Lao đao nghề nuôi dê, cừu ở Ninh Thuận

Nguồn tin: ND, 10/4/2007
Ngày cập nhật: 10/4/2007

Các hộ chăn nuôi dê, cừu ở Ninh Thuận đang gặp khó khăn vì sản phẩm từng giúp bà con giảm nghèo, vươn lên khá giả, đang rớt giá “không phanh”. Có hộ muốn bán, nhưng không bán được, nhất là dê, cừu sinh sản.

Mới đây, có một hộ ở Ninh Phước (Ninh Thuận) bán một đàn cừu gần 100 con lớn, nhỏ, nhưng người mua chỉ trả giá tám triệu đồng, tức cao hơn giá mua một con cừu nái thời “hoàng kim” chỉ vài triệu đồng.

Trước hết, dê, cừu rớt giá vì giá của chúng đã từng được “đẩy” lên tột đỉnh. Nhớ lại cách đây dăm năm, giá dê, cừu giống ở Ninh Thuận cứ lên vùn vụt, vì nhu cầu phát triển chăn nuôi loài vật này rất lớn.

Tại địa phương, nhiều hộ sau khi thất bát với con tôm sú, đã chuyển sang nuôi dê, cừu. Rồi nhiều người ở các tỉnh khác cũng đến Ninh Thuận tìm mua dê cừu về nhân giống, gây đàn.

Có thời điểm, một con dê cái đến tuổi sinh sản được mua với giá ba, bốn triệu đồng, còn giá một con cừu nái lên đến năm, sáu triệu đồng. Khi “cung” và “cầu” dần dần cân bằng, thì giá dê, cừu giống cũng từ từ “hạ nhiệt”, chính xác hơn là trở về đúng với giá của nó.

Vấn đề quan trọng là “đầu ra” thực sự của con dê, con cừu. Không dám nói chuyện ở các địa phương khác, nhưng theo quan sát, ghi nhận của chúng tôi từ thực tế Ninh Thuận, Bình Thuận, thì “lộ trình” của dê, cừu thịt ở đây chỉ là “ Từ chuồng ra ... quán”. Nghĩa là, sức tiêu thụ phụ thuộc rất nhiều vào “thị trường ăn nhậu” tại địa phương.

Với tổng đàn dê, cừu toàn tỉnh hơn 200 nghìn con, nhưng đến nay, trên địa bàn Ninh Thuận vẫn chưa có một cơ sở chế biến thịt dê, cừu nào thật đúng nghĩa để có giá trị gia tăng lớn hơn.

Trong khi đó, thịt dê, cừu cũng chưa phải là thực phẩm phổ biến trong bữa ăn hàng ngày như thịt heo, bò, gà, vịt của đa số gia đình ở địa phương. Khi cần, đảo qua các chợ ở Ninh Thuận, hầu như không có thịt dê, cừu bán lẻ. Hàng ngày, tùy thuộc vào thực khách, các quán lẩu dê, các tiệm đặc sản thịt cừu liên hệ với các lò mổ thủ công để “thịt” một vài con đủ đáp ứng nhu cầu.

Hiện nay, giá một ký thịt hơi dê đực hơn một năm tuổi ở Ninh Thuận chỉ xấp xỉ 20.000 đồng. Với những con dê đực nhỏ hơn, thì chỉ bán “sô” với giá rất thấp, nhưng người mua cũng rất kén. Còn dê cái, thì giá mỗi con trưởng thành cũng chưa tới 100.000 đồng.

Có người nói vui : Có lẽ do mới ăn Tết xong, các thực khách còn bão hòa với rượu, bia, nên chiều chiều ít ra các quán lẩu dê, thành thử dê thịt tiêu thụ chậm. Thỉnh thoảng mới có một vài “lái dê” cũng đón xe, chở vài ba chục con vào TP Hồ Chí Minh tiêu thụ.

Từ thực tế trên, ở Ninh Thuận đang xuất hiện sự tự phát chuyển dịch ngược trong cơ cấu vật nuôi: Nhiều hộ chăn nuôi dê, cừu đang tìm người bán cả đàn, gom vốn để nuôi tôm thẻ chân trắng.

Từ con tôm sú chuyển sang con dê, con cừu, rồi bây giờ lại chuyển về với con tôm thẻ chân trắng, một hành trình có thể dự đoán trước là sẽ còn tiếp tục gặp nhiều bất trắc.

Rõ ràng, để phát triển chăn nuôi một cách bền vững, phải tìm hiểu, đầu tư một cách bài bản, chứ không thể “chạy” theo phong trào được. Một thông tin khá vui cho người nuôi dê, cừu ở Ninh Thuận: Có một doanh nghiệp lớn ở TP Hồ Chí Minh đang xúc tiến xây dựng nhà máy chế biến thịt dê, cừu tại địa phương. Nghĩa là, “đầu ra” cho con dê, con cừu sẽ “rộng đường” hơn.

Con tôm sú bị bệnh, rồi dê, cừu rớt giá... không ai khác là người đầu tư chăn nuôi, đa phần là bà con nông dân, phải “lãnh đủ”. Ai không muốn, không thích thóat khỏi cảnh nghèo, vươn lên làm giàu? Với người nông dân ở vùng khó khăn như Ninh Thuận, tìm được cây gì, con gì khả dĩ “đổi đời” là bà con mừng lắm.

Việc bà con chạy theo phong trào, có lẽ, cũng do vậy. Tuy nhiên, thực tế cũng đặt ra câu hỏi: Chẳng lẽ, các nhà khoa học, các cơ quan họach định chiến lược phát triển sản xuất ở địa phương cứ để bà con mãi loay hoay tìm kiếm cây trồng, vật nuôi vậy sao?

DƯƠNG HỒNG LÂM