Thái Nguyên: Hiệu quả từ mô hình nuôi ngựa bạch

Nguồn tin: Khuyến Nông VN, 23/03/2012
Ngày cập nhật: 25/3/2012

Ngựa bạch là động vật quý hiếm và đang rất có giá trị trên thị trường. Ở nước ta số lượng ngựa bạch chỉ có trên dưới 600 con và đang có nguy cơ tuyệt chủng. Nắm bắt được nhu cầu thị trường, trong thời gian qua, nhiều hộ nông dân ở làng Phẩm, xã Dương Thành, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên đã mạnh dạn đầu tư vào chăn nuôi ngựa bạch. Nhiều hộ dân đã trở nên giàu có từ nghề chăn nuôi này.

Trước đây ngựa bạch phần lớn được nhập về từ Trung Quốc, người dân địa phương chỉ nuôi thương phẩm để nấu cao hay trung chuyển, buôn bán với các địa phương khác. Để bảo tồn nguồn gen ngựa bạch quý hiếm và giúp người dân phát triển chăn nuôi bền vững, Trung tâm Nghiên cứu và phát triển chăn nuôi miền núi (thuộc Viện Chăn nuôi Quốc gia) đã hỗ trợ, giúp đỡ các hộ chăn nuôi về kỹ thuật nuôi ngựa sinh sản. Sau nhiều năm các hộ dân nơi đây đã thành công trong việc nhân giống ngựa bạch. Năm 2007, các hộ dân được Trung tâm Nghiên cứu và phát triển chăn nuôi miền núi giúp thành lập Hội chăn nuôi ngựa bạch với 20 thành viên. Năm 2011 hội được Trạm Khuyến nông huyện Phú Bình giúp thành lập Hợp tác xã (HTX) lấy tên là HTX Chăn nuôi ngựa bạch làng Phẩm có 47 xã viên với hơn 200 con ngựa bạch các loại, trong đó 32 ngựa cái đang sinh sản và 2 con ngựa đực giống. Năm 2011, Trạm Khuyến nông huyện xây dựng và thực hiện mô hình nuôi ngựa sinh sản, các hộ chăn nuôi ngựa được tập huần kỹ thuật; hỗ trợ thức ăn tinh và 500 nghìn đồng tiền công phối giống cho mỗi con ngựa cái phối đạt.

Trao đổi về kinh nghiệm nuôi ngựa bạch ông Dương Văn Bộ Chủ nhiệm HTX cho biết, quan trọng trong chăn nuôi ngựa bạch là khâu chọn giống, phải phân biệt được ngựa bạch với ngựa kim (ngựa trắng); ngoài lông, da toàn thân mầu trắng mắt ngựa bạch có mầu trắng hồng, xung quanh con ngươi có mầu đồng thau, trời tối có bóng đèn mắt đỏ như cục lửa; các lỗ tự nhiên (mũi, miệng, hậu môn và bộ phận sinh dục) có mầu hồng đỏ; bốn chân có móng sừng trắng ngà.

Chăn nuôi ngựa bạch không khó với nguồn thức ăn đơn giản, sẵn có tại địa phương như: cỏ, thân lá cây chuối, ngô, thóc, sắn... Hiện nay mỗi xã viên đang phấn đấu trồng 2 – 3 sào cỏ các loại để chủ động nguồn thức ăn cho ngựa.

Trụ sở HTX đặt tại nhà ông phó chủ nhiệm Dương Quang Bách, đàn ngựa bạch của ông còn 5 con; trong đó có 3 con ngựa bạch cái đang sinh sản, 1 ngựa đực đang khai thác giống. Ông Bách cho biết, con ngựa bạch giống 6 tháng tuổi nếu bán cũng được 22 – 25 triệu đồng, để nuôi đến 24 tháng tuổi có giá khoảng 35 - 40 triệu đồng; con ngựa cái sinh sản có giá 50 - 70 triệu đồng/con; ngựa đủ tiêu chuẩn nấu cao (tối thiểu 36 tháng tuổi) trị giá trên 50 triệu đồng/con. Ngoài ra ông còn thu dịch vụ ngựa đực giống mỗi năm cũng thu được hơn 10 triệu đồng.

Nhờ chăn nuôi ngựa bạch mà nhiều xã viên trong HTX có thu nhập từ 100 - 120 triệu đồng/năm; là khá cao trên vùng đất thuần nông. Mỗi con ngựa cái sinh sản tốt cho thu nhập ổn định 20 – 25 triệu đồng/năm; các hộ nuôi ngựa thịt thương phẩm cũng có thêm thu nhập từ 12 – 15 triệu đồng/năm. Hiện nay Cao ngựa bạch có giá là 1,2 triệu đồng/lạng, mỗi con ngựa đem nấu cao người dân lãi thêm từ 5 - 10 triệu đồng/con; các hộ trong tổ nấu cao cũng thu tiền công từ 3 - 5 triệu đồng/con; bởi vậy trong HTX không có hộ nghèo và đang phấn đấu thu nhập của xã viên đạt tổi thiểu trên 30 triệu đồng/hộ/năm từ nghề chăn nuôi, kinh doanh và chế biến ngựa bạch. HTX đang mở rộng quy mô chăn nuôi, kết nạp thêm xã viên và có nguyện vọng nhờ các cơ quan, ban ngành chức năng hướng dẫn xây dựng và đăng ký thương hiệu, chất lượng các sản phẩm chế biến từ ngựa bạch.

Dương Trung Kiên