Mơ về thương hiệu gà đồi Yên Thế

Nguồn tin: Nhân Dân, 13/11/2008
Ngày cập nhật: 14/11/2008

Nuôi hàng nghìn con gà thả đồi trở thành phổ biến ở huyện miền núi Yên Thế.

Cùng với những thiệt hại của cơn bão số 6 vừa qua, trong khoảng hơn một tháng trở lại đây, người nông dân trên địa bàn tỉnh Bắc Giang lại phải đối mặt nhiều khó khăn khi giá gà thịt thương phẩm giảm mạnh. Việc đầu tư chăn nuôi gà trở nên không có hiệu quả khi giá thức ăn chăn nuôi tăng cao cùng với chi phí cho con giống và công tác phòng dịch lớn. Tại huyện miền núi Yên Thế, một địa phương có tổng đàn gà lớn nhất miền bắc với hơn ba triệu năm trăm nghìn con, trước đây, nuôi gà mở ra cơ hội làm giàu, đến giờ, việc sản xuất và tiêu thụ gà thương phẩm đang là mối lo lắng cho bà con nông dân.

Lao đao thị trường gà

Ngay tại địa bàn huyện Yên Thế, các xe ô-tô tải cỡ nhỏ từ Hà Nội, Hải Phòng và một số tỉnh phía bắc "đánh" vào tận vườn đồi mua, giá gà cũng chỉ 25 đến 30 nghìn đồng/kg gà lai, 35 đến 40 nghìn đồng/kg gà ta thương phẩm. Thực tế giá gà bán vào thời điểm cuối tháng mười này đã "nhích" hơn giá những ngày trước là vài nghìn một kg. Chính người chăn nuôi ở đây cũng phải công nhận, mức giá tiêu thụ như vậy cũng khá hơn so với giá gà ở các nơi khác bởi ít nhiều "cái tiếng" của gà đồi Yên Thế.

Gà đồi Yên Thế là giống gà địa phương nuôi theo cách thả đồi, cho ăn ngô. Gà thả tự do chạy trên đồi dốc, tự tìm sâu bọ, côn trùng ăn thêm và thích ngủ trên cành vải cho nên thịt săn chắc, thơm và có vị đậm ngọt đặc trưng.

Cách nuôi gà thả vườn, đồi theo phương pháp bán công nghiệp đã trở thành phong trào rộng khắp huyện Yên Thế từ vài năm nay. Hộ chăn nuôi trung bình là 500 đến 1.000 con, có nhiều hộ nuôi với quy mô lớn hơn từ 2.000 đến 5.000 con gà.

Anh Dương Văn Thế, Thường trực Ðảng ủy Ủy ban nhân dân Thị trấn Nông trường của huyện Yên Thế cho biết, giá gà giảm như hiện nay chưa từng xảy ra trong nhiều năm trở lại đây. Những năm trước, thị trường tiêu thụ gà đồi Yên Thế luôn ổn định. Có lúc giá gà thương phẩm xuống thấp nhất cũng phải được bán tại vườn từ 50 đến 60 nghìn đồng/kg.

Quyết định tăng thuế nhập khẩu thịt gia súc, gia cầm vừa được Bộ Tài chính ký ban hành và bắt đầu áp dụng cho các tờ khai hải quan hàng hóa nhập khẩu nhằm bảo vệ ngành chăn nuôi trong nước sau một thời gian giảm mạnh thuế để bảo đảm nguồn cung và bình ổn giá cả. Trong đó có các loại gà nguyên con hoặc đã chặt mảnh dưới dạng tươi hay đông lạnh có mức thuế mới khá cao là 40%.

Tuy nhiên, việc tăng thuế vừa qua dường như chưa đủ sức làm cho giá gà "nhích" hơn. Trong khi đó, chi phí sản xuất trong nước hiện quá cao. Hơn 70% chi phí nuôi gà thuộc về thức ăn chăn nuôi, trong khi đó, giá thức ăn chăn nuôi tăng chóng mặt tới 40-60% tùy theo mặt hàng trong vòng một năm qua.

Tại các hệ thống siêu thị lớn trên địa bàn Hà Nội, đến nay giá bán gà đông lạnh nhập khẩu vẫn giữ nguyên do lượng nhập từ lô hàng trước đó vẫn còn nhiều.

Trên thực tế, nguyên nhân chính khiến giá gà đồi Yên Thế xuống thấp là do thị trường tiêu thụ đang bị chững lại. Nhiều nhà hàng ở Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng, Thái Nguyên ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm cho các hộ chăn nuôi ở Yên Thế cũng giảm lượng mua gà. Tình trạng này đang gây khó khăn cho người chăn nuôi gà trong nước nói chung và người chăn nuôi gà ở Yên Thế nói riêng.

Gà đến ngày xuất chuồng ở vườn đồi nhà anh Ngô Đức Khang.

Vẫn phải "bám" vào trang trại gà

Mấy ngày nay, anh Ngô Ðức Khang, chủ trang trại gà với hơn 1.000 con ở Thị trấn Nông trường chạy đôn chạy đáo để tìm "cửa" cho thị trường tiêu thụ gà, trong khi chỉ hai tháng trước, các "mối" đến thu mua tận vườn. Ngày nào, ở khu vực nhà anh cũng có ô-tô ra vào chở gà đi khắp các tỉnh, thành trong cả nước. Ðàn gà của anh còn được mang đi tận miền nam.

Khi chăn nuôi suôn sẻ, cứ ba tháng, gia đình anh "xuất" một lứa gà, gà ta ở mức 1,8 đến 2kg/con và gà lai ở mức 2,5 đến 3 kg/con. Trong khi đó, các đàn gà mới đều được nuôi kế tiếp nhau để ổn định nguồn hàng bán ra. Ðối với gà con, giai đoạn đầu cho ăn cám công nghiệp, sau 15 đến 20 ngày chuyển sang cho ăn ngô xay, thóc nguyên chất không pha trộn.

Kết hợp mô hình nông, lâm kết hợp trồng cây vải thiều và nuôi gà đã giúp gia đình anh Khang không chỉ thoát nghèo mà còn làm giàu, mỗi năm thu nhập khoảng 200 triệu đồng. Thế mà, nhìn đàn gà ta đã đủ ngày xuất chuồng mà vẫn phải chịu chung đàn nuôi với các lứa nhỏ hơn, anh tính toán đến xót xa: "Ðể có một kg gà thương phẩm phải mất từ 2,5 đến 3 kg cám. 1.000 con gà ăn hết khoảng lượng cám trị giá khoảng một triệu đồng. Trong khi đó, giá cám năm nay luôn ở mức 10 đến 12 đồng/kg, cùng với đó là chi phí giống, thuốc thú y đều đang ở mức cao". Cộng các chi phí thì cứ 1.000 con gà, anh lỗ khoảng trên dưới 10 triệu đồng nếu chỉ bán với giá như hiện nay.

Ðể có sự duy trì và phát triển ngành chăn nuôi, các chủ "trang trại" chăn nuôi gà tại Yên Thế đang phải tự "vượt lên chính mình", vẫn phải "bám" vào nuôi gà để vượt qua khó khăn này. Mức giá tiêu thụ gà thấp trên thị trường như hiện nay "buộc" nhiều hộ chăn nuôi ở huyện Yên Thế phải đầu tư theo kiểu cầm chừng, giảm lượng thức ăn cho gà mỗi ngày, giảm lượng gà nuôi mới...

Thậm chí, đúng độ một lứa gà xuất chuồng, không ít hộ chăn nuôi ở Yên Thế phải chấp nhận mức lỗ vốn khi phải bán ra thị trường để hy vọng "vớt" được phần nào chi phí đầu tư, còn hơn nếu để gà "quá lứa" thì giá lại càng giảm hơn.

Thử thách... với thị trường

Ông Lưu Xuân Vượng, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Yên Thế cho rằng, chưa bao giờ ngành chăn nuôi lại gặp nhiều khó khăn, thử thách như thời gian này. Ở các nơi khác, những người chăn nuôi theo kiểu "bỏ ống tiết kiệm", mỗi nhà vài con, cho nên nếu có lỗ cũng không đáng kể. Trong khi đó, ở huyện miền núi Yên Thế, nơi có tổng lượng đàn gà được đánh giá là lớn nhất miền bắc, nông dân thường nuôi tập trung, quy mô lớn, giá gà giảm như hiện nay khiến nông dân trở nên lao đao, vì nuôi gà là nguồn thu nhập chính của họ.

Với tiềm năng và lợi thế vườn, đồi, có độ dốc thấp, phát triển chăn nuôi gia cầm, nhất là gà theo phương thức thả đồi được coi là thế mạnh ở Yên Thế. Tình trạng bất ổn của thị trường gà thương phẩm khiến cho huyện Yên Thế thắt chặt các biện pháp bảo đảm giống, kỹ thuật và cách quản lý chăn nuôi gà. Các hộ chăn nuôi được khuyến cáo bảo đảm vệ sinh chuồng trại, tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật nuôi gà.

Yên Thế vẫn ưu tiên tập trung phát triển đàn gà ở các xã có nhiều vườn đồi, vườn rừng rộng như Canh Nậu, Xuân Lương, Tam Tiến, Tiến Thắng, Thị trấn Nông trường và một số xã vùng thấp có điều kiện về đất đai, từng bước tách hẳn việc chăn nuôi đàn gà sống chung với người và các vật nuôi khác. Huyện có tính đến kế hoạch cùng với một số doanh nghiệp hợp tác đầu tư phát triển các cơ sở chế biến thức ăn chăn nuôi, giết mổ gia cầm, các đại lý để hỗ trợ tiêu thụ gà thương phẩm trong dân và ổn định giá cả. Nhưng đến giờ, các doanh nghiệp vẫn chưa quyết tâm "bắt tay" vào cuộc.

Hiện nay, phần lớn người chăn nuôi ở đây vẫn đang chờ đợi vào sự biến động của giá cả thị trường theo hướng tích cực hơn trong thời gian tới. Một vấn đề khó khăn để bình ổn giá khi việc kiểm soát thị trường nhập lậu gia cầm và các sản phẩm gia cầm vẫn không được kiểm soát chặt chẽ.

Ngoài ra, không ít hộ chăn nuôi ở Yên Thế e ngại khi rủi ro về dịch bệnh rất lớn, nhất là khi mùa đông đang đến gần. Hộ nuôi nhỏ thì gần như bỏ, còn chăn nuôi trang trại thì không dám đầu tư tiếp hoặc đã cạn vốn. Sự bấp bênh trên thị trường hiện nay không chỉ gây bất lợi cho người chăn nuôi mà dường như còn khiến cho việc phấn đấu gây dựng tổng đàn gà đạt mức bốn triệu con, sản lượng thịt khoảng 10.000 tấn vào năm 2010 như đề án phát triển chăn nuôi gà đồi bền vững của huyện Yên Thế trở nên khó khăn hơn. Thậm chí, thách thức sẽ còn lớn hơn trên con đường thực hiện kế hoạch xây dựng thương hiệu gà đồi Yên Thế vào năm 2009.

TRÀ MY