Xuất khẩu cá tra đi Trung Đông và Bắc Phi: Lại điệp khúc “làm mất uy tín”

Sau khi cá tra Việt Nam bị xử thua trong vụ kiện chống bán phá giá ở Mỹ vào năm 2004, các doanh nghiệp VN đã nỗ lực tìm kiếm thị trường mới cho sản phẩm thích hợp với người tiêu dùng bình dân này.

Từ năm 2006 - 2007, cá tra VN đã có cuộc đổ bộ ngoạn mục vào thị trường Trung Đông - Bắc Phi. Thế nhưng, sau vị ngọt ban đầu, cá tra VN đang chịu đựng cách đối xử "làm mất uy tín"...

Vừa rẻ, vừa ngon

Theo số liệu tổng hợp của hải quan, trong năm 2008, thị trường Trung Đông - Bắc Phi nhập khẩu gần 65 ngàn tấn cá tra philê đông lạnh, trị giá 147 triệu USD - chiếm khoảng 10% tổng giá trị XK cá tra của VN. So với năm 2007, cá tra VN vào khu vực này cao gấp gần 3 lần về sản lượng và 2,6 lần về giá trị. Trong đó, thị trường Ai Cập chiếm tỉ trọng cao nhất và có tốc độ tăng trưởng khá ấn tượng.

Cá tra philê VN được người tiêu dùng bình dân ở đây thú vị đón nhận, vì vừa rẻ, vừa ngon, giá bán lẻ ở siêu thị lại bằng chưa tới một nửa giá của các loại cá tại chỗ hoặc nhập từ nước khác. Xuất khẩu cá tra sang khu vực này tiếp tục duy trì sự tăng trưởng cho đến cuối quý I/2009.

Tuy nhiên, từ đầu tháng 4.2009, sản lượng cá tra vào thị trường này bắt đầu sụt giảm ngày càng nhanh. Lượng cá tra đi Ai Cập giảm mạnh vào các tháng 5, 6, 7 và 8.2009. Tính đến giữa tháng 8.2009, mức sụt giảm là gần 54% so với cùng kỳ.

Tình trạng tương tự cũng diễn ra ở thị trường Arập Xêút - giảm gần 33% so với cùng kỳ năm 2008. Thị trường UAE cũng giảm khoảng 50%...

Lại bị đối xử không công bằng

Trước đây 5 năm, cá tra VN đã từng bị đối xử không công bằng ở Mỹ, điều này đang lập lại ở thị trường mới Trung Đông - Bắc Phi. Không biết bắt nguồn từ đâu, một kênh truyền hình và vài tờ báo lớn ở Ai Cập đã đưa tin sai sự thật, mang tính bôi nhọ cá tra VN.

Theo đó, cá tra VN không bảo đảm an toàn thực phẩm, được nuôi trong môi trường nước ô nhiễm, sử dụng thuốc kháng sinh bị cấm, nhiễm chất độc hóa học... Qua phương tiện Internet, các thông tin sai sự thật này nhanh chóng lan ra cả khu vực.

Cuối tháng 3.2009, Đại sứ quán Ai Cập tại VN ngừng xác thực hồ sơ XK cá tra vào Ai Cập. Đến tháng 5.2009, một trong 7 bang của UAE ra quyết định cấm tiêu thụ cá tra đông lạnh nhập khẩu.

Trong khi đó, cơ quan thẩm quyền của các nước này không đưa ra được bằng chứng nào về việc “kết tội” của các phương tiện truyền thông. Vậy là, những thông tin sai sự thật đã tác động đến nhận thức của không ít người tiêu dùng, sức mua cá tra giảm hẳn, hình ảnh con cá tra VN mất dần sự hấp dẫn.

Theo thông tin từ các DN XK cá tra, sức mua trong tháng 7 và 8.2009 ở các nước này chỉ bằng 20 - 40% so với thời điểm trước khi có các thông tin sai sự thật kể trên. Trước đây, con cá tra VN cũng bị bôi xấu với cách thức tương tự ở thị trường Mỹ, Úc và EU và đã gây tổn hại đáng kể cho ngành XK cá tra VN.

Hành động của chúng ta

Ông Nguyễn Văn Đạo - TGĐ Cty Godaco (TP.Mỹ Tho), một trong những doanh nghiệp XK cá tra đi Trung Đông - cho biết, ông đang chuẩn bị tham gia đoàn doanh nhân đi “xúc tiến thương mại” ở Ai Cập do Bộ Công Thương tổ chức. Một trong những những nhiệm vụ của các doanh nhân VN là bảo vệ hình ảnh đẹp của con cá tra.

Trước đó, Bộ NNPTNT, Bộ Công Thương, đại sứ quán và thương vụ VN tại các nước trên cùng các DN VN đã nỗ lực chứng minh cho cơ quan thẩm quyền các nước về thực chất của vụ “làm mất uy tín” cá tra. Tuy nhiên, đó chỉ là việc giải quyết hậu quả. Công việc cần làm mang tính lâu dài, có bài bản là đầu tư thích đáng và chủ động trong việc quảng bá hình ảnh cá tra như là thực phẩm an toàn.

Ông Ngô Phước Hậu - TGĐ Cty Agifish (An Giang), DN chuyên về XK cá tra - cho rằng, những động thái bôi nhọ một cách trắng trợn như vậy là nhằm ý đồ hất cá tra VN ra khỏi thị trường này, để bảo vệ những sản phẩm bị cá tra cạnh tranh. Đó là điều thường xảy ra không chỉ với cá tra, chúng ta phải chấp nhận và phải có chiến lược phù hợp để tự bảo vệ mình.

Kỳ Quan

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323