Kiểm tra, xử lý tình trạng tiêm chích tạp chất vào tôm: Vẫn còn nhiều cái khó!

Chỉ trong mấy tháng đầu năm 2010, lực lượng chức năng đã phát hiện nhiều vụ vận chuyển, tiêu thụ tôm tiêm chích tạp chất với số lượng lớn. Tuy nhiên, để kiểm tra và xử lý những vụ việc này một cách triệt để, tận gốc thì vẫn còn quá nhiều khó khăn, do các quy định về xử phạt trong lĩnh vực này vẫn chưa đủ sức răn đe.

NHIỀU DOANH NGHIỆP ĐIÊU ĐỨNG

Thực trạng tiêm chích tạp chất vào tôm nguyên liệu đang tái diễn đã làm ảnh hưởng các doanh nghiệp làm ăn chân chính, làm mất hình ảnh của con tôm sú trên thị trường xuất khẩu. Nếu không ngăn chặn và kiểm soát được tình trạng này, nhiều khả năng mức tăng trưởng kinh tế và kim ngạch xuất khẩu của nhiều tỉnh sẽ bị sụt giảm. Mặc dù những năm qua, Bộ NN&PTNT, Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu Việt Nam (VASEP) cùng UBND các tỉnh, thành đã nỗ lực ngăn chặn, nhưng vấn nạn này vẫn diễn ra ngày càng tinh vi và nguy hại hơn. Vấn đề này cũng vừa được đưa ra tại Hội nghị bàn về sản xuất, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản năm 2010 của Bộ NN&PTNT. Tại hội nghị này, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát đã chỉ đạo là không thể để hành động coi thường pháp luật này tồn tại dai dẳng mãi. Bộ NN&PTNT cũng cho biết sẽ soạn ngay công văn yêu cầu Bộ Công thương và Bộ Công an kết hợp tổ chức các đoàn kiểm tra liên ngành để tiến hành kiểm tra các tụ điểm tiêm chích tạp chất trên địa bàn các tỉnh trọng điểm để xử lý nghiêm khắc.

Vấn nạn tiêm chích tạp chất vào tôm khiến nhiều doanh nghiệp điêu đứng. Bởi, để mua được tôm sú nguyên liệu “sạch” xuất khẩu sang thị trường EU, Nhật Bản… các doanh nghiệp buộc phải đẩy giá thu mua cao hơn từ 20 - 30 ngàn đồng/kg so với các đơn vị xuất khẩu tôm đi các thị trường khác, nhưng vẫn gặp rất nhiều khó khăn trong việc thu mua. Ông Võ Thanh Hải, Chánh Thanh tra Sở NN&PTNT, cho biết: “Thời gian qua, chúng tôi đã có nhiều nỗ lực để ngăn chặn nạn tiêm chích tạp chất vào tôm, nhưng nhìn chung hiệu quả vẫn chưa cao. Khó khăn lớn nhất là chúng ta chưa có quy định cụ thể, đủ mạnh để xử lý tận gốc việc tiêm chích tạp chất vào tôm. Từ đó, tình trạng này vẫn còn tồn tại dưới dạng này hay dạng khác, rất khó kiểm soát”. Thực tế là trong thời gian qua, lực lượng chức năng chỉ phát hiện và xử lý những vụ vận chuyển, mua bán trái phép tôm tạp chất chứ chưa có biện pháp răn đe hiệu quả đối với người tổ chức tiêm chích tạp chất. Số vụ phát hiện tận gốc còn rất hạn chế dù tỉnh đã thành lập các đội kiểm tra liên ngành tại các huyện trọng điểm để đối phó với tình trạng này.

KHÓ “TRUY”... ĐƯỢC TẬN GỐC

Một vấn đề cũng khá “nhạy cảm” hiện nay là chuyện “xử lý” tôm có tạp chất sau khi bị ngành chức năng phát hiện. Thông thường, một lô hàng sau khi bị kiểm tra, phát hiện có tiêm chích tạp chất thì sẽ bị tịch thu. Những lần như thế thì chủ nhân thật sự của lô hàng đó không bao giờ xuất hiện, vì thế lực lượng chức năng không thể “truy” được tận gốc. Phần khác, sau khi hoàn tất các thủ tục xử phạt, tịch thu thì thường lô hàng vi phạm sẽ được bán “thanh lý”. Đây chính là điều làm nhiều người băn khoăn. Đành rằng, nếu thanh lý lô hàng trên thì sẽ thu được một khoản tiền không nhỏ cho ngân sách Nhà nước, nhưng lấy gì bảo đảm rằng lô hàng ấy sẽ không quay lại các nhà máy chế biến thủy sản? Hoặc sẽ xảy ra tình trạng chủ nhân đích thực của lô hàng bằng nhiều cách khác nhau sẽ mua lại được chính lô hàng vi phạm của mình!?

Trước mắt, để ngăn chặn nạn tôm tiêm chích tạp chất “chạy” qua biên giới Trung Quốc, một số doanh nghiệp kiến nghị các cơ quan chức năng phải có các biện pháp xử lý nghiêm khắc hơn nữa khi phát hiện được các lô hàng tôm có chứa tạp chất (như lập biên bản tiêu hủy trước sự chứng kiến của các cơ quan thông tin đại chúng). Hiện nay, Sở NN&PTNT đang trình UBND tỉnh dự thảo về quy chế xử phạt trong lĩnh vực tiêm chích tạp chất vào tôm nguyên liệu. Hy vọng, sau khi dự thảo này được phê duyệt, tình hình sẽ khởi sắc hơn, lực lượng chuyên môn có đủ cơ sở để xử lý “mạnh tay” hơn nhằm chấn chỉnh tình trạng này.

Tình trạng tiêm chích tạp chất vào tôm nguyên liệu:Ngành chức năng và doanh nghiệp nói gì?

Trước tình trạng tiêm chích tạp chất vào tôm nguyên liệu đang có dấu hiệu “phục hồi”, có nhiều giải pháp được đưa ra nhằm ngăn chặn. Dưới đây là một số ý kiến của ngành chức năng và doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực thu mua, chế biến thủy sản xuất khẩu đóng góp về việc ngăn chặn vấn nạn trên.

Ông Đồng Thanh Út, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường tỉnh: GIẢI PHÁP HỮU HIỆU NHẤT VẪN LÀ Ý THỨC CỦA CÁC DOANH NGHIỆP.

Xử lý triệt để vấn nạn tiêm chích tạp chất vào tôm nguyên liệu là vấn đề khó, khi vẫn còn doanh nghiệp lén lút thu mua tôm tiêm chích tạp chất. Do đó, muốn ngăn chặn hành vi gian lận này một cách có hiệu quả, cần có sự kết hợp giữa các địa phương và sự giúp đỡ của các Bộ, ngành Trung ương. Bên cạnh đó, doanh nghiệp xuất khẩu các tỉnh phải đồng lòng “nói không” với tôm tiêm chích tạp chất.

Cùng với việc tăng cường công tác kiểm tra trên các tuyến giao thông đường thủy lẫn đường bộ của các đơn vị chức năng, khi phát hiện tôm tiêm chích tạp chất tại các nhà máy chế biến xuất khẩu thì phải xử lý nghiêm, nhằm đảm bảo sự bình đẳng giữa các doanh nghiệp. Kiến nghị các Bộ, ngành Trung ương thường xuyên chỉ đạo và ban hành các quy định kịp thời để xử lý nghiêm nhằm răn đe hành vi gian lận này. Song, giải pháp hữu hiệu nhất vẫn là ý thức của các doanh nghiệp xuất khẩu, tất cả phải vì lợi ích chung, đó là uy tín, chất lượng và thương hiệu của con tôm Việt Nam.

Ông Phan Thanh Tâm, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần chế biến thủy sản xuất nhập khẩu Việt Cường (TX. Bạc Liêu): TỔ CHỨC CHO CÁC NHÀ MÁY CHẾ BIẾN THỦY SẢN KIỂM TRA CHÉO LẪN NHAU

Nguyên nhân dẫn đến việc tiêm chích tạp chất vào tôm nguyên liệu là do một số doanh nghiệp không chủ động được nguồn nguyên liệu chế biến, nên phải thu mua tôm tiêm chích tạp chất để cung ứng theo các hợp đồng đã ký kết. Thậm chí, có doanh nghiệp phải chịu lỗ để thu mua hàng chế biến xuất khẩu nhằm đảm bảo uy tín. Vì vậy, để ngăn chặn nạn tiêm chích tạp chất một cách hiệu quả, cùng với việc tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tự phát triển vùng nguyên liệu, hạn chế nạn khan hiếm nguồn nguyên liệu vào thời gian cao điểm, cũng cần tổ chức hình thức kiểm tra chéo giữa các nhà máy với nhau. Nghĩa là mỗi nhà máy cử ra nhân viên kỹ thuật tham gia với đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra nguồn tôm nguyên liệu ở các nhà máy khác. Việc làm này với mục đích đảm bảo tính khách quan và công bằng giữa các nhà máy. Đồng thời, khắc phục, hạn chế việc mua tôm tiêm chích tạp chất ở các nhà máy chế biến thủy sản xuất khẩu.

Một vấn đề quan trọng khác là phải phát huy vai trò và ràng buộc trách nhiệm của các địa phương. Địa phương nào để tồn tại nạn tiêm chích tạp chất vào tôm nguyên liệu trên địa bàn mình thì phải chịu trách nhiệm. Bởi việc phòng chống nạn tiêm chích tạp chất ngay từ cơ sở sẽ có ý nghĩa rất lớn trong việc ngăn chặn vấn nạn này. Thực tế cho thấy, đôi lúc doanh nghiệp mua phải tôm sạch lẫn lộn với tôm tiêm chích tạp chất. Vì vậy, phải tốn thêm một khoản chi phí không nhỏ để xử lý hóa chất cho tôm tạp chất (với mức trung bình từ 60.000 - 70.000 đồng/kg). Nếu không làm vậy, sản phẩm sẽ không đảm bảo chất lượng, có thể làm ảnh hưởng đến cả lô hàng với khối lượng lớn.

NGUYỄN CHÂU - LƯ DŨNG

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323