Nguy cơ từ làn sóng kiện chống bán phá giá mới

Những sản phẩm giá thấp đang len lỏi tìm thị trường mới sau khủng hoảng, khiến các nước phát triển tăng cường bảo hộ, trong đó chống bán phá giá được áp dụng nhiều nhất.

Nhận định trên được Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) đưa ra tại hội thảo “Pháp luật và kinh nghiệm trong các vụ kiện chống bán phá giá (CBPG) tại EU” diễn ra sáng 2/10 tại TP.HCM.

Theo số liệu của Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI), trong tổng số 35 vụ hàng hóa của Việt Nam bị kiện chống bán phá giá từ trước đến nay, ngành thủy sản đã vướng phải hai vụ (vụ cá tra, basa năm 2001 và vụ tôm nước ấm năm 2003), nhưng đây là hai sự kiện được xem là "sừng sỏ" nhất cả về quy mô lẫn mức độ tác động.

Ngành thủy sản chỉ "dính" hai vụ kiện CBPG, song lại bị ảnh hưởng nặng nhất. (Ảnh: Ca Hảo) VASEP thừa nhận, xuất khẩu cá basa Việt Nam sụt giảm thê thảm sau một năm bị áp thuế CBPG. Loại thuế được ví như một “bàn tay vô hình” khống chế lượng doanh nghiệp xuất hàng vào Mỹ. Và cho đến thời điểm hiện tại, khi mà các doanh nghiệp tỏ ra cảnh giác hơn khi xuất khẩu vào Mỹ, nhưng giá cá tra, basa xuất khẩu vào thị trường này đã không thể phục hồi như trước.

Trước đây, 1kg cá tra, basa có thể bán được trung bình khoảng 4,2USD, nhưng hiện tại, mức giá chỉ còn hơn 3 USD/kg. Và đến nay thị phần của thị trường này đã giảm mạnh, chỉ còn chiếm gần 10% tổng giá trị xuất khẩu cá tra, basa của Việt Nam.

Một số doanh nghiệp cho biết nhu cầu cá tra, basa tại Mỹ vẫn còn rất lớn vì nhiều hộ nuôi cá tại bang Mississippi đã phải treo ao vì thua lỗ, nhưng thuế CBPG đã kìm hãm lượng cá cũng như số lượng doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu vào thị trường này. Hiện, chỉ còn khoảng 20 doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu cá tra basa vào Mỹ.

Ông Chu Văn An, Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH Thủy sản Minh Phú (Cà Mau) cho biết, để theo đuổi các vụ kiện CBPG, doanh nghiệp sẽ phải chịu hàng loạt các loại chi phí. Từ tiền mướn luật sư, tiền thuế, tiền thế chân, có loại tiền đóng theo hình thức thế chân bằng 80 -100% tổng giá trị xuất khẩu của doanh nghiệp vào thị trường bị kiện…

Đó là còn chưa nói tới việc xác định theo kiện, doanh nghiệp sẽ mất tới 5 – 10 năm, vì theo quy định khi nào liên tục trong 3 năm, mức áp thuế bằng 0% thì doanh nghiệp mới đủ điều kiện được xóa hoàn toàn thuế CBPG.

Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, đang là giai đoạn mà xuất khẩu có nhiều những dấu hiệu bất ổn, vì các doanh nghiệp bản địa tại những thị trường lớn như Mỹ, EU… gặp nhiều khó khăn, nên khả năng lạm dụng công cụ kiện CBPG đối với các doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

TS. Nguyễn Thị Thu Trang, Ban pháp chế VCCI, cảnh báo, sau Mỹ, thị trường xuất khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam hiện nay là EU (chiếm 26%) đang có những động thái không thuận từ một số doanh nghiệp ở thị trường này. Trong khi, EU lại là thị trường đang có số lượng vụ kiện CBPG nhiều nhất với các doanh nghiệp Việt Nam (10 vụ).

Theo TS. Đinh Thị Mỹ Loan, thành viên hội đồng tư vấn CBPG – chống trợ cấp – tự vệ (VCCI), sức ép về cạnh tranh trong tự do hóa thương mại giữa các quốc gia, cùng với những hành vi trả đũa, các chiến lược cạnh tranh của các tập đoàn lớn trong bối cảnh khủng hoảng thì những nước xuất khẩu như Việt Nam sẽ phải đối mặt với những nguy cơ về các biện pháp phòng vệ thương mại, trong đó có kiện CBPG.

Nhất là những mặt hàng xuất khẩu mũi nhọn của Việt Nam hiện nay như: thủy sản, các mặt hàng nông sản (tiêu, điều, cà phê… ), dệt may, da giày… Biện pháp phòng vệ tốt nhất theo bà Loan là các doanh nghiệp nên thực hiện cam kết về giá ở những thị trường nhạy cảm này.

Ca Hảo

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323