Thừa Thiên Huế: Xây dựng bể khí sinh học - Tạo môi trường sạch cho ngành chăn nuôi

Nguồn tin: Báo Thừa Thiên Huế, 16/12/2011
Ngày cập nhật: 17/12/2011

Tham gia dự án “Chương trình khí sinh học cho ngành chăn nuôi” từ năm 2003, đến nay, trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế xây dựng được gần 3.100 công trình biogas. Không chỉ mang lại một môi trường sạch từ chăn nuôi, các chủ công trình còn tiết kiệm được tiền của, sức lao động từ việc thu và sử dụng khí biogas trong sinh hoạt thường ngày.

Từ chăn nuôi sạch...

Chị Bùi Thị Thúy Vân, ở đường Phạm Đình Hổ, phường Thuận Lộc, T.P Huế theo nghề chăn nuôi lợn từ 8 năm nay. Chị Vân cho biết, có những thời điểm gia đình chị nuôi trên 30 con lợn. Do số lượng nuôi ngày càng tăng, nhưng gia đình không có biện pháp xử lý, nên nguồn thải cứ thế tống thẳng xuống ao hồ ngay cạnh nhà, vừa lãng phí, lại gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống của các hộ dân xung quanh. Tôn trọng ý kiến phản ánh của xóm giềng, chị Vân lên tổ dân phố, lên phường để tìm hỏi hướng xử lý. Thăm dò và biết được có chương trình hỗ trợ, hướng dẫn xây bể biogas, đầu năm 2009, cộng với nguồn hỗ trợ 1,2 triệu đồng, chị đầu tư thêm gần 5,5 triệu đồng xây bể biogas với thể tích 9,2 m3.

Nhờ sử dụng khí biogas để đun nấu, gia đình chị Vân tiết kiệm được khoảng 250 ngàn đồng/tháng

Chị Vân cho hay, trước đây, mỗi tháng gia đình chị sử dụng gas công nghiệp, than tổ ong, củi để nấu nướng thức ăn cho gia đình, cho chăn nuôi. Từ khi xây dựng bể biogas, chị sử dụng khí này để đun nấu, thắp sáng nên không dùng đến gas công nghiệp, cũng như các nguồn chất đốt khác nữa. Nhờ đó, bình quân mỗi tháng, chị tiết kiệm được khoảng 250 ngàn đồng. Hơn thế, bếp núc, nhà cửa nay luôn sạch sẽ nhờ sử dụng khí biogas, không khói, đảm bảo vệ sinh môi trường. Không chỉ cung cấp nguồn khí đốt cho gia đình chị Vân, các phòng trọ sinh viên lân cận cũng được sử dụng miễn phí để nấu ăn, đun nước nóng để tắm... Sắp tới, gia đình chị sẽ bắt thêm bóng đèn thắp sáng sử dụng nguồn khí này để tiết kiệm điện năng tiêu thụ hàng tháng.

Hương Toàn (thị xã Hương Trà) là một trong những xã được thống kê có số công trình biogas chiếm nhiều nhất với khoảng 170 công trình. Đây là địa phương có nhiều hoạt động sản xuất nông nghiệp từng được biết đến là những điểm đen gây ô nhiễm về môi trường nước, không khí, chất thải... Trong quá trình chăn nuôi, toàn bộ phân đều được thải xuống cống rãnh, gây ô nhiễm môi trường không chỉ riêng các hộ nuôi mà còn ảnh hưởng đến các hộ gia đình xung quanh. Đất chật, người đông, cộng với các hoạt động chăn nuôi nhỏ lẻ trong khu dân cư, sản xuất bún, nấu rượu... đã buộc những hộ dân nơi đây thay đổi tư duy, cách làm bằng việc đầu tư xây dựng công trình biogas để cải thiện môi trường. Nhờ có chương trình dự án hỗ trợ kinh phí, hướng dẫn kỹ thuật, nhiều gia đình ở Hương Toàn tích cực đăng ký xây dượng công trình biogas. Đến thăm một số hộ gia đình ở thôn Triều Sơn Trung, Vân Cù, Dương Sơn..., nhờ ứng dụng khí biogas, các hộ này luôn sẵn có nguồn chất đốt để đun nấu, thắp sáng. Có hộ còn biết chế tạo cải tiến để nấu cơm tự động, bình nước nóng tự chế...

Hiện nay, phần lớn các hộ đầu tư xây dựng công trình biogas chủ yếu phục vụ xử lý chất thải chăn nuôi; ngoài ra còn xử lý hầm vệ sinh hộ gia đình thay công trình tự hoại. Bể biogas có 2 kích cỡ thể tích được xây phổ biến nhất là cỡ 6 m3 - 6,2 m3 và cở 9 m3 - 9,2 m3. Kích cở 12 m3 chiếm từ 5 - 7% trong tổng số công trình trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra, một số mô hình trang trại chăn nuôi quy mô lớn từ vài trăm con lợn trở lên được xây với kích cỡ lên đến 19,6 m3.

... Tiến đến sản phẩm sạch

Cùng với thực trạng ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi đang diễn ra phổ biến hiện nay ở nhiều địa phương, dự án xây dựng công trình khí sinh học quy mô hộ gia đình được triển khai từ năm 2003 đến nay mang lại hiệu quả rất lớn, góp phần cải thiện sinh kế, chất lượng cuộc sống; giảm thiểu phát thải khí nhà kính; cung cấp phụ phẩm khí sinh học cho trồng trọt và chăn nuôi và tạo sản phẩm sạch trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp.

Các phòng trọ sinh viên cũng được sử dụng miễn phí khí biogas để đun nấu

Anh Lê Văn Bình, kỹ thuật viên Dự án Biogas tỉnh cho biết, tham gia chương trình dự án từ năm 2003, đến nay, trên địa bàn tỉnh triển khai xây dựng được gần 3.100 công trình biogas. Trong đó, thị xã Hương Trà có đến 741 công trình; các huyện Phú Vang, Phong Điền, Quảng Điền, thị xã Hương Thủy mỗi địa phương từ 400 đến 475 công trình... Giai đoạn từ năm 2003 đến 2006, xây dựng được gần 2.000 công trình. Các năm tiếp theo, do số hộ tiềm năng giảm, nên bình quân mỗi năm xây dựng từ 250 - 300 công trình. Dự kiến đến năm 2012, năm kết thúc dự án, toàn tỉnh đạt khoảng 3.400 công trình. Trong quá trình thực hiện dự án, ngoài việc giám sát, nghiệm thu công trình của kỹ thuật viên ở cấp huyện, hằng năm, văn phòng dự án của tỉnh tiến hành đánh giá 5% công trình đang xây dựng và 10% công trình hoàn thành; đồng thời có sự kiểm tra ngẫu nhiên khoảng 10% công trình dự án của đoàn đánh giá độc lập từ Trung ương.

Việc xây dựng các công trình biogas mang lại rất nhiều lợi ích về môi trường, kinh tế và xã hội. Từ khi các cơ sở chăn nuôi sử dụng các bể khí biogas đã góp phần giảm thiểu mùi hôi của phân, ruồi và giảm các tác nhân truyền bệnh cho người và gia súc. Bên cạnh đó, nhờ xây dựng công trình biogas, nhiều hộ kết hợp thêm nhà vệ sinh tự hoại khép kín. Đối với khu vực nông thôn, đa phần các hộ gia đình đang sử dụng củi, than để làm chất đốt. Vì vậy, các bể biogas được xây dựng đã cung cấp một lượng khí đốt phục vụ đun nấu và thắp sáng rất tiện ích. Người dân cũng thu được nguồn lợi từ bã thải của công trình để bón lót cho cây trồng, vừa hợp vệ sinh và hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Nhiều hộ sau khi xây dựng công trình biogas đã yên tâm tăng quy mô chăn nuôi vì không còn sợ gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến các hộ xung quanh.

Tuy nhiên, hiện nay, do kinh phí hỗ trợ vẫn giữ nguyên mức 1,2 triệu đồng/công trình, trong khi giá cả vật tư và nhân công tăng nhanh, nên nhiều hộ không có kinh phí đối ứng để xây dựng công trình biogas. Thêm vào đó, chi phí chăn nuôi không ổn định, số lượng con nuôi tăng giảm thất thường, cộng với nhận thức của người dân trong việc gìn giữ vệ sinh môi trường trong chăn nuôi còn kém, nên nếu so sánh tổng số hộ tham gia chăn nuôi trên toàn tỉnh, số công trình biogas được xây dựng vẫn đạt chưa cao.

Ngoài triển khai dự án “Chương trình khí sinh học cho ngành chăn nuôi năm 2003 - 2012” từ nguồn vốn Trung ương, hiện nay, trên địa bàn tỉnh còn có một số dự án hỗ trợ xây dựng công trình biogas cho một số xã thông qua các tổ chức phi chính phủ như tổ chức NAV và dự án của Cộng hòa Séc được bắt đầu thực hiện từ cuối năm 2011 đến 2013.

Hoài Thương