Để người chăn nuôi và người tiêu dùng cùng có lợi

Nguồn tin: HNM, 18/08/2008
Ngày cập nhật: 19/8/2008

Ngành chăn nuôi của Hà Nội đang có thế mạnh về tổng đàn gia súc, gia cầm lớn ở các huyện ngoại thành và thị trường tiêu thụ sản phẩm lớn ở các quận nội thành. Tuy nhiên, dù có 2 lợi thế đó nhưng ngành chăn nuôi của Hà Nội vẫn tiềm ẩn những yếu tố thiếu bền vững. Vậy khi đang có cả lợi thế về “cung” và “cầu”, phải làm gì để người chăn nuôi và người tiêu dùng cùng hưởng lợi?

Chăm sóc đàn gà tại một trang trại ở huyện Đông Anh. Ảnh: Trung Kiên

Những lợi thế

Hà Nội hiện nay có tổng đàn gia súc, gia cầm gần 15,65 triệu con (khoảng 1,9 triệu gia súc và 13,75 triệu gia cầm). Nhiều địa phương đã phát huy lợi thế vùng miền, tập trung phát triển chăn nuôi đặc thù. Huyện Ba Vì có lợi thế đồng cỏ vùng đồi gò và vùng bãi ven sông Đà, sông Hồng đã phát triển đàn bò tập trung đạt 42,5 nghìn con, huyện Chương Mỹ phát huy diện tích vùng đồi gò ở Tốt Động, Thanh Bình... xây dựng trại chăn nuôi gà quy mô lớn với tổng đàn đạt trên 1,7 triệu con, huyện Sóc Sơn phát triển mạnh đàn lợn đạt xấp xỉ 117 nghìn con... Hà Nội còn là thị trường tiêu thụ và là đầu mối cung cấp nguồn thực phẩm cho cả nước và xuất khẩu với hàng chục siêu thị (như Metro, BigC...), các chợ lớn (như Đồng Xuân, Hà Vĩ...) và các công ty xuất khẩu (như Công ty CP, Jappa, Đức Nghĩa, Minh Hiền...) tiêu thụ hàng nghìn tấn thịt hơi các loại, đáp ứng nhu cầu to lớn của trên 6 triệu người dân thành phố và các vùng lân cận. Trong đó, các quận nội thành đông dân cùng hệ thống các cửa hàng, chợ, siêu thị, chế biến là vùng tiêu thụ chính thực phẩm chăn nuôi.

Tiềm ẩn yếu tố thiếu bền vững

Dù có được cả 2 lợi thế về số đàn gia súc, gia cầm và thị trường tiêu thụ nhưng chăn nuôi của Hà Nội vẫn tiềm ẩn những yếu tố thiếu bền vững. Công tác quản lý, phát triển đàn giống vật nuôi chất lượng cao còn nhiều hạn chế. Thói quen chăn nuôi truyền thống theo kiểu phân tán, xen kẽ trong các khu dân cư, mang tính tận dụng phụ phẩm làng nghề, thực phẩm dư thừa trong cuộc sống vẫn còn nhiều. Điển hình như làng Bá Dương Nội (Đan Phượng) có khoảng 1.164 hộ thì có tới trên 85% hộ nấu rượu, làm đậu phụ tiêu thụ hàng chục tấn gạo, đậu tương mỗi ngày. Hầu hết những hộ nấu rượu đều chăn nuôi lợn, nhiều thì 15 - 20 con, ít thì 4 - 5 con. Tuy nhiên, các hộ nuôi theo hình thức tận dụng bã rượu, bã đậu phụ nên chuồng trại được xây liền kề với nhà ở hoặc bếp đun gây ô nhiễm môi trường nặng nề. Bên cạnh đó, điểm “gặp nhau” giữa người chăn nuôi với các đầu mối tiêu thụ lớn còn hạn chế. Ngoại trừ những trang trại chăn nuôi gia công cho các công ty như CP, Jappa... có sự bảo đảm “đầu vào” con giống, thức ăn chăn nuôi và “đầu ra” tiêu thụ sản phẩm ổn định thì hầu hết người chăn nuôi vẫn tiêu thụ theo kiểu nhỏ lẻ, không ổn định lâu dài. Ông Nguyễn Khắc Tước, Chủ nhiệm HTX chăn nuôi Hoài Đức, một HTX có 13 xã viên chuyên chăn nuôi tập trung với số đàn khoảng trên 1.250 con lợn và trên 30 nghìn gia cầm cho biết: Hiện nay, HTX chủ yếu hoạt động tạo mối liên kết về giống, thú y phòng trừ dịch bệnh, đặt mua thức ăn chính hãng... còn việc tạo “đầu ra” tiêu thụ sản phẩm tập trung còn nhiều khó khăn. Chính điều này đã gây không ít rủi ro cho người chăn nuôi vì việc khẳng định thương hiệu thực phẩm sạch, an toàn không có dịch bệnh ở thị trường tự do là hết sức khó khăn.

Để người chăn nuôi và người tiêu dùng cùng có lợi

Hà Nội đang có cả lợi thế về “cung” và “cầu” trong phát triển, tiêu thụ sản phẩm nhưng chưa tạo được sức mạnh tổng hợp để chăn nuôi phát triển theo hướng hàng hóa, quy mô tập trung. Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp & PTNT Nguyễn Huy Đăng cho biết: Những lợi thế về chăn nuôi, tiêu thụ thực phẩm của Hà Nội hiện vẫn không hỗ trợ được cho nhau. Vì vậy, việc quan trọng đầu tiên là đổi mới phương pháp quản lý và tiêu thụ sản phẩm để kết hợp hài hòa các thế mạnh, tạo mối liên kết giữa người chăn nuôi và cơ sở giết mổ. Ngành Nông nghiệp sẽ tiếp tục tăng cường công tác phát triển đàn giống, thú y phòng trừ dịch bệnh, khuyến khích phát triển chăn nuôi tập trung xa khu dân cư, phù hợp lợi thế vùng, miền để tạo vùng nguyên liệu tập trung ổn định. Mặt khác, cần chú trọng việc triển khai các khu giết mổ tập trung đạt chuẩn tại khu vực ngoại thành tránh ô nhiễm môi trường và có cơ chế khuyến khích các tổ chức, cá nhân liên kết với người chăn nuôi chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu sản phẩm chăn nuôi. Từng bước tiến tới cấm việc chuyên chở gia súc, gia cầm chưa giết mổ vào nội thành và vận chuyển thực phẩm chăn nuôi không có xe chuyên dụng... góp phần thúc đẩy chăn nuôi phát triển, tạo được thị trường thực phẩm an toàn cho người tiêu dùng và xây dựng thương hiệu cho xuất khẩu...

Nguyễn Mai