Mô hình khôi phục giống vịt Cổ Lũng quý hiếm ở Bá Thước (Thanh Hóa)

Nguồn tin: Báo Thanh Hóa, 09/12/2012
Ngày cập nhật: 11/12/2012

Xã Cổ Lũng, huyện Bá Thước (Thanh Hóa) không chỉ được biết đến với chiến thắng lịch sử thời kháng chiến chống Pháp mà còn nổi danh bởi giống thủy cầm đặc sản bản địa: giống vịt Cổ Lũng.

Theo đồng bào địa phương, giống vịt này đã có từ hàng trăm năm nay, chủ yếu được nuôi tập trung ở xã Cổ Lũng và một số xã lân cận. Thoạt nhìn, vịt Cổ Lũng gần giống như vịt bầu. Tuy nhiên, giống vịt Cổ lũng có đặc điểm riêng là cổ rụt, chân nhỏ, ngắn, cổ và đầu có lông khoang, con trống có lông đuôi xoăn, cổ xanh màu ánh biếc, sau 4 đến 5 tháng nuôi trung bình có thể đạt 1,5 – 2 kg. Vịt Cổ Lũng ưa môi trường sạch sẽ, hay bơi lội tìm kiếm mồi tạp, khả năng chống chịu bệnh tốt, xương nhỏ, thịt nhiều nạc, thơm ngon. Mặc dù là giống vịt quý hiếm, nhưng một vài năm trở lại đây, do nhiều nguyên nhân, đàn vịt Cổ Lũng có xu hướng giảm dần về số lượng. Mặt khác do nuôi thả nên việc bảo tồn và phát triển nguồn giống gốc đang bị đe dọa. Nếu không có phương án bảo tồn kịp thời, giống vịt bản địa này có nguy cơ không còn giữ được nguồn giống thuần chủng.

Đứng trước thực tế đó, UBND tỉnh và ngành nông nghiệp đã có chủ trương bảo tồn và phát triển giống vịt đặc sản Cổ Lũng. Năm 2012, bằng nguồn kinh phí từ chương trình mục tiêu địa phương của tỉnh, Trung tâm Khuyến nông Thanh Hóa đã tiến hành khảo sát và xây dựng mô hình “Khôi phục giống vịt Cổ Lũng”. Mô hình được triển khai trong 6 tháng với 36 hộ dân tham gia, theo đó trung tâm khuyến nông đã tiến hành tổ chức 2 lớp tập huấn cho bà con cách chọn giống, chăm sóc vịt con, vịt sinh sản và công tác phòng trị bệnh cho vịt. Ngoài các hộ trực tiếp tham gia và hưởng lợi trực tiếp từ mô hình, bà con chăn nuôi trong xã cũng được mời đến để tiếp thu khoa học - kỹ thuật.

Để có được con giống tốt, trung tâm khuyến nông đã đặt hàng những hộ gia đình có đàn vịt Cổ Lũng thuần chủng ở trong vùng để thu mua trứng, sau đó đưa vào máy ấp và cung cấp cho bà con tham gia mô hình. Ngoài ra, để con giống trong mô hình đều đạt tiêu chí đề ra, không bị lai tạp, vịt giống được tiêm phòng vắc-xin đầy đủ. Ngoài thức ăn hỗn hợp trung tâm khuyến cáo đồng bào sử dụng các phụ phẩm trong nông nghiệp để cho vịt ăn thêm.

Việc chăn thả vịt trong môi trường nước sạch tự nhiên được khuyến khích nhưng cần khoanh vùng chăn nuôi để lưu giữ giống gốc và kiểm soát dịch bệnh. Công tác vệ sinh, tiêu độc, khử trùng được làm thường xuyên bằng các loại thuốc sát trùng tạo môi trường an toàn dịch bệnh cho vịt sinh trưởng và phát triển. Đến nay, sau 6 tháng nuôi, vịt đã bắt đầu đẻ trứng. Đồng bào được hướng dẫn chọn loại trứng tốt nhất để ấp nở làm vịt giống sinh sản.

Mô hình khuyến nông khôi phục giống vịt Cổ Lũng không chỉ kịp thời khôi phục phát triển, tạo sản phẩm hàng hóa đặc biệt thơm ngon mà còn có ý nghĩa lưu giữ nguồn gen quý cho mai sau, giúp đồng bào miền núi phát triển chăn nuôi, xóa đói giảm nghèo từ chính những cây, con giống bản địa.

Nguyễn Hùng - Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thanh Hóa