Hiệu quả từ mô hình nuôi dế ở Phù Ninh (Phú Thọ)

Nguồn tin: Báo Phú Thọ, 15/07/2011
Ngày cập nhật: 16/7/2011

Xưa kia, con dế đã được biết đến trong những trò chơi dân gian của trẻ nhỏ, còn ngày nay đã trở thành món ăn khoái khẩu của người thành phố và nuôi dế đã trở thành nghề. Nuôi dế vốn đầu tư thấp, hiệu quả cao, ít bị dịch bệnh nên ai cũng có thể nuôi và làm giàu.

Vạn sự khởi đầu nan

Chúng tôi tìm đến gia đình anh Phạm Ngọc Tuấn, một trong 7 người tiên phong trong phong trào nuôi dế ở xã Phú Nham, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ. Anh Tuấn cho biết, xuất phát từ việc lợn, gà bị chết do dịch bệnh nhiều lần nên đầu năm 2010, anh và 6 người rủ nhau đi Bắc Giang, Vĩnh Phúc rồi vào huyện Củ Chi (TP. Hồ Chí Minh) để tham quan và học hỏi mô hình nuôi dế. Lúc đầu cả 7 anh em cùng mua chung 4.000 con giống, về nhà chia nhau mỗi người khoảng 600 con, nuôi trong 6 chậu. Sau 3 ngày thì dế đẻ, anh Tuấn không bán mà để gây làm dế giống. Sau lần gây giống đầu tiên anh Tuấn đã có hàng chục thùng dế, mỗi thùng khoảng 1.000 con và đã có dế thương phẩm để bán, thu lãi bình quân hơn 2 triệu đồng/tháng. Hiện tại, gia đình anh Tuấn có gần 30 thùng nuôi dế. Theo tính toán, mỗi thùng dế đến thời điểm bán khoảng hơn 10 kg, bán với giá từ 300 - 350 ngàn đồng/1 kg như hiện nay, anh Tuấn cũng có thu nhập gần 100 triệu đồng.

Nói về kỹ thuật nuôi dế, anh Tuấn cho biết: Kỹ thuật nuôi dế khá đơn giản, không tốn nhiều thời gian. Nguồn thức ăn của dế rất đa dạng, chủ yếu là các loại rau xanh, cỏ non, cám hỗn hợp..., đặc biệt dế thuộc họ côn trùng nên rất ít bệnh, dịch, vốn đầu tư không lớn lại không gây ô nhiễm môi trường. Hệ thống chuồng trại không tốn nhiều diện tích, thậm chí nuôi ở gầm cầu thang, nhà tạm, trên nóc tầng thượng có che chắn cũng nuôi được dế. Bởi lẽ, dế thường được nuôi bằng thùng xốp hoặc thùng gỗ, thau, khay, chậu nhựa… có nắp đậy đảm bảo yên tĩnh, thoáng mát, ban ngày mở ra, chiều tối đậy lại để phòng tránh dế bay đi và mèo, chuột bắt dế. Ở giữa thùng nuôi dế để 1 rế tre (rế để xoong nồi đường kính 15 - 20 cm) hoặc vỉ tre đan thành những phên, xếp chồng lên nhau tạo khoảng trống để máng đẻ, máng thức ăn, nước uống và để dế leo trèo, trú ẩn. Đất dùng trong máng đẻ là đất sạch, tơi xốp, ẩm vừa phải, có độ dày 3 - 4 cm (có thể dùng đất sạch trộn với xơ dừa xay). Không dùng đất có kiến, đất bị nhiễm hóa chất độc hại... Trên cùng phủ một lớp cỏ cho dế ăn, ở, sinh trưởng phát triển và sinh sản… Sau 2 tháng nuôi, dế bắt đầu sinh sản, mỗi con dế thường đẻ từ 600 - 700 trứng, dế đẻ liên tục trong 20 - 25 ngày, đem ấp khoảng 10 - 12 ngày trứng nở. Tuy nhiên người nuôi cần chú ý vệ sinh thùng nuôi dế sạch sẽ, không để thức ăn quá thối nát, như thế rễ làm dế mắc bệnh tiêu chảy, nhiệt độ luôn giữ từ 25 - 32 độ C. Đối với loại dế con thì 2 - 3 ngày cho ăn một lần và cho uống nước thông qua miếng mút để cho dế khỏi bị chết đuối. Đối với dế thương phẩm và dế giống ngày cho ăn một lần, cho uống nước thông qua cát ướt. Khi dế đến kỳ sinh sản, cần chọn những con dế to khỏe để nhân giống, đặc biệt tỷ lệ ghép giữa dế đực với dế cái cũng rất quan trọng bởi nó liên quan đến chất lượng của dế, nếu ghép ít đực. Theo kinh nghiệm của anh Tuấn thì tỷ lệ thích hợp nhất trong một chậu dế cho 60 con dế cái thì ghép 30 con dế đực... "Nếu so với các con vật khác thì lợi nhuận từ nuôi dế cao hơn gấp rất nhiều lần" anh Tuấn cho biết"!.

Còn ông Trần Văn Lương, khu Bãi, thị trấn Phong Châu chia sẻ, tôi đã nuôi dế được một năm nay. Đây không phải là việc làm mới lạ với người nông dân, nhưng nuôi dế mang tính hàng hóa thì đó là một mô hình kinh tế hoàn toàn mới. Trong một lần ông được những người sáng lập ra Hội nuôi dế hướng dẫn về kỹ thuật, cách chọn giống, tư vấn về vốn đầu tư ít cho hiệu quả kinh tế cao, bền vững. Không ngại khó, ông đã tìm đến mô hình nuôi dế của Hội để mua dế giống. Bước đầu do chưa nắm rõ về kỹ thuật nuôi nên ông chỉ dám mua một chậu dế giống (khoảng 100 con) về nuôi. Vừa làm, vừa rút kinh nghiệm, tích cực tìm hiểu nâng cao kỹ thuật nuôi thông qua tài liệu cung cấp của Hội nuôi dế Phú Thọ, đến nay gia đình ông đã có 6 thùng dế. Mỗi tháng bình quân thu nhập hơn 2 triệu đồng. Ông Lương khẳng định: “Dế rất dễ nuôi, không cần thức khuya dậy sớm, không mất nhiều công sức, công việc phù hợp với nhiều người có thời gian rảnh rỗi...”.

Mở rộng quy mô tại địa phương

Ông Lưu Hồng Nhạn, Chủ tịch Hội nuôi dế Phú Thọ cho biết: Tháng 9/2010, Hội nuôi dế Phú Thọ được thành lập, qua đó đã mở ra một hướng đi mới trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế tại địa phương. Từ hiệu quả bước đầu mang lại trong việc nuôi dế ở các hộ, các thành viên của Hội thì một trong những nhiệm vụ trước mắt cũng như lâu dài là phải mở rộng quy mô nuôi dế, thông qua hình thức kết nạp hội viên mới; ở các lớp tập huấn, chuyển giao kỹ thuật... và có khi đến tận nhà dân để trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật. Tiêu chuẩn để vào Hội nuôi dế trước hết người nuôi phải tâm huyết với con dế, lấy con dế làm nghề chính, phải đạt đạt được những tiêu chí do Hội đề ra... nhằm tránh những trường hợp vào hội để lấy trong trào... Hiện, Hội nuôi dế Phú Thọ có 52 thành viên do ông Nhạn làm Chủ tịch. Các thành viên trong hội có khoảng 250 thùng dế, mỗi thùng khoảng 1.000 con, bình quân xuất bán 60 kg mỗi tháng mà không đủ dế bán. Ông Nhạn cho biết thêm, nuôi dế là một nghề rất mới, đang được phát triển ở Phú Thọ được gần hai năm nhưng đã có những bước phát triển mạnh mẽ. Do chi phí đầu tư thấp, kỹ thuật chăn nuôi đơn giản, yêu cầu về lao động không nhiều mà nhu cầu của thị trường về các sản phẩm từ dế cao nên số hộ nuôi dế và số lượng đàn dế tăng lên đáng kể ở hầu hết các huyện trong tỉnh. Để tạo điều kiện cho các hộ nông dân nuôi dế phát triển bền vững, Hội đã đứng ra làm đầu mối thu mua bao tiêu sản phẩm. Về lâu dài, Hội sẽ tiếp thị, trưng bày quầy hàng ở các siêu thị trong tỉnh, thông qua đó có hướng xuất khẩu con dế ra nước ngoài.

Đinh Vũ – Tạ Toàn