Cá tra Việt Nam và tín chỉ chất lượng

Sau sự kiện Quỹ Quốc tế về bảo tồn thiên nhiên (WWF) liệt cá tra Việt Nam vào danh sách đỏ hạn chế sử dụng để rốt cuộc lộ rõ việc buôn tín chỉ chất lượng, thì đã đến lúc Việt Nam phải có tiếng nói mạnh mẽ hơn và nhìn nhận thật nghiêm túc về định hướng phát triển nghề nuôi, chế biến cá tra xuất khẩu với một tiêu chuẩn cụ thể, minh bạch và có tính pháp lý cũng như tính quốc tế chung nhất.

Thị trường cá tra, basa xuất khẩu ngày một mở rộng và Việt Nam trở thành thành viên WTO, con cá tra - basa xuất khẩu Việt Nam đã trở thành một trong những mặt hàng cạnh tranh mạnh mẽ nhất trên trường quốc tế. Điều đó đã thể hiện rõ khi cá tra đã thâm nhập hầu hết các thị trường lớn như Nga, Mỹ, EU... đánh bật nhiều mặt hàng cùng loại của các nước, đem về hàng tỷ USD mỗi năm. Cũng vì lý do ấy, chúng ta đã nhiều phen phải đấu tranh pháp lý từ áp tên gọi để đánh thuế chống bán phá giá, rào cản kỹ thuật về tiêu chuẩn từ vùng nuôi, thức ăn, nguồn nước... và chúng ta mỗi năm tốn không ít chi phí để nhận các tín chỉ do tổ chức ở trời Tây tự nghiên cứu và buộc ta áp dụng. Điều đó mới nhìn vào sẽ thấy có lẽ hợp lý khi áp dụng tiêu chuẩn sạch để có cá chất lượng cao, theo kịp tiêu chuẩn thế giới. Tuy nhiên, qua nhiều năm và mỗi thị trường cứ tự đưa ra tiêu chuẩn thì cũng là lúc chúng ta nên xem lại cách chúng ta tự đưa mình vào thế khó trên đã thực sự hợp lý hay chưa. Hiện người nuôi cá tra, ba sa đang đứng trước khó khăn trong việc phải lựa chọn một trong số những tiêu chuẩn đều được quảng cáo là tốt nhất như GlobalGap, SQF, HACCP hay ASC... Mỗi tiêu chuẩn chỉ có phạm vi công nhận trong một vài quốc gia, song áp lực phải đạt được những tiêu chuẩn này đang trở thành gánh nặng của ngành Thủy sản Việt Nam.

Người nuôi cá chẳng biết đâu mà lường với hàng tá tín chỉ chất lượng do những người bên trời Tây đặt ra!

Để nhập khẩu vào các nước thuộc Liên minh Châu Âu, doanh nghiệp chế biến mặt hàng cá tra, basa trước hết phải tuân theo code (mã) quy định của liên minh này. Một tiêu chí theo kiểu “luật bất thành văn” mặc nhiên được thừa nhận để được dễ dàng chấp nhập tại các siêu thị, hệ thống bán lẻ tại đây. Đó là tiêu chuẩn Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt toàn cầu là EurepGAP sau đổi tên thành GobalGap. Chúng ta mặc nhiên phải mua công nghệ và áp dụng nó vào sản xuất. Chính vì vậy, trong những năm qua, để dễ dàng xuất khẩu vào thị trường các nước nói trên, các doanh nghiệp trong ngành Thủy sản tìm mọi cách để áp dụng tiêu chuẩn này. Nhưng đó là chuyện của EU, còn ở Mỹ, với đạo luật Farm Bill 2008, họ liên tục liệt cá tra, basa của Việt Nam vào danh mục catfish đối với cá tra, basa để áp thuế chống bán phá giá và buộc chúng ta ngoài áp dụng HACCP cũng như phải tuân theo một tiêu chuẩn khác về kỹ thuật chế biến cũng như quy trình sản xuất, chế độ kiểm tra chất lượng phải tương đương tiêu chuẩn hiện hành của Bộ Nông nghiệp Mỹ. Thực sự hàng loạt tiêu chuẩn ấy đã khiến cả người nuôi lẫn doanh nghiệp và nhà quản lý thấy rất bối rối vì chưa biết phải áp dụng GlobalGap hay SQF 1000 cho cá tra, basa thì nay có thêm tiêu chuẩn ASC, mà tiêu chuẩn nào cũng được quảng cáo là tốt nhất. Và cũng chẳng ai biết sau những tiêu chuẩn GlobalGap, ASC, SQF, HACCP… thì sắp tới một công ty hay một tổ chức nào đó lại đưa ra một tiêu chí mới cho cá tra, basa và tạo sức ép với ngành Thủy sản Việt Nam như WWF đã làm thì chúng ta sẽ phải phản ứng như thế nào?

Bội thực tín chỉ chất lượng là điều buộc chúng ta phải nhìn nhận, đánh giá cũng như đưa ra giải pháp hiệu quả nhất. Một tiêu chuẩn cá tra - basa Việt Nam do chính người Việt Nam đặt ra đã đến lúc cần triển khai nghiêm túc.

HẢI ANH

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323