Cần có giải pháp đầu ra trong chăn nuôi nhím

Nguồn tin: Báo Sơn La, 10/11/2011
Ngày cập nhật: 15/11/2011

Hiện tại, nhím giống, thương phẩm của các hộ nuôi nhím Sông Mã đang rơi vào tình trạng có cung nhưng không có cầu.

Với 80 con nhím, trong đó 30 cặp bố mẹ, có người tận Hải Phòng đánh xe 4 chỗ tới không cần mặc cả trả giá 1,2 tỷ đồng. Lừng khừng không bán vì nhím đang được giá... Đùng một cái, chỉ sau đó vài tháng, giá nhím giảm từ 1,2 tỷ đồng nay theo giá thị trường chỉ còn hơn 400 triệu đồng... Đó là một trong số nhiều câu chuyện thật như đùa mà những người nuôi nhím ở Sông Mã đang gặp phải...

Vừa đặt chân tới thị trấn Sông Mã, anh bạn đồng nghiệp đã muốn tìm ngay chỗ để rửa chiếc xe máy bám đầy bùn đất sau nửa ngày vật lộn với con đường từ xã vùng cao Pú Bẩu về Sông Mã. Đang ngóng tìm chỗ rửa xe, anh thốt lên như vớ được vàng khi nhìn thấy bên kia đường, đối diện với khách sạn Sông Mã có chỗ rửa xe... Ông chủ rửa xe khá lạ mặt, nhìn là biết mới vào nghề, vì biển hiệu và đồ nghề còn mới toanh.

Qua tìm hiểu được biết, người chủ hiệu rửa xe này là ông Phùng Văn Chính, cư trú tổ 8, thị trấn Sông Mã - người mà trong giới nuôi nhím ở Sông Mã khi nhắc tới ai cũng đều biết. Và sự “nổi tiếng” của ông gần đây lại được mọi người bàn luận nhiều hơn khi mô hình nuôi nhím của gia đình ông có người trả giá 1,2 tỷ đồng mà ông không bán bỗng chốc chỉ còn hơn 400 triệu đồng. Thậm chí, với giá 400 triệu đồng bán bây giờ cũng chưa thấy thương nhân nào màng tới. Nhìn chúng tôi, ông chính cười: Gia đình tôi vẫn còn may vì đã thu hồi được vốn, trả nợ được ngân hàng. Hai vợ chồng cũng định bán nhưng nghĩ lại thấy rẻ quá. Do vậy, hằng ngày vẫn phải bỏ ra gần 100 ngàn đồng chi phí thức ăn nuôi chúng. Các anh tính, từ 18 triệu đồng/đôi nhím 2 tháng tuổi nay chỉ còn gần 3 triệu đồng. Còn nhím bố mẹ từ 45 triệu đồng đến 50 triệu đồng/đôi, giờ giá nhím thương phẩm 200 ngàn đồng/kg... Giá nhím giảm như vậy ai chả xót.

Nhắc tới nghề chăn nuôi “hái” ra bạc tỷ ở Sơn La, giới chăn nuôi cũng như các thương nhân chuyên nghề kinh doanh loại mặt hàng này sẽ nghĩ ngay tới huyện vùng biên giới Sông Mã. Bởi lẽ, nơi đây trong nhiều năm qua, người nông dân đã biết phát huy lợi thế về điều kiện khí hậu, đất đai để phát triển nghề chăn nuôi, trong đó có nghề nuôi nhím với những mô hình chuyên sản xuất nhím giống và nhím thương phẩm mỗi năm cho thu vài trăm triệu đồng. Thậm chí, trong nhiều năm qua, có rất nhiều hộ đã thoát nghèo hay trở lên giàu có cũng nhờ từ nghề nuôi nhím. Nhưng từ tháng 2 đến nay, nhím bỗng giảm giá, khiến nhiều người nuôi nhím phải lao đao, rơi vào tâm trạng lo lắng. Ông Lành Văn Khoa, Chi hội trưởng Hội chăn nuôi nhím Sông Mã nói: Nhím xuống giá do nhiều nguyên nhân, trong đó chủ yếu do thị trường đã gần như bão hòa. Đặc biệt, năm ngoái giá nhím tăng cao, gần 20 triệu đồng/đôi nhím 2 tháng, nhiều người đã vay vốn ngân hàng hay những người có vốn lớn đua nhau đầu tư vào nhím. Sang năm nay, các ngân hàng không “trút” vốn vay như năm ngoái nên số người mua cũng giảm. Ngoài ra, cũng bởi người dân tự tạo lên những giá ảo, khiến cho giá nhím không đúng với thực tế. Trong khi việc mua bán nhím thời điểm sốt giá vẫn chỉ là giữa người dân với nhau, chưa có một đầu ra ổn định cho nhím thương phẩm.

Cũng bởi nghề này hái ra tiền, nên thời gian qua không chỉ ở Sông Mã, mà ở nhiều huyện, thành phố, người dân cũng đua nhau đầu tư vào nuôi nhím. Trong khi những người lao vào nuôi nhím không tính đến đầu ra và thực tế cũng chưa có một tổ chức nào đứng ra bao tiêu sản phẩm này. Do vậy, giá nhím tăng đột biến như năm ngoái là điều dễ hiểu. Được biết, thời điểm năm ngoái, có nhiều hộ vay ngân hàng ít cũng trên trăm triệu đồng, nhiều là 500 triệu đồng để đầu tư vào mua nhím giống về nuôi. Cũng bởi vốn đầu tư lớn, đầu ra lại khó khăn nên nhiều hộ khi nhím giống đẻ ra đành phải nhốt chung vào một chuồng, không dám mở rộng thêm; thức ăn cho chúng cũng giảm về chất lượng. Anh Lò Văn Tỉnh, một trong những hộ nuôi nhím có tiếng ở bản Ỏ, xã Mường Sai cho biết: Tôi nuôi nhím từ năm 2006 đến nay, đây là lần đầu tiên nhím giảm giá như vậy. Một số tư thương dưới xuôi cũng tranh thủ thời điểm này ép giá các hộ nuôi nhím. Riêng gia đình tôi không bán, vẫn tiếp tục duy trì và mỗi ngày vẫn phải bỏ ra trên 100 ngàn đồng chi phí thức ăn nuôi nhím. Ở huyện, nhiều gia đình còn có số nhím nhiều gấp ba số nhím gia đình tôi, mỗi ngày chi phí thức ăn trên 30 kg ngô, đó là chưa tính các loại rau và công sức bỏ ra. Với những gia đình đã thu hồi được vốn, chỉ phải lo chi phí thức ăn hằng ngày còn đỡ chứ nhiều gia đình đầu tư trên tỷ bạc sẽ khó khăn hơn nhiều.

Được biết, nuôi nhím bắt đầu xuất hiện và trở thành một nghề góp phần xóa đói giảm nghèo cho người dân Sông Mã từ khá lâu. Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện Sông Mã có khoảng 500 hộ nuôi nhím... Mặc dù, thời điểm này nhím đang xuống giá nhưng đây vẫn là một nghề chăn nuôi mang lại hiệu quả kinh tế cao. Do vậy, việc quan tâm, hướng dẫn hay tạo đầu ra ổn định cho người nuôi nhím là rất cần thiết. Muộn còn hơn không, các ngành chuyên môn của Sông Mã nên sớm có sự quan tâm, nghiên cứu thị trường để có đầu ra ổn định cho nghề nuôi nhím.

Quốc Tuấn