Bến Tre: Thăng trầm nghề nuôi ong mật

Nguồn tin: Báo Đồng Khởi, 12/07/2011
Ngày cập nhật: 15/7/2011

Nhiều người cho rằng nuôi ong mật là một nghề nhàn nhã, dễ làm giàu vì chỉ cần đặt ong ở một vị trí thuận lợi nào đó rồi ngồi chờ ong đem mật về cho mình thu hoạch, bán lấy tiền. Thật ra, nếu theo dõi và tìm hiểu kỹ mới thấy đây là một nghề mà sự thành công và thất bại có xác suất ngang nhau.

Cách đây trên 5 năm, anh Lê Tấn Đức quê ở ấp Lộc Hiệp, Vĩnh Bình (huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre) sống bình lặng với mấy công đất vườn của mình và đặt ít chục thùng ong nội địa trong vườn nhà để lấy mật… uống! Với anh Đức, nếu chịu an phận thì bao nhiêu đất vườn đó cũng đủ để Đức và gia đình sống no đủ. Nhưng với vài công đất và một thị trường trái cây giá cả thất thường như thời điểm vừa qua thì tính chuyện làm giàu là cả một vấn đề. Từ ngày nuôi ong nội địa trong vườn, chăm sóc nó hàng ngày, anh Đức bắt đầu đam mê một cái nghề mà như nhiều người nói là tương lai sáng sủa nhưng cũng đầy bất trắc. Một chút “liều lĩnh”, anh Đức bàn bạc với gia đình, gom góp số vốn mua 107 thùng ong Ý (loại ong có năng suất và chất lượng thu hoạch mật cao hơn ong nội địa) trên 40 triệu đồng. Vào nghề với một chút kinh nghiệm từ lúc nuôi ong nội địa chưa đủ nên Đức ngày đêm tham khảo tài liệu, mua thêm sách hướng dẫn nuôi ong và quan trọng là anh Đức tham dự nhiều cuộc tập huấn, hội thảo chuyên đề về nghề nuôi ong mật. Từ lý luận kỹ thuật cơ bản cho tới áp dụng vào thực tiễn là cả một quá trình lao động miệt mài, cực nhọc. Loài ong có một tập quán sinh hoạt cực kỳ nguyên tắc, nếu phá vỡ những nguyên tắc đó, ong sẽ bỏ đàn, thậm chí “đánh lộn” nhau gây ra thất thoát. Vì vậy, như anh Đức nói, nghề nuôi ong ngoài sự đam mê thì sự tỉ mỉ, cẩn trọng là vô cùng cần thiết.

Trong nghề nuôi ong, khâu quan trọng nhất là chọn địa điểm để đặt thùng ong. Người trong nghề sợ nhất là đặt thùng ong ở nơi mà vào thời điểm đó người ta đang xử lý thuốc hóa học cho vườn cây, mảnh ruộng của mình. Ong đi lấy mật trúng thuốc sẽ chết hàng loạt và nếu không di chuyển kịp thời thì chỉ trong vài ngày, cơ nghiệp sẽ tiêu tan. Anh Đức nhớ lại, năm 2009, khi anh đem thùng ong đặt ở cồn Phú Đa. Vài ngày đầu mọi việc diễn ra bình thường. Một hôm, đột nhiên đàn ong bay về tới cửa thùng là lăn ra chết. Chỉ trong vòng ba ngày, đàn ong của anh Đức thất thoát hơn phân nửa, Đức vội vàng thuê tàu di chuyển vào rừng tràm của Đồng Tháp Mười để “lánh nạn”. Sau khi tìm hiểu, anh Đức mới biết đàn ong của mình đi ăn phấn lúa ở phía Vĩnh Long gặp đám lúa vừa mới xịt thuốc sâu khiến anh Đức trở tay không kịp. Đợt đó ngỡ là anh Đức đã trắng tay.

Nghề nuôi ong là một nghề không ở cố định mà di chuyển theo mùa bông cho mật. Mùa bông tràm từ tháng 9 âl đến tháng 2 thì dời vô miệt Long An, Đồng Tháp; mùa bông nhãn, chôm chôm từ tháng 3 tới tháng 5 thì trở về Bến Tre, Vĩnh Long… cứ canh mùa mà di chuyển. Và, “sự cố” ở những nơi đến đặt ong là vô cùng “phong phú”. Có nơi người dân thiếu hiểu biết về quá trình thụ phấn chéo của cây nên kéo đến đuổi người nuôi ong vì khăng khăng rằng có ong về vườn cây của họ sẽ bị… thiệt hại! Vậy là phải “cuốn gói” di chuyển tiếp vì nếu không họ dọa sẽ xịt thuốc sâu.

Gần đây, ngoài sự tự tích lũy kinh nghiệm của những người nuôi ong mật thì các nhà khoa học cũng đã trực tiếp vào cuộc nên sự rủi ro trong nghề đã được hạn chế. Nghề nuôi ong thật sự là một nghề hái ra tiền. Bốn năm theo nghề, từ 107 thùng ong ban đầu đến nay gia đình anh Đức đã gầy dựng được đàn ong trên 400 thùng, có giá trị khoảng 400 triệu đồng. Riêng mùa bông nhãn xuồng và chôm chôm năm nay, anh Đức đã trúng đậm. Trong vòng hai tháng, anh Đức quay được gần 10 tấn mật. Với giá thị trường 30 ngàn đồng/ký thì thu nhập của anh Đức là mơ ước của nhiều người.

Còn rất nhiều người nuôi ong mật sau một thời gian thăng trầm với nghề đã trụ vững, thành đạt và dư dã như ông Tư Hồng ở xã Vĩnh Bình. Sau nhiều năm lăn lộn với nghề, bây giờ ông đã có cơ ngơi vững vàng; con và rể ông cũng nối nghiệp cha và cũng đang ăn nên làm ra. Nghề nuôi ong không phải là cái nghề bỏ vốn ra rồi ngồi chờ… hưởng lộc trời mà cũng phải gian truân như bao ngành nghề khác. Đây là một nghề cần được nhân rộng vì Bến Tre có diện tích cây ăn trái rộng lớn, nếu nắm vững kỹ thuật, di chuyển hợp lý thì nghề nuôi ong mật là cơ hội làm giàu cho nhiều người.

Đào Ngọc Vinh