Xuất khẩu cá tra : Tăng số lượng, giảm giá trị!

Bốn tháng đầu năm 2010, xuất khẩu cá tra cả nước đạt 424 triệu USD (chiếm 33,4% so với tổng giá trị kim ngạch thủy sản các loại). Với tốc độ tăng trưởng này nhiều chuyên gia dự báo, năm nay kim ngạch cá tra sẽ về đích 1,5 tỷ USD, tăng gần 160 triệu USD so với năm 2009.

Ông Ngô Phước Hậu - Phó chủ tịch Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) cho biết: 4 tháng đầu năm 2010 xuất khẩu thủy sản Việt Nam đạt 1,27 tỷ USD, tăng trưởng với mức 17,8% so với cùng kỳ. Hiện tại, hàng thủy sản của nước ta đã xuất khẩu qua 163 thị trường với hơn 85 loại sản phẩm khác nhau.

Riêng mặt hàng cá tra là mặt hàng thủy sản xuất khẩu đứng vị trí thứ hai sau mặt hàng tôm, chiếm 33,4% tỷ trọng xuất khẩu thủy sản, mặc dù sản lượng xuất khẩu tăng 19% so với cùng kỳ (đạt 200 nghìn tấn) nhưng giá trị chỉ tăng có 12%. Theo ông Hậu, nguyên nhân chủ yếu là do ngành chế biến và nuôi trồng cá tra vẫn còn nhiều yếu kém, thiếu bền vững. Thêm vào đó việc đồng euro mất giá trên 15% so với đồng USD đã khiến cá tra xuất khẩu vào thị trường EU gặp không ít khó khăn.

Hiện nay, thủy sản của Việt Nam chủ yếu xuất khẩu bằng đô la Mỹ song thị trường chính lại là EU. Vì vậy, nhiều nhà nhập khẩu của EU đã yêu cầu nhà xuất khẩu giảm giá bán, nếu không họ sẽ dừng mua hàng. Chính áp lực giảm giá từ thị trường EU đã làm giá cá tra nguyên liệu trong nước giảm mạnh từ 17.000 đồng xuống còn 16.000 đồng/kg. Bên cạnh đó, mọi chi phí đầu vào hiện nay của các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu đều tăng nhưng giá xuất khẩu lại không tăng, thậm chí ở một số thị trường còn sụt giảm. Nhiều doanh nghiệp đang phải đau đầu giải quyết bài toán giá nhập khẩu nguyên liệu chế biến tăng 10 - 30% và các chi phí đầu vào khác cũng tăng 7 - 10% so với năm ngoái nhưng không có cách nào tăng giá bán.

Không chỉ gặp khó khăn về thị trường, vấn đề cung - cầu nguyên liệu và giá bán cá tra vẫn đang là một bài toán khó giải cho các doanh nghiệp. Ông Trương Đình Hòe - Tổng thư ký hiệp hội Vasep - cho rằng: Muốn quản lý giá thành cá tra bán ra thì phải quản lý tốt nguồn cung và kiểm soát chặt chẽ chất lượng cá từ vùng nuôi cho đến khi ra sản phẩm. Hiện nay đã có khoảng 30% diện tích hầm nuôi cá tra tại ĐBSCL ở trong tình trạng “treo hầm” do áp lực về giá thức ăn chăn nuôi tăng 40% so với năm trước. Bên cạnh đó, việc tiếp cận vốn ngân hàng ngày càng khó khăn hơn khiến cho những hộ nuôi nhỏ lẻ không thể cầm cự được dẫn đến việc nguyên liệu cho chế biến xuất khẩu bị thiếu.

Để giải quyết những khó khăn trên, các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cá tra đã đưa ra nhiều giải pháp. Một mặt các doanh nghiệp chuyển hướng tự tạo nguồn nguyên liệu cho mình bằng cách xây dựng các quy trình khép kín trong nuôi trồng, chế biến và xuất khẩu. Vì hướng tự xây dựng nguồn nguyên liệu đã phát triển khá lâu nhưng chưa mạnh nên Vasep dự tính trong thời gian tới sẽ phổ biến và tuyên truyền rộng rãi cho khoảng 80% doanh nghiệp trong cả nước cùng thực hiện. Mặt khác, các công ty chế biến thủy sản có nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi sẽ liên kết với hộ nông dân để đầu tư cho họ vốn sau đó bao tiêu luôn sản phẩm.

Đồng thời, các doanh nghiệp sẽ hướng xuất khẩu sang các thị trường phi truyền thống, các thị trường đang nổi lên như Bulgaria, Romania, Czech... vốn tăng trưởng khá ấn tượng trong năm ngoái và tiềm năng còn nhiều, cũng như xuất khẩu sang các khu vực khác như Trung Đông, Trung Quốc... Một số còn đẩy mạnh xuất khẩu qua thị trường Nga vì trong tháng 3 và tháng 4, các doanh nghiệp đã xuất khẩu được 12.000 tấn cá tra philê sang Nga, đạt hơn 25 triệu USD, tăng gấp bốn lần so với cùng kỳ. Ngoài ra, sự cố tràn dầu đang làm giảm sản lượng khai thác thủy sản nội địa tại Mỹ, đây cũng là cơ hội để hàng thủy sản của Việt Nam vào thị trường khó tính và rộng lớn này.

Thùy Dương

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323