TPHCM: Nuôi bò sữa đang gặp khó!

Nguồn tin: SGGP, 08/09/2008
Ngày cập nhật: 9/9/2008

Thành phố Hồ Chí Minh hiện có hơn 67.000 con bò sữa, cung cấp hơn 120.000 tấn sữa cho các nhà máy chế biến, đạt tốc độ phát triển đàn bò sữa gần 40%/năm trong 4 năm qua.

Theo đề án phát triển đàn bò sữa của Sở NN-PTNT, đến năm 2010, tổng đàn bò sữa đạt 80.000 con, có 40.000 bò cái vắt sữa, trong đó có 15.000 con đạt trên 7.000kg sữa/con/chu kỳ. Sản lượng sữa hàng hóa sẽ đạt 240.000 tấn, sản lượng thịt đạt 34.000 tấn.

Giữa tháng 8-2008 vừa qua, Sở NN-PTNT cũng có kế hoạch phát triển thêm 1.000 con bò sữa vào năm 2009. Tuy nhiên, hiện nay, người nuôi bò sữa đang bị thua lỗ nặng nề, mục tiêu trên khó có thể thành hiện thực.

Người nuôi bò khóc ròng…

Giữa năm ngoái, trong một hội nghị toàn quốc về phát triển bò sữa do Bộ Nông nghiệp-Phát triển nông thôn tổ chức tại TP Hồ Chí Minh, nhiều cảnh báo về khả năng chăn nuôi bò sữa bị thua lỗ đã được đưa ra.

Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này là do giá cả đầu vào cho chăn nuôi như chi phí chuồng trại, thức ăn, thuốc thú y… đều tăng, trong khi giá bán sữa tươi tăng không đáng kể trong bối cảnh Việt Nam giảm thuế nhập khẩu sữa nguyên liệu. Tính ra sữa bột nhập khẩu rẻ hơn sữa tươi (nguyên liệu) trong nước.

Cổng chính vào KDL Đại Nam. Nhiều hộ nuôi bò sữa ở Củ Chi đang bán tháo đàn bò. Ảnh: QUANG ĐẠT

Tân Thạnh Đông, huyện Củ Chi là xã có tới có 1.265 hộ chăn nuôi với 10.871 con bò sữa, mỗi ngày sản xuất trên 55 tấn sữa thành phẩm. Từ đầu năm 2008 đến nay, người dân chăn nuôi bò sữa gặp rất nhiều khó khăn. Có nhiều hộ đã phải bán tháo bò sữa để tránh cảnh gánh nợ vào thân vì phải trả lãi ngân hàng.

Ông Ngô Văn La, một hộ chăn nuôi nhỏ ở xã này than thở: “Dạo trước, gia đình tôi vừa vay ngân hàng, vừa mượn thêm bà con được 41 triệu đồng mua 3 con bò. Nhưng nay cầm cự không nổi, kêu người bán bò thì họ trả giá thấp hơn lúc mua”.

Các hộ nuôi bò sữa quy mô lớn thì đau khổ hơn nhiều. Ông Huỳnh Hiệp Sĩ, ở tổ 9, ấp 3, xã Tân Thạnh Đông nói: “Nhà tôi nuôi 30 con bò sữa, cầm cự đến giờ nhờ làm đại lý bán cám. Mỗi ngày gia đình vắt trên 150kg sữa, tính chi phí thức ăn và công chăm sóc, so với giá như hiện nay xem như lỗ, may mắn lắm thì hòa vốn. Nhưng giờ chỉ đủ chăm chút cho 8 con đang vắt sữa, số còn lại chỉ nuôi... cầm xác. Để duy trì đàn bò, hàng ngày gia đình tôi phải lên Bình Dương… mua cỏ”.

Ông Võ Văn Nuôi, Chủ tịch Hội Nông dân xã Tân Thạnh Đông, buồn rầu: “Từ đầu năm đến nay, giá thức ăn tăng cao từ 20% đến 30%. Trung bình giá mỗi ký sữa chỉ có giá 5.500 đồng, so với trước đây là trên 7.000 đồng. Không ít người phải bán bò để khỏi phải gánh nợ vào thân. Nếu tình trạng này kéo dài thì không ai có thể theo nổi nữa”.

Nuôi quy mô mới khá?

Một số chuyên gia cho rằng, trường hợp người nuôi bò sữa bị lỗ vốn như hiện nay là sự đào thải hợp lý để phát triển đàn bò sữa đi vào chiều sâu. Trước mắt là tăng quy mô đàn bò trên mỗi trang trại, thay vì chăn nuôi nhỏ lẻ như hiện nay. Mặt khác, những người chăn nuôi không đủ điều kiện về vốn, kinh nghiệm dần dần phải từ bỏ nghề nuôi bò sữa nếu không muốn bị thua lỗ liên tục. Từ cuối năm 2007 đến nay, lợi nhuận từ nghề chăn nuôi bò sữa đã giảm, thậm chí đến mức lỗ. Các chuyên gia cho rằng, đây là cơ hội cho các hộ chăn nuôi bò sữa chuyên nghiệp, có quy mô lớn cơ cấu lại đàn bò cho hợp lý nhằm giảm chi phí đầu vào.

Theo số liệu thống kê từ năm 2004 đến nay, tốc độ phát triển đàn bò sữa ở TPHCM đạt gần 40%/năm.Với mức giá 5.500 đến 6.000đ/kg sữa tươi, người chăn nuôi hầu như chẳng thu được lợi nhuận gì. Tháng 1-2008, thời điểm giá sữa tươi đạt mức 7.200đ/kg, người chăn nuôi có lời và có thể phát triển sản xuất.

Theo số liệu của Sở NN-PTNT TP Hồ Chí Minh, tính từ đầu năm đến nay giá thức ăn cho bò sữa tăng cao. Cụ thể như hèm bia tăng 20,6%, thức ăn hỗn hợp tăng 23,8%, xác mì tăng 37%... đã ảnh hưởng đến tình hình chăn nuôi và nguồn thu nhập của nông dân nuôi bò sữa.

Do giá thức ăn công nghiệp dành cho bò sữa tăng 15% đến 20%, giá cỏ tăng gấp 2 - 3 lần cộng với giá thuốc thú y và các khoản chi phí khác, khiến người chăn nuôi đứng trước nguy cơ lỗ và phong trào chăn nuôi bò sữa có nguy cơ đi vào lối mòn như các phong trào phát triển ồ ạt trồng cà phê, mía đường trước đây.

Thời gian tới, nếu giá bán sữa không thay đổi trong khi giá đầu vào của ngành chăn nuôi vẫn tăng thì người nông dân không thể có lãi cho dù chỉ “lấy công làm lời” hoặc tận dụng cả nguồn thu từ việc bán phân bò.

Ông Đinh Văn Cải, Viện phó Viện Khoa học nông nghiệp miền Nam, cho rằng: Thời gian qua, hoạt động chăn nuôi bò sữa trên địa bàn phát triển mạnh là do bà con bán bò giống được giá, do vậy họ ít quan tâm tới chi phí cho thức ăn và giá sữa. Nhưng một khi cơn sốt con giống hạ, giá con giống trở về với giá trị đích thực thì việc nuôi bò sữa không còn hấp dẫn người nông dân như trước.

Ở một góc nhìn khác, ông Lê Xuân Cương, tiến sĩ về bò sữa, cho rằng đang có cuộc khủng hoảng thật sự về chăn nuôi bò sữa do lợi nhuận giảm mạnh. Ông dẫn chứng giá bán sữa lâu nay tăng rất chậm so với giá đầu vào của ngành chăn nuôi, như giá thức ăn, thuốc thú y, dịch vụ vắt sữa, tiền mua cỏ và nhiều thứ khác, khiến không ít nông dân chăn nuôi bò sữa nản lòng.

Duy Khanh