Chế biến thuỷ sản ở ĐBSCL: Nhà máy huỷ diệt môi trường

Thuỷ sản là một trong những ngành kinh tế có tốc độ phát triển nhanh nhất ở ĐBSCL, góp phần quan trọng vào phát triển KT - XH toàn vùng.

Ước tính, mỗi năm các nhà máy đông lạnh khu vực ĐBSCL cho xuất xưởng khoảng 700 ngàn tấn thành phẩm thuỷ sản các loại, phần lớn là cá tra và tôm, chủ yếu dành cho xuất khẩu. Để sản xuất được lượng hàng hoá nói trên, các nhà máy phải sử dụng gần 40 triệu mét khối nước, phần nhiều được thải ra môi trường mà không qua xử lý đạt chuẩn cho phép. Nước thải ô nhiễm đã bắt đầu huỷ diệt môi trường sống của con cá, con tôm và của cả con người...

Không phải cho đến bây giờ, từ nhiều năm trước, khi bắt đầu xuất hiện nhà máy chế biến thuỷ sản, việc xử lý chất thải từ các dây chuyền chế biến con tôm, con cá đã được đề cập đến. Những yêu cầu đặt ra đối với việc xử lý chất thải cứ bị "treo lơ lửng", thậm chí càng lúc càng tệ hại hơn. Đã có kiểm tra, xử phạt nhưng rồi đâu lại vào đấy, tình trạng vi phạm cứ lặp đi, lặp lại...

Đã xử phạt hàng loạt

Đầu tháng 9, Chánh Thanh tra Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Sóc Trăng đã ra 10 quyết định xử phạt 10 đơn vị DN và cá nhân vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường và tài nguyên nước, vi phạm trong lĩnh vực khai thác khoáng sản với tổng số tiền là hơn 236 triệu đồng. Trước đó, UBND tỉnh Sóc Trăng cũng đã ra quyết định xử phạt 2 DN chế biến thuỷ sản tổng số tiền 111 triệu 800 ngàn đồng...

Theo BQL các KCN Tiền Giang, đến nay đã có khoảng 10 DN CBTS trong KCN Mỹ Tho xây dựng hệ thống xử lý nước thải cục bộ đạt loại C, như: Cty CP Hùng Vương công suất hệ thống xử lý nước thải 150m3/ngày đêm; Cty Badavina - 100m3/ngày đêm; Cty CP thuỷ sản Vinh Quang - 400m3/ngày đêm, Cty Hưng Phát - 60m3/ngày đêm...

Theo quy định, nước từ các hệ thống xử lý cục bộ của các DN (đạt loại C) được đưa về hệ thống xử lý tập trung của KCN để xử lý đạt loại A trước khi thải ra sông Tiền. Tuy nhiên, nhiều DN chỉ đầu tư hệ thống xử lý cục bộ cho có, chứ không đi vào hoạt động thực chất, bởi công suất xử lý quá thấp so với lượng nước thải ra thực tế, nhiều DN xây dựng chỉ để đối phó, chứ không đưa vào vận hành.

Cuối năm 2008, Thanh tra Sở TNMT Tiền Giang - qua kiểm tra 12 DN CBTS, đã phát hiện và xử phạt 10 DN xả nước thải ra môi trường bên ngoài vượt tiêu chuẩn cho phép. Tại tỉnh Long An, hầu hết các cơ sở CBTS cũng chỉ xử lý nước thải đạt loại C trước khi thải ra sông Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây.

Bà Huỳnh Thị Phép - Phó GĐ Sở TNMT Long An - cho biết, khi tiến hành kiểm tra, phần nhiều các cơ sở CBTS trong tỉnh đều vi phạm và bị phạt về việc nước thải không đạt loại A khi xả ra sông. Mức phạt phổ biến hiện nay là từ 5 triệu đồng tới khoảng 35 triệu đồng cho 1 lần vi phạm.

Không đủ mức răn đe

Đợt thanh tra đột xuất do Sở TNMT Sóc Trăng tiến hành qua phản ánh của người sống quanh khu vực các nhà máy chế biến thuỷ sản vừa qua cho thấy, trong hàng loạt sai phạm có nhiều DN từng có "tiền sự" vi phạm: Cty CP thực phẩm Sao Ta (Fimex VN); Nhà máy bia Sài Gòn -Sóc Trăng; Cty cổ phần mía đường Sóc Trăng; XN chế biến thực phẩm xuất khẩu Thái Tân; Cty TNHH Phương Nam; Cty CP thuỷ sản Sóc Trăng (Stapimex)... Qua kết quả phân tích mẫu nước thải tại các cơ sở chế biến hàng thuỷ sản thì hầu hết các chỉ tiêu đều không đạt mức an toàn...

Ở khu vực Long An, Tiền Giang, Bến Tre hầu như chưa có trường hợp nào DN bị phạt vì xả nước thải không đạt chuẩn hơn 1 lần trong 1 năm. Mức phạt này chẳng thấm tháp gì so với sự "hưởng lợi" của việc DN không đầu tư hệ thống xử lý nước thải hoặc đầu tư nhưng không vận hành.

Ông Nguyễn Văn Đạo - GĐ Cty Gò Đàng (KCN Mỹ Tho) - cho biết, chỉ với hệ thống xử lý nước thải đạt loại C công suất 300m3/ngày đêm, DN đã phải đầu tư 5 tỉ đồng. Chi phí vận hành cho xử lý nước thải đạt loại C vào khoảng 2.000đ/m3; chi phí trả cho xử lý nước loại C thành loại A vào khoảng 5.000đ/m3. Chỉ cần làm phép tính đơn giản cũng thấy, nếu DN không đầu tư hệ thống xử lý, hoặc đầu tư để đối phó nhưng không vận hành, thà chấp nhận chịu phạt, họ sẽ có lợi về kinh tế rất nhiều so với phải đầu tư và vận hành hệ thống xử lý.

Theo ông Nguyễn Tuấn Thanh - PGĐ Sở TNMT Bến Tre - hầu hết các cơ sở CBTS có quy mô trong tỉnh đều đã có hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn, còn các cơ sở nhỏ hơn thì chưa, họ chấp nhận chịu phạt và dây dưa kéo dài chuyện đầu tư hệ thống xử lý. Đối với các DN đã đầu tư hệ thống xử lý, khả năng "lách" không qua hệ thống xử lý mà thải thẳng ra sông là có, nhưng các ngành chức năng Bến Tre chưa phát hiện trường hợp nào.

Tiến sĩ Lê Huy Bá - Viện trưởng Viện KHCN và Quản lý môi trường - cho rằng, quy định xử phạt hành chính các đơn vị gây ô nhiễm môi trường như hiện nay (mức tối đa 70 triệu đồng) là quá thấp, chưa đủ mức răn đe những DN vi phạm.

Kỳ Quan - Phương Quang

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323