Kiến nghị bãi bỏ quy định về hàm lượng nước trong cá tra philê xuất khẩu

Vừa qua, VASEP đã tiến hành khảo sát và thu thập ý kiến của 76 DN chế biến, XK cá tra về việc áp dụng quy định kiểm tra bắt buộc chỉ tiêu hàm lượng nước theo mức dưới 83% từ tháng 4/2012 đối với cá tra philê XK như được nêu trong một dự thảo quyết định mới đây của Bộ NN và PTNT.

Đã có 45 DN chiếm giữ tới 74,3% tổng giá trị XK cá tra của cả nước gửi thông tin phản hồi về VASEP, trong đó chỉ có 2% số DN thống nhất áp dụng quy định kiểm tra bắt buộc chỉ tiêu hàm lượng nước theo mức dưới 84,5% từ 1/1/2012 và dưới 83% từ 1/4/2012; có 7% số DN đề nghị áp dụng mức tối đa 84,5% từ 1/1/2012; có 9% số DN đề nghị mức tối đa 83% từ 1/4/2012. Bên cạnh đó, có tới 33% số DN đề nghị vẫn áp dụng mức 86% như hiện nay và 50% số DN kiến nghị bãi bỏ hẳn quy định kiểm tra bắt buộc hàm lượng nước trong cá tra philê XK. Dựa trên kết quả này, VASEP đã gửi công văn đề nghị Bộ NN và PTNT xem xét bãi bỏ quy định kiểm tra bắt buộc hàm lượng nước tối đa trong cá tra philê XK.

Theo kết quả kiểm tra của NAFIQAD, trong năm 2010 có 58% số lô hàng có hàm lượng nước dưới 83%. Kết quả kiểm tra của Trung tâm vùng 4 thuộc NAFIQAD cũng cho thấy, trong 6 tháng đầu năm 2011 có trên 70% số lô hàng có hàm lượng nước dưới 83%. Như vậy, kết quả kiểm tra thực tế cho thấy 60 - 70% số lô hàng có hàm lượng nước ở dưới mức 83% mặc dù theo quy định, hàm lượng này không được cao hơn 86%.

Kết quả này, theo VASEP, phản ảnh rõ thị trường thực tế đã điều chỉnh hàm lượng nước bằng biện pháp thương mại, bằng uy tín thương hiệu và bằng sự kiểm soát của thị trường NK. Kết quả này cũng cho thấy, nếu quy định kiểm tra bắt buộc hàm lượng nước trong cá tra philê XK phải dưới 83%, điều đó có nghĩa là hàng năm sẽ có khoảng 400.000 - 500.000 tấn trong tổng số 650.000 tấn sản phẩm sẽ phải chờ để kiểm tra bắt buộc một chỉ tiêu gần như hiển nhiên đạt được! Và như vậy, việc phải kiểm tra toàn bộ để ngăn ngừa, phát hiện một số DN gian lận thương mại trở nên hết sức tốn kém, trong khi hàm lượng nước 83 - 86% đâu phải là một mối nguy vệ sinh thực phẩm bắt buộc cần kiểm soát?

Trên thế giới hiện nay, chưa có quốc gia nào quy định cụ thể mức hàm lượng nước như một chỉ tiêu an toàn vệ sinh thực phẩm trong quy chuẩn chất lượng hàng hóa NK. Vì vậy, trong thực tế mua bán sản phẩm, nếu chỉ tiêu của Việt Nam quy định khác sẽ có thể dẫn đến 2 xu hướng, hoặc khách hàng nước ngoài không quan tâm nên nhiều DN trong nước tìm cách đối phó để chỉ cần xuất được hàng vì hiện việc kiểm tra được tiến hành theo xác suất 1/5 lô hàng, hoặc khách hàng nước ngoài chỉ quan tâm khi có sự cố trong mua bán sản phẩm và sẽ sử dụng chỉ tiêu này để khiếu nại các DN Việt Nam, gây bất lợi cho các DN làm ăn nghiêm túc. Hiện có những nhà NK ở nhiều thị trường đã đưa mức hàm lượng nước tối đa trong sản phẩm khi thỏa thuận hợp đồng theo nguyên tắc độ ẩm cao thì giá thấp và ngược lại. Vì vậy, khi hàm lượng nước trên 83% không phải là chỉ tiêu an toàn vệ sinh thực phẩm của nước NK nên có thể để thị trường điều chỉnh chỉ tiêu này hơn là dùng biện pháp hành chính của Việt Nam để điều chỉnh.

Với những lô hàng có hàm lượng nước cao hơn 86%, có thể phát hiện bằng cảm quan thay vì cần đến phương pháp định lượng mới có thể phát hiện được. Theo các chuyên gia của NAFIQAD, hàm lượng nước 86% có thể là độ ẩm “bão hòa” cho dù có cố gắng tăng trọng thêm nữa. Đây cũng là một thực tế khi qua kết quả kiểm tra đã không phát hiện lô hàng nào có hàm lượng nước trên 86% trong thời gian qua. Do đó, việc tiếp tục quy định kiểm tra bắt buộc theo chỉ tiêu 86% có thể sẽ không có hiệu quả để ngăn chặn gian lận trong XK cá tra philê. Trong khi đó theo quy định hiện hành về kiểm tra cảm quan, nếu phát hiện bất thường, cơ quan kiểm tra chất lượng vẫn có thể ngăn chặn hành vi này một cách kịp thời.

VASEP cho rằng, về bản chất mức hàm lượng nước trên 83% trong cá tra philê là yếu tố cạnh tranh thương mại và được phản ánh qua giá bán ra thị trường. Vì vậy, có thể quy việc kiểm tra hàm lượng mước thành việc kiểm tra giá XK. Việc khai báo và kiểm tra giá XK có thể làm với tất cả các lô hàng XK, tạo được cạnh tranh công bằng trong khi việc kiểm tra hàm lượng nước chỉ có thể kiểm tra theo tỷ lệ 20%, không kiểm soát được triệt để tình trạng cạnh tranh thương mại không lành mạnh này. Vì vậy, VASEP đề nghị Bộ NN và PTNT xem xét và ban hành các biện pháp quản lý nhà nước về giá XK cá tra philê, được quy định áp dụng có thời hạn hoặc lâu dài để ngăn chặn gian lận thương mại trong nước.

Ngọc Thủy

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323