Hùng Vương: Ba năm, ba thương vụ mua doanh nghiệp

Kể từ năm 2008 tới nay, thuỷ sản Hùng Vương mỗi năm mua thêm một doanh nghiệp. Thương vụ mới nhất: Hùng Vương mua 2,8 triệu cổ phiếu của công ty cổ phần xuất nhập khẩu lâm thuỷ sản Bến Tre (FBT), một doanh nghiệp lỗ 218 tỉ đồng vào giữa năm 2010.

Lỗ nhưng vẫn hấp dẫn

Khi Hùng Vương (HVG) mua Agifish An Giang (AGF), năm 2010, giới phân tích cho rằng, thương vụ này giúp cho cá tra của Hùng Vương vốn tiêu thụ mạnh ở Đông Âu có thể vào thị trường Tây Âu và Mỹ, thị trường xuất khẩu chính của Agifish An Giang. Báo cáo tài chính của AGF vào thời điểm HVG mua cho thấy, doanh nghiệp thuỷ sản thuộc loại lớn ở An Giang vẫn có lãi.

Theo ông Nguyễn Văn Ký, tổng giám đốc của Agifish An Giang, sau khi Hùng Vương nắm cổ phần chi phối, số lượng lao động tuy giảm còn 3.300 người (từ mức 3.500), nhưng nhân sự quản lý vẫn giữ nguyên.

Từ chỗ lợi nhuận chỉ có 12 tỉ đồng năm 2009, chia cổ tức 10%, một năm sau lãi trước thuế của Agifish An Giang tăng lên 80 tỉ, trả cổ tức cho cổ đông 30% và lương trung bình tăng từ 2,1 triệu đồng lên 2,9 triệu đồng.

Còn FBT, báo cáo cuối quý 4/2010 cho thấy, lỗ luỹ kế cả năm 2010 là 46,87 tỉ đồng, hơn gấp đôi so với mức lỗ 20,13 tỉ đồng của năm 2009.

Lý giải việc Hùng Vương chấp nhận mức giá 12.000 đồng cho mỗi cổ phiếu, gấp đôi giá thị trường của FBT, ông Dương Ngọc Minh, chủ tịch hội đồng quản trị công ty thuỷ sản Hùng Vương cho biết: “Hùng Vương nhìn vào FBT là nhìn vào tiềm năng”. Bỏ ra 33,6 tỉ đồng vào thời điểm các nhà đầu tư trong và nước ngoài bán tháo, ông Minh lại cho rằng, đây là một mức giá hợp lý để sở hữu một công ty có 800 ha mặt nước nuôi trồng, tương đương khoảng hơn 1.000 ha đất. Ông Minh tính toán rằng, tiền đầu tư, cải tạo trung bình mỗi hecta mất khoảng 380 triệu đồng, chưa kể thời gian mất hơn một năm mới có thể sản xuất. Ông Minh cho biết thêm: “Rất khó để một công ty cổ phần như Hùng Vương đi kiếm vùng nuôi cỡ 20 ha vào thời điểm hiện nay”.

Trong mắt người hoạch định chiến lược của Hùng Vương, tiềm năng ở FBT không chia ở thì tương lai quá xa. Ông Minh nói gần như không phải suy nghĩ về số liệu vùng nguyên liệu của FBT. Ông nói: “Trong giai đoạn đầu, chúng tôi dự kiến khai thác ngay 100 ha nuôi cá và 500 ha nuôi tôm”. Theo ông Minh, hiệu quả nuôi cá phải chờ sáu tháng, còn nuôi tôm sau ba tháng là có thể chứng minh hiệu quả.

Đem câu chuyện người dùng ở Nhật Bản, ở Mỹ phải thắt lưng buộc bụng như một phản biện về dòng tiền trong tương lai ở dự án FBT, ông Minh tỏ ra tự tin khi chứng minh lợi thế của FBT. Ông nói: “Lợi thế của FBT là khép kín quy trình nuôi từ sản xuất con giống, nuôi, chăm sóc đến chế biến”. Trong bảy công ty con và liên kết của Hùng Vương, có hai công ty chế biến thức ăn chăn nuôi, nên ông Minh tin tưởng, việc chứng minh nguồn gốc và bảo đảm dư lượng kháng sinh đến chất lượng nuôi tôm đủ để thuyết phục khách hàng ở các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật.

Từ quản trị và từ con người

Ông Minh cho rằng, một trong những nguyên nhân khiến FBT không phát huy được tiềm năng và lợi thế là do cơ cấu sở hữu vốn. Trước khi thoái vốn, tổng công ty SCIC nắm giữ 5 triệu trong tổng số 15 triệu cổ phiếu của FBT. “Năm 2009 chúng tôi từng đề nghị mua lại cổ phần của SCIC, lúc đó, thị giá là 22.000 đồng cho mỗi cổ phiếu”, ông Minh kể. Sai lầm chiến lược của FBT, theo ông Minh, là mất cân đối giữa đầu tư vùng nguyên liệu và chế biến, nên lúc thu hoạch, khả năng chế biến được 80 tấn cá mỗi ngày, mà thu hoạch gần 200 tấn, nên phải bán ra ngoài với giá không được cao.

Một nguyên nhân khác, theo ông Minh, là khả năng quản trị. Sở hữu 30% ở FBT, SCIC đương nhiên có một đại diện ở hội đồng quản trị. Cơ chế trách nhiệm khiến cho ban lãnh đạo khó đạt được đồng thuận khi doanh nghiệp đứng trước quyết định mang tính bước ngoặt. “Ước tính vốn đầu tư đủ để FBT hoạt động lúc này cần 200 tỉ đồng. Ai dám chịu trách nhiệm đề xuất vay ngân hàng khi doanh nghiệp thua lỗ mấy năm liên tiếp?”, ông Minh đặt vấn đề.

Quan ngại về đại diện vốn sở hữu nhà nước ở công ty cổ phần không chỉ có ông Minh mà còn có nhiều nhà đầu tư nước ngoài. Mua lại 5 triệu cổ phiếu từ SCIC, ngoài Hùng Vương, còn có công ty Việt Phú (Tiền Giang) mua 2,2 triệu cổ phiếu. Người đại diện phần vốn Việt Phú ở FBT lại là ông Nguyễn Văn Ký, tổng giám đốc của Agifish An Giang hiện nay.

Khép kín chuỗi giá trị

Ông Minh hy vọng, khi nắm cổ phần chi phối ở FBT, doanh số của các công ty thuộc Hùng Vương sẽ đạt 10.000 tỉ mỗi năm. “Quan trọng là tạo sự ổn định cho cả nhóm với mô hình khép kín chuỗi giá trị”. Năm 2008, Hùng Vương đã mua lại nhà máy thức ăn chăn nuôi Việt Thắng với thị giá tương đương mức PE là 1,5 lần. Trước khi mua Việt Thắng, năm 2007 Hùng Vương đầu tư 150 tỉ đồng cho nhà máy chế biến thức ăn Tây Nam. “Mất ba năm rưỡi để Tây Nam đạt công suất 20.000 tấn mỗi tháng vào tháng 6 năm nay”, ông Minh nói. Trong khi khoản đầu tư vào Việt Thắng là 126 tỉ đồng, công suất 30.000 tấn mỗi tháng, lại đang hoạt động.

Sau thương vụ Việt Thắng, năm 2009, Hùng Vương chào mua công khai Agifish An Giang để nâng tỷ lệ sở hữu trên 52%, tương đương 6 triệu cổ phiếu. Tổng mức đầu tư khoảng 200 tỉ đồng, theo ông Minh, bù lại Hùng Vương có trong tay ba nhà máy và 3.500 công nhân có tay nghề. “Nếu đầu tư từ đầu, cũng mất hai năm, chưa tính tới chi phí xây dựng thương hiệu, mạng lưới thị trường”, ông Minh tính toán.

Hiện nay, kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản của các doanh nghiệp thuộc Hùng Vương chiếm 20% tổng kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam sang các thị trường Mỹ, Tây Âu và Nga. Ông Minh hy vọng, sau khi chứng minh được hiệu quả của cổ đông Hùng Vương ở FBT, doanh nghiệp của ông có thể chào mua công khai để chiếm cổ phần chi phối ở FBT vào năm 2012. “Có thêm FBT, tôi nghĩ, Hùng Vương có thể chủ động 100% nguồn nguyên liệu và Agifish An Giang có thể chủ động được 90% nguồn nguyên liệu thay cho mức 30% như hiện nay”, ông Minh nói.

HOÀNG BẢY

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323