh tế với nhiều hộ dân, nhất là những trang trại.

Mai Liên