Chương trình xử lý chất thải chăn nuôi ở Hà Tĩnh

Nguồn tin: Agroviet, 16/09/2008
Ngày cập nhật: 17/9/2008

Trong những năm qua, thành phố Hà Tĩnh đã có nhiều chủ trương, chính sách phát triển kinh tế nông nghiệp đa dạng và toàn diện từ đó đã thúc đẩy ngành nông nghiệp nơi đây phát triển khá mạnh, cùng với các tiến bộ kỹ thuật áp dụng cho ngành trồng trọt, ngành chăn nuôi cũng được chú trọng áp dụng vào sản xuất, do đó số hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm ở các phường, xã ngày càng tăng cao. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực thì chăn nuôi còn có những tồn tại cần phải giải quyết, đó là do số lượng hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm ngày càng tăng thì lượng chất thải từ chăn nuôi thải ra môi trường ngày một nhiều đã gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt và sức khoẻ của nhân dân.

Trước thực trạng trên, năm 2007 UBND thành phố đã ban hành quyết định số 71/QĐ-UBND ngày 18/01/2007 “Về cơ chế hỗ trợ đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, phát triển sản xuất từ nguồn ngân sách thành phố trong hai năm 2007-2008”, theo đó hộ nuôi lợn với 20 con/lứa trở lên được hỗ trợ 2 triệu đồng để xây bể Biogas và chỉ đạo Trung tâm ứng dụng KHKT thành phố tổ chức thực hiện. Để thực hiện chương trình có hiệu quả Trung tâm đã chủ động điều tra các hộ có nhu cầu xây bể tổ chức được 6 lớp tập huấn cho gần 300 hộ nông dân ở các phường, xã về quy trình xây dựng, vận hành bảo quản và sử dụng hiệu quả bể Biogas. Do đó đến nay các hộ chăn nuôi trong thành phố đã thấy được lợi ích của công trình khí sinh học theo thiết kế của Cục chăn nuôi với thể tích từ 5m3, 7m3, 10 m3, 12 m3… Bình quân mỗi công trình có trị giá đầu tư xây dựng từ 5-8 triệu đồng.

Năm 1998-2004 được sự hỗ trợ và chỉ đạo của Trung tâm khuyến nông Quốc gia, Trung tâm Khuyến nông-khuyến lâm Hà Tĩnh đã triển khai thực hiện xây dựng và chuyển giao mô hình xử lý chất thải bằng hầm khí sinh học biogas hình cầu theo thiết kế của Viện Năng lượng (NL_5) với thể tích từ 5 m3, 7 m3, 8 m3, 10 m3.... mô hình đã được triển khai ở các huyện, thị như: Thị xã Hồng Lĩnh, Hương Sơn, Can Lộc, Kỳ Anh, Cẩm Xuyên... đều cho kết quả cao được người dân đồng tình ủng hộ. Đến năm 2005 Dự án hỗ trợ chương trình khí sinh học cho ngành chăn nuôi ở một số tỉnh Việt Nam (Bộ Nông nghiệp và PTNT) đã nghiên cứu một công nghệ thiết bị nắp cố định hình cầu, được thử nghiệm thành công đang được ứng dụng phổ biến. Đây là kiểu duy nhất được hội đồng cấp Nhà nước chọn vào thiết kế mẫu của tiêu chuẩn ngành về công nghệ khí sinh học (chương trình này đã đạt giải môi truờng năng lượng toàn cầu thế giới năm 2006). Với cách cải tiến mới này hiệu quả sử dụng cao hơn, thời gian sử dụng lâu hơn trên 25 năm cho mỗi bể. Với kỹ thuật mới này thì biogas đã khép kín trong xử lý chất thải từ chăn nuôi, sinh hoạt (bể biogas nối với nhà vệ sinh), từ đó môi trường của người nông dân được cải thiện một cách đáng kể, chuồng trại sạch sẽ, gia súc mau lớn… Đó là những tâm sự của nhiều hộ nông dân sau khi tham gia chương trình xây dựng bể biogas theo quy trình hướng dẫn của Trung tâm khuyến nông- khuyến lâm Hà Tĩnh.

Gia đình ông Trần Đình Lệ -xóm Tiền Tiến xã Thạch Môn, hộ chăn nuôi có quy mô khá lớn, mỗi năm cho xuất chuồng từ 40-50 con lợn thịt. Sau khi tham quan một số mô hình chăn nuôi lợn và xử lý chất thải do Trung tâm khuyến nông - khuyến lâm triển khai, và được tham gia tập huấn kỹ thuật xây dựng, sử dụng bể biogas, anh đã thấy rõ lợi ích của bể biogas, do đó anh đã quyết định đầu tư 5,7 triệu đồng xây bể. Sau một quá trình đưa vào sử dụng ông Lệ cho chúng tôi biết: “Trước khi chưa có bể biogas gia đình chúng tôi chỉ nuôi từ 5-10 con lợn nhưng với lượng phân, nước tiểu thải hằng ngày nhiều nên đã gây hôi thối cho gia đình và ảnh hưởng đến tình làng, nghĩa xóm xung quanh. Sau khi xây dựng bể biogas gia đình tôi phát triển chăn nuôi lên đến 20 con/lứa (mỗi năm từ 4-5 lứa) nhưng không có mùi hôi thối vì toàn bộ phân, nước tiểu thải ra đều cho xuống bể nhưng điều đặc biệt là đã tạo được khí đun nấu, thắp sáng, dùng bình nóng lạnh từ khí này nên đã tiết kiệm cho gia đình mỗi tháng từ 150 - 170 ngàn đồng tiền mua chất đốt, điện sáng". Ông Lệ còn cho biết thêm nước thải của bể biogas để dùng tưới rau, thấy rau xanh hơn, ít bị sâu bệnh, hạn chế được việc bón phân hoá học, do đó hiệu quả về kinh tế tăng cao hơn nhiều so với trồng theo kỹ thuật bón phân trước đây.

Trao đổi với chúng tôi về hiệu quả của chương trình này ông Nguyễn Thừa Tuất-Giám đốc Trung tâm ứng dụng KHKT thành phố Hà Tĩnh cho biết: “Chương trình này đã đưa đến cho các hộ nông dân được thiết bị rất hiệu quả, vì nó giải quyết được nhiều nhược điểm của các loại thiết bị trước đây như: giá thành rẻ hơn, tuổi thọ cao, áp lực gas mạnh, tiết kiệm mặt bằng để sản xuất, đặc biệt là xử lý môi trường trong nông thôn, vấn đề đang được nhiều cấp, nhiều ngành quan tâm. Trong 2 năm đã hỗ trợ tiền và hướng dẫn cho hàng trăm hộ nông dân tập huấn, tham quan học tập, tổ chức xây dựng được trên 150 bể biogas tại các hộ chăn nuôi.…”

Để giúp nông dân phát triển kinh tế theo phương thức kết hợp VACB (vườn-ao chuồng biogas) thì giải pháp xử lý chất thải chăn nuôi luôn đựơc đặt ra như một yêu cầu bắt buộc và cấp thiết, vừa tạo nguồn phân hữu cơ giàu dinh dưỡng, đồng thời hạn chế ô nhiễm môi trường. Một trong những giải pháp quan trọng và hiệu quả đáp ứng được mục tiêu này là ứng dụng công nghệ khí sinh học biogas từ nguồn chất thải chăn nuôi. Đây là một giải pháp tích cực, đạt được nhiều mục tiêu như: xử lý được môi trường tạo ra được chất đốt sạch để đun nấu và thắp sáng, tăng được quy mô chăn nuôi….

Hiện nay, việc bảo vệ môi trường không chỉ riêng ai mà được kêu gọi cho toàn cộng đồng và xã hội. Được biết mới đây chúng ta đã có Luật bảo vệ môi trường nói chung và môi trường trong nông thôn nói riêng thì việc xây dựng bể biogas là giải pháp chống ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi có hiệu quả nhất, góp phần vào bảo vệ môi trường chung cho toàn cộng đồng và tạo ra nguồn năng lượng sạch hướng tới nền nông nghiệp sinh học đa dạng và đạt hiệu quả cao.