Bài toán vùng nguyên liệu chưa có đáp số

Dù đã dự báo thời điểm nghịch mùa, giá tôm sú sẽ tăng cao do khan hiếm, nhưng tăng đến mức 30-40% như dự báo đều không đúng.

Giá tôm sú tăng cao, rất ít người nuôi vui, trong khi các nhà máy chế biến thủy sản đều rơi vào cảnh thiếu nguyên liệu để chế biến. Áp lực về tôm nguyên liệu khiến các nhà máy phải gồng gánh vào những ngày cận Tết, tiếp tục cho thấy việc quy hoạch vùng tôm nguyên liệu đang có nhiều bất cập...

Nghịch mùa, tôm khan hiếm

Ông Lê Văn Tới - xã Hưng Mỹ, huyện Cái Nước, Cà Mau - tiếc hùi hụi khi trước đó đã bán một ao tôm 3 tấn với giá 80.000 đồng/kg loại 30 con/kg. Theo ông, nếu bắt vào thời điểm này với giá 130.000 đồng/kg sẽ lãi thêm trên 10 triệu đồng.

Tuy nhiên, hiện huyện Cái Nước còn rất ít hộ có tôm để bán. Do đây là thời điểm nghịch mùa, nên toàn bộ trên 220.000ha diện tích nuôi tôm của Cà Mau hầu như không còn tôm. Chính vì vậy, giá tôm tăng rất nhanh trong một thời gian ngắn.

Tại Bạc Liêu, tình trạng cũng tương tự. Tôm sú loại 40 con/kg giá 100.000 - 110.000 đồng/kg; loại 30 con/kg giá 127.000 đồng/kg. Ông Võ Hồng Ngoãn - xã Vĩnh Trạch Đông, thị xã Bạc Liêu - cho biết: "Bây giờ bán tôm rất sướng, tất cả thương lái đều tự bắt, tự ướp. Họ mua tôm sống với giá rất cao, cao hơn giá các nhà máy chế biến thủy sản".

Ông Lê Anh Xuân - Giám đốc Cty NTTS Trúc Anh, xã Vĩnh Trạch Đông, thị xã Bạc Liêu - lý giải: "Hầu hết họ mua tôm còn sống để bán cho các nhà hàng, khách sạn trong nước để tiêu thụ trong dịp Tết. Điều này chứng tỏ nhu cầu tiêu thụ mặt hàng tôm sú trong nước những ngày Tết rất lớn".

Mức giá các nhà máy chế biến thủy sản xuất khẩu đưa ra đối với các mặt hàng tôm sú nguyên liệu thời điểm này thấp hơn tôm sú sống từ 30.000 đồng - 40.000 đồng/kg. Chính vì vậy, lợi thế cạnh tranh nghiêng về những người thu mua tôm sú sống (thường gọi tôm sú ôxy). Tuy nhiên, dù giá có cao, nhưng hầu hết các tỉnh Bạc Liêu, Sóc Trăng, Cà Mau tôm sú không còn nhiều do đây là thời điểm nghịch mùa và thời tiết diễn biến phức tạp, làm cho diện tích tôm nuôi trái vụ bị thiệt hại nặng. Điều này làm cho tôm sú nguyên liệu đã khan lại càng hiếm hơn.

Hẫng hụt vùng nguyên liệu

Trước áp lực khan hiếm tôm sú nguyên liệu, các Cty chế biến thủy sản trong khu vực tăng cường các đại lý thu mua trong dân, nhưng xem ra tình hình cũng chưa cải thiện được. Cty Camimex đã một tuần nay cho cán bộ xuống thu mua tôm nguyên liệu trong dân, nhưng giá không cạnh tranh nổi với những người thu mua tôm sú ôxy nên lượng nguyên liệu thu về không đáng kể.

Bà Nguyễn Thị Tuyết - Tổng giám đốc Cty Camimex - cho biết: "Giá tôm bán tại thị trường thế giới có tăng, nhưng không đáng kể. Với giá nguyên liệu như thế này các nhà máy không thể lãi được; nhưng để có nguyên liệu sản xuất, giữ chân công nhân nên buộc phải tăng giá thu mua. Điều này vô tình tạo ra làn sóng tranh mua nguyên liệu không cần thiết".

Để tạo vùng nguyên liệu phục vụ cho các nhà máy chế biến thủy sản xuất khẩu, Bạc Liêu quy hoạch trên 10.000ha, Cà Mau trên 5.000ha, Sóc Trăng 3.500ha, nhưng trớ trêu là mới chỉ dừng lại quy hoạch. Mọi công tác đầu tư hạ tầng, kỹ thuật, con giống, quy trình nuôi... đều do người dân tự xoay xở. Các nhà máy chế biến xuất khẩu thủy sản ĐBSCL hầu hết vẫn chưa xây dựng vùng nguyên liệu cho riêng mình.

Ông Nguyễn Thông Nhận - Phó GĐ Sở NNPTNT Cà Mau - nhìn nhận: Cà Mau có diện tích nuôi tôm lớn nhất nước, nhưng quy hoạch vùng nguyên liệu đúng nghĩa của nó thì vẫn chưa làm được. Trong khi đó, tại Bạc Liêu, ông Phan Minh Quang - Phó GĐ Sở NNPTNT - cho biết: "Công tác dự báo, dự đoán vùng nguyên liệu với nhu cầu của các nhà máy chế biến thủy sản của tỉnh và trong khu vực chưa được chính xác, chính vì vậy tình trạng các nhà máy thiếu nguyên liệu nghịch mùa diễn ra thường xuyên".

Bán đảo Cà Mau được mệnh danh là "mỏ tôm" của cả nước. Mấy năm qua, công tác quy hoạch, phát triển vùng tôm này được thường xuyên chú ý. Tuy nhiên, tình trạng vào mùa thu hoạch thừa nguyên liệu, giá hạ; nghịch vụ lại khan hiếm cục bộ, giá tăng thường xuyên xảy ra. Mọi sự biến động về giá cục bộ thiệt hại rơi vào người nuôi và các doanh nghiệp.

Quy hoạch vùng nguyên liệu gắn với chế biến xuất khẩu tại "mỏ tôm" nơi vùng cực Nam tổ quốc ngay bây giờ vẫn còn chưa muộn.

Nhật Hồ

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323