Chất thải chăn nuôi chứa 100 loại khí độc

Nguồn tin: Báo Đất Việt, 01/07/2011
Ngày cập nhật: 2/7/2011

“Hàng năm đàn vật nuôi Việt Nam thải ra khoảng 73 triệu tấn chất thải rắn và 25 - 30 triệu khối chất thải lỏng và hàng trăm triệu tấn chất thải khí. Trong đó, khoảng 50% chất thải rắn và 80% chất thải lỏng bị xả thẳng ra môi trường mà không qua xử lý”, PGS.TS Nguyễn Kim Đường, khoa Nông - lâm - ngư, trường Đại học Vinh cho biết.

Còn theo PGS. TS Đặng Văn Minh, không khí trong chuồng nuôi chứa khoảng 100 loại hợp chất khí độc hại như NH3, H2S, CO2, tổng số vi khuẩn cao gấp 30 - 40 lần so với không khí bên ngoài. Nếu hít phải nhiều và thường xuyên có thể gây ngộ độc cấp tính hoặc mãn tính. Ở nồng độ cao có thể gây nôn mửa, ngạt thở, ngất xỉu hoặc tử vong cho người và vật nuôi.

Chuồng nuôi chứa 100 loại khí độc

Kết quả khảo sát của nhóm nghiên cứu của trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, cho thấy có trên 80% cơ sở chăn nuôi ở một số tỉnh miền núi phía Bắc như Lào Cai, Tuyên Quang xây dựng chuồng nuôi ngay trong khu dân cư xen lẫn với nơi ở của người, chuồng nuôi đa số là tạm bợ, bán kiên cố.

“Chỉ cần một gia đình nuôi vài con lợn, không vệ sinh chuồng trại, xử lý phân nước thải không hợp lý thì tất cả các hộ sống xung quanh phải gánh chịu hậu quả từ nguồn nước đến không khí hôi thối, ruồi bọ phát triển mạnh, tăng nguy cơ lây lan bệnh dịch” - PGS.TS Đặng Văn Minh, trường Đại học nông lâm Thái Nguyên cho biết.

Nguồn gây ô nhiễm môi trường từ các cơ sở chăn nuôi bao gồm chất thải rắn như lông, phân gia súc, rác, thức ăn thừa, xác gia súc, gia cầm tiêu hủy không đúng kỹ thuật và chất thải lỏng như nước tiểu, nước rửa chuồng, nước tắm gia súc. Những loại chất thải này, ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe con người, làm giảm sức đề kháng vật nuôi, tăng tỷ lệ mắc bệnh, năng suất chăn nuôi giảm, hiệu quả kinh tế không cao.

PGS.TS Nguyễn Kim Đường cho rằng, phần lớn người trồng rau hiện nay đều sử dụng phân chuồng trong chăm bón, trong khi các vật nuôi này được nuôi bằng những loại thức ăn tổng hợp. Thức ăn dạng này chứa rất nhiều khoáng đa lượng, vi lượng. Hàm lượng kim loại nặng trong phân của vật nuôi sẽ xâm nhập vào đất trồng rau và tồn lưu trong các nông sản. Đặc biệt là đối với các loại rau ăn lá như cải ngọt, cải xanh, bắp cải, xà lách… Người ăn phải thì hậu quả thật khó lường.

Cần hỗ trợ người dân

PGS.TS Vũ Đình Tôn, trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội, cho biết sử dụng hầm Biogas để xử lý chất thải chăn nuôi không những cải thiện rất đáng kể ô nhiễm môi trường mà còn cung cấp một nguồn năng lượng sạch và quan trọng, phục vụ việc đun nấu, thắp sáng.

Tuy nhiên, đối với các trang trại hay hộ chăn nuôi lớn, áp dụng các biện pháp xử lý chất thải là điều cần thiết, song đối với các hộ chăn nuôi nhỏ, không phải bất kỳ hộ nào cũng có điều kiện để xử lý an toàn chất thải chăn nuôi bằng phương pháp biogas, nhất là ở các vùng mà kinh tế còn nhiều khó khăn.

Bà Trần Thị Bíp, một hộ chăn nuôi nhỏ tại xã Thanh Lâm, Mê Linh, Hà Nội cho biết, để xây dựng một hầm biogas đạt chuẩn như hiện nay, kinh phí không dưới 10 triệu đồng. Hoàn cảnh gia đình còn khó khăn nên chưa thể làm được, chấp nhận phải thải thẳng ra hệ thống thoát nước xung quanh.

“Ngoài việc tuyên truyền tạo ý thức cho người dân thu gom và có biện pháp xử lý chất thải phù hợp, rất cần có sự hỗ trợ của Nhà nước, sự phối hợp của chính quyền địa phương. Có như thế mới thúc đẩy ngành chăn nuôi phát triển vừa đáp ứng nhu cầu thực phẩm vừa đảm bảo vệ sinh môi trường” - PGS.TS Nguyễn Kim Đường nhận định.

Theo thống kê hiện nay, Việt Nam có khoảng 8,5 triệu hộ có chăn nuôi với trên 5 triệu con bò; 2,8 triệu con trâu; 27,6 triệu con lợn; 220 triệu gia cầm. Ước tính lượng chất thải rắn mà các vật nuôi trưởng thành mỗi ngày có thể thải ra: bò 10 kg/con, trâu 15 kg/con, lợn 2 kg/con, gia cầm 0,2 kg/con. Một tấn phân chuồng tươi không qua xử lý sẽ phát thải vào không khí 0,24 tấn C02.

Minh Cường