Thanh Hóa: Từ hiệu quả chăn nuôi gia trại với các con nuôi đặc sản sạch, nghĩ đến hướng phát triển chăn nuôi bền vững

Nguồn tin: Báo Thanh Hóa, 15/08/2013
Ngày cập nhật: 17/8/2013

Những năm gần đây, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa xuất hiện nhiều trang trại, gia trại chăn nuôi các loại con nuôi đặc sản sạch có nguồn gốc hoang dã, mở ra hướng mới trong phát triển chăn nuôi.

Theo khảo sát của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, thời gian qua, trên địa bàn tỉnh có trên 10 loại con nuôi đặc sản có giá trị kinh tế cao được các hộ chăn nuôi phát triển, mở rộng; tập trung vào các loại, như: lợn rừng, nhím, dúi, cá sấu, đà điểu, chim trĩ, gà rừng, dê, hươu, vịt Cổ Lũng, dế... Nằm ngay ven đường Hồ Chí Minh, trang trại lợn rừng của ông Lương Kim Ánh, thôn 10, xã Bãi Trành (Như Xuân) rộng 12 ha, trong đó có 6,5 ha cao su, còn lại là mía, sắn, dưa hấu, ao cá... Riêng khu chuồng nuôi lợn rừng có tổng diện tích hơn 400 m2, lợn được nuôi theo kiểu bán thả rông để phù hợp với tập tính chạy nhảy, kiếm ăn gần giống như sống ở ngoài tự nhiên của chúng. Nói về cái duyên với loài vật nuôi này, ông Ánh cho biết: Từ một đôi lợn rừng giống Thái Lan ban đầu (đầu năm 2010) mua của Công ty Cấp phát giống Thái Bình, do được chăm sóc đúng cách, đến cuối năm 2010 phát triển đàn lợn lên 20 con, cuối năm 2011, đàn lợn đã sinh sôi lên 70 con. Hiện tại, tổng đàn lợn rừng của ông đã lên 200 con. Trang trại lợn rừng của ông Ánh đã được nhiều người tìm đến mua, thậm chí không đủ nguồn cung. Từ chăn nuôi lợn rừng, năm 2012, gia đình ông Ánh đã thu lãi hơn 300 triệu đồng từ bán giống và lợn rừng thương phẩm. Sắp tới, ông Ánh sẽ mở rộng khu nuôi lợn rừng lên 20.000 m2 và tiếp tục nhân đàn.

Cũng hướng đến con nuôi đặc sản có giá trị trị kinh tế cao, nhưng người dân ở xã Vĩnh Phúc (Vĩnh Lộc) lại chọn hươu để phát triển kinh tế hộ gia đình. Anh Lê Văn Hải, thôn Văn Hanh, đang nuôi 8 con hươu cho biết: Hươu là giống dễ nuôi, thức ăn của chúng là các loại lá cây mà địa phương rất sẵn như lá mít, lá xoan... và có thể trồng cỏ voi làm thức ăn cho hươu. So với nuôi bò thì hươu có lợi thế hơn, nhanh thu hồi vốn, thời gian cho khai thác nhung ở một con hươu kéo dài khoảng 12 năm, một lao động có thể chăm sóc được một đàn hươu khoảng 30 con. Hiện xã Vĩnh Phúc có 5 hộ đang đầu tư nuôi với tổng đàn hơn 20 con. Mỗi con hươu đực nuôi lấy nhung, khi trưởng thành có giá 20 triệu đồng, nếu chăm tốt một con hươu cho 2 lần nhung/năm, với giá nhung như hiện nay thì trong vòng 2 năm sẽ thu hồi vốn.

Ngoài ra, nhiều hộ dân trong tỉnh cũng đã giàu lên nhờ phát triển các con nuôi đặc sản. Tiêu biểu như trang trại nuôi dê của gia đình ông Quách Ngọc Điền, ở thôn Xuân Tiến, xã Thạch Cẩm (Thạch Thành); nuôi chim trĩ của gia đình anh Trịnh Thành Nam, xã Xuân Hòa (Thọ Xuân); lợn rừng ở gia đình các ông: Phạm Bá Bảy, thôn Lập Thắng, xã Thạch Lập (Ngọc Lặc); Nguyễn Duy Vĩnh, ở thôn Hồ, xã Bãi Trành (Như Xuân)... Tại trang trại của bác Nguyễn Kiên Thọ, ở núi Long, phường Đông Vệ (TP Thanh Hóa), đang nuôi 4 loại con nuôi đặc sản như lợn rừng, gà sao, gà rừng, chim trĩ... Bác Thọ cho biết: Đây là những giống gà vốn dĩ sống và thích nghi với điều kiện tự nhiên nên chúng rất dễ nuôi. Những cặp gà rừng nhiều màu sắc, chắc khỏe được gia đình bán với giá hàng triệu đồng. Ban đầu trang trại nhà bác chỉ nuôi 50-60 con lợn rừng, sau đó đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, bác đã đa dạng hóa vật nuôi, đầu tư xây dựng chuồng trại nuôi gà sao, gà rừng, chim trĩ... và mô hình nuôi chim yến. Thực tế cho thấy, mô hình nuôi các con nuôi đặc sản đã phát huy hiệu quả, có giá trị kinh tế cao gấp 5-6 lần chăn nuôi truyền thống, mang lại cho gia đình bác nguồn thu hơn 200 triệu đồng/năm (sau khi trừ chi phí), tạo việc làm ổn định cho 3 lao động tại địa phương với thu nhập bình quân từ 2,5 đến 3 triệu đồng/người/tháng. Mô hình nuôi chim yến của gia đình bác cũng đã thành công bước đầu, chim đã hội tụ về nhiều và đang làm tổ. Được biết, giá 1kg tổ yến bán ra trên thị trường khoảng 45 – 50 triệu đồng, hứa hẹn sẽ mang lại nguồn thu nhập cao hơn so với các loại hình chăn nuôi khác.

Tuy nhiên, khó khăn của bác Thọ và các hộ nuôi con nuôi đặc sản là chi phí đầu tư ban đầu về chuồng trại, con giống... lớn, chưa có sự hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi bài bản của cán bộ thú y và một quy trình chăn nuôi phù hợp nhằm hạn chế thiệt hại do dịch bệnh để phát triển quy mô lớn, nâng cao năng suất, hiệu quả và cùng tham gia vào chuỗi liên kết để phát triển bền vững... Bên cạnh những mô hình con nuôi đặc sản cho hiệu quả kinh tế cao, thực tế thời gian qua cho thấy, giá một số con nuôi đặc sản xuống thấp và khó tiêu thụ là do người dân chăn nuôi tự phát theo phong trào, không tìm hiểu kỹ lưỡng về thị trường cho sản phẩm con đặc sản. Theo ông Trịnh Minh Đô, phó trưởng phòng chăn nuôi (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) thì, con đặc sản hiện chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ trong tổng giá trị ngành chăn nuôi của tỉnh, ở một thời điểm nào đó thì những vật nuôi này có giá trị kinh tế cao. Thế nhưng nhu cầu tiêu thụ sản phẩm đặc sản không lớn nên khả năng cung vượt cầu dễ xảy ra, rất dễ rủi ro với hộ mới nuôi, chưa thu hồi vốn. Vì vậy, để phát triển bền vững, các mô hình con nuôi đặc sản cần có sự hỗ trợ của các ngành chức năng trong công tác quy hoạch vùng chăn nuôi đặc thù, giúp người chăn nuôi có sự định hướng đúng trong việc lựa chọn những con nuôi ở từng vùng thích hợp. Bên cạnh sự hỗ trợ của các ngành chức năng, các hộ chăn nuôi cần chủ động liên kết với các đơn vị chuyển giao kỹ thuật trong xây dựng quy trình kỹ thuật chăn nuôi phù hợp với điều kiện khí hậu của địa phương, đồng thời tìm hiểu kiến thức chuyên môn, đáp ứng yêu cầu về quản lý, kỹ thuật và ngăn ngừa dịch bệnh để việc phát triển chăn nuôi con đặc sản thực sự trở thành hướng phát triển kinh tế hiệu quả, bền vững. Khi chưa có quy hoạch phát triển chăn nuôi con đặc sản, cùng với việc chủ động kiểm soát nguồn giống và phòng, chống dịch bệnh trong chăn nuôi..., các hộ đầu tư nuôi con đặc sản nên đầu tư chiều sâu, gắn chặt với liên kết tiêu thụ sản phẩm, xác định được đầu ra mới đầu tư, đồng thời tham khảo ý kiến của cơ quan chuyên môn, tìm hiểu kỹ thị trường, nắm chắc kỹ thuật để lựa chọn thời điểm đầu tư hợp lý.

Phan Nga