Bình Thuận: Chế biến thủy sản xuất khẩu - “Cuộc chiến” giành nguyên liệu

5 tháng đầu năm 2010, tình hình xuất khẩu thủy sản toàn tỉnh Bình Thuận đã có những tín hiệu lạc quan. Tuy nhiên, các doanh nghiệp chế biến thủy sản trong tỉnh Bình Thuận vẫn đang gặp phải một số trở ngại khó lường trước.

Khan hiếm nguyên liệu

Bước vào năm 2010, mặc dù có nhiều tín hiệu cho thấy tình hình xuất khẩu năm nay sẽ có những chuyển biến tích cực hơn so năm 2009. Kinh tế của một số nước vốn là thị trường tiềm năng của Bình Thuận như Mỹ, Châu Âu, Hàn Quốc, Đông Âu… đang dần phục hồi, tạo cơ hội tốt cho các mặt hàng hải sản xuất khẩu. Kinh tế phần nào ổn định, nhưng các doanh nghiệp chế biến thủy sản tiếp tục vấp phải khó khăn khác: thiếu nguồn nguyên liệu sản xuất trầm trọng. Khó khăn này, khiến các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản “đau đầu” lo tìm cách tháo gỡ, nhằm đảm bảo cung cấp đầy đủ các đơn hàng đã ký. Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, đại diện công ty TNHH chế biến thủy sản Hải Nam nhận định, năm nay tình hình xuất khẩu thủy sản có phần thuận lợi hơn so năm ngoái. Có nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân chủ yếu nhờ kinh tế thế giới, trong nước đang dần hồi phục, các đơn đặt hàng của đối tác bắt đầu tăng, nhiều rào cản kinh doanh giữa các nước được xóa bỏ. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt thuận lợi, doanh nghiệp chế biến thủy sản trong tỉnh cũng gặp không ít khó khăn. Sản lượng hải sản những tháng đầu năm tương đối dồi dào, nhưng lại có xu hướng giảm dần vào thời điểm sau này. Cộng thêm năm nay ngư trường đặc biệt khan hiếm các loại cá lớn, mực nang và bạch tuộc, trong khi lâu nay các mặt hàng này vốn là những sản phẩm chủ lực của công ty. Không riêng gì công ty Hải Nam, mà hầu hết các công ty chế biến thủy sản khác đều vấp phải trở ngại này, khiến các lô hàng sản xuất theo đơn đặt hàng chưa được trơn tru.

Nguồn nguyên liệu thủy sản trong nước vốn đã ngày càng khan hiếm, nhưng theo một số doanh nghiệp khó khăn này ngày càng chất chồng hơn, khi nhiều doanh nghiệp của Trung Quốc đã và đang đổ xô vào Việt Nam thu gom nguyên liệu. Bởi, do ảnh hưởng của các cơn bão lớn liên tục xảy ra vừa qua, nên thời gian này Trung Quốc đang ra lệnh cấm đi biển, dẫn đến sự cạnh tranh giá nguyên liệu của các doanh nghiệp tại Trung Quốc. Hiện tại các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu thủy sản đang bước vào “cuộc chiến” cạnh tranh nguyên liệu với các “đại gia” Trung Quốc. Một chủ doanh nghiệp chế biến thủy sản ở khu vực cảng cá Nam Phan Thiết bức xúc cho biết: Sắp tới nếu không có sự đồng nhất về giá cả, các doanh nghiệp thủy sản trong nước nói chung, Bình Thuận nói riêng sẽ càng khó khăn và khó đứng vững. Do nguyên liệu vốn đã khan hiếm mà các “đại gia” Trung Quốc còn mua phá giá bằng cách nâng giá mua nguyên liệu đầu vào cao hơn, trong khi được giá nào ngư dân sẽ bán giá đó. Thêm một khó khăn nữa, theo phân tích của một số doanh nghiệp, thời gian gần đây hiện tượng tôm thẻ chân trắng ở các tỉnh miền Trung bị dịch bệnh chết rất nhiều. Khiến nhiều doanh nghiệp chế biến xuất khẩu tôm phải “chữa cháy” bằng cách chuyển sang chế biến các mặt hàng hải sản khác.

“Chảy máu” nguồn nhân lực

Thiếu nguyên liệu chế biến đã đành, nhiều doanh nghiệp còn đang lo ngại trước tình hình thiếu nguồn nhân lực sản xuất. Ông Nguyễn Văn Thuận, Trợ lý giám đốc (Công ty TNHH Hải Nam) cho biết: “Hiện tại công ty đã thực hiện đầy đủ các tiêu chí nhằm đảm bảo sản xuất các lô hàng theo đúng yêu cầu của khách hàng. Kho lạnh đạt chuẩn, hệ thống máy móc, dây chuyền sản xuất liên tục được công ty cải thiện, nâng cấp, ngay lúc này chúng tôi chỉ thiếu nhân công lao động. Không riêng gì Hải Nam mà hầu hết các công ty, doanh nghiệp chế biến thủy sản khác trong tỉnh đều sụt giảm khoảng 20 – 30% lao động. Thời gian qua, chúng tôi đã liên tục áp dụng nhiều chế độ, chính sách ưu đãi nhưng vẫn không thể tuyển thêm lao động cũng như không thể giữ chân công nhân ở lại. Lý giải về vấn đề này, ông Thuận cho rằng hiện nay có nhiều nhà máy, xí nghiệp, khu công nghiệp mọc lên khắp nơi, nên lượng công nhân bị chia sẻ rất nhiều. Bởi lâu nay lực lượng sản xuất chính của công ty chủ yếu là công nhân ở các vùng ngoại thành. Cộng thêm tâm lý “đứng núi này trông núi nọ” của người lao động, nên làm việc thường không gắn bó lâu dài, khiến việc sản xuất của công ty ít nhiều gặp trở ngại. Tìm mua nguyên liệu đã khó, nhưng khi có nguyên liệu thì không đủ người sản xuất phải giam vào kho lạnh”.

Ngoài những khó khăn khách quan như trên, năm 2010 xuất khẩu thủy sản của Bình Thuận đã được dự báo sẽ gặp không ít khó khăn do các yếu tố chủ quan như: xu hướng bảo hộ thương mại, các hàng rào kỹ thuật, khách hàng sẽ tăng cường kiểm tra chặt chẽ các tiêu chuẩn mới về dư lượng kháng sinh và an toàn vệ sinh thực phẩm khắt khe hơn. Do vậy, chiến lược của các công ty, doanh nghiệp chế biến thủy sản trong tỉnh hiện nay cùng với việc nâng cao chất lượng sản phẩm để giữ vững các thị trường truyền thống; các doanh nghiệp còn chú ý xây dựng và phát triển thêm các thị trường khác như Trung Đông, Châu Phi… vốn là những thị trường giàu tiềm năng, tiêu thụ sản lượng nhiều, cũng như có khả năng phục hồi kinh tế nhanh.

HỒNG TRINH

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323