Nghịch lý cá tra

Cá tra cùng với tôm là 2 con chủ lực trong “mũi nhọn” thứ hai của kinh tế ĐBSCL. Cá tra từ ao nhà đã vượt biên giới quốc gia đến hơn 136 nước và vùng lãnh thổ. Nhưng đằng sau ánh hào quang của kỳ tích là nghịch lý.

Theo VASEP, trong quý I/2012, Việt Nam tiếp tục xuất khẩu cá tra sang 117 quốc gia và vùng lãnh thổ, đạt giá trị 425 triệu USD, tăng 13% so cùng kỳ năm trước. Trong khi giá cá tra trên thế giới vẫn ổn định ở mức khoảng 3 USD/kg phi lê, thì giá cá tra nguyên liệu ở ĐBSCL đang xuống, có nơi dưới 20.000 đ/kg, thấp nhất từ năm 2011 đến nay.

Người nuôi “treo ao”, nhà máy sản xuất cầm chừng. Đó là hệ quả từ thiếu vốn, “hiệu ứng đôminô” khi doanh nghiệp, người nuôi cá, đại lý cung cấp thức ăn, thuốc thú y thủy sản... nợ nần dây chuyền, chiếm dụng vốn lẫn nhau. Là hệ quả tất yếu của kiểu kinh doanh “bồ nhà chơi xấu nhau trên sân khách”: Hạ giá bán để quay vòng vốn nhanh, dâng cho nhà nhập khẩu quyền xác lập “giá trần”, gây bất lợi cho ngành xuất khẩu cá tra Việt Nam.

Điều nghịch lý đến kỳ lạ là khi Việt Nam nắm giữ đến 99% thị phần cá tra toàn cầu, giữ thế độc quyền cung ứng cho cả thế giới tiêu dùng cá tra, nhưng lại không có quyền quyết định giá bán, thị trường, nguồn cung và làm chủ thị phần.

Chính phủ tỏ ra rất quan tâm đến tình hình này. Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh vừa yêu cầu Bộ NNPTNT kịp thời nắm tình hình, có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho người nuôi. Thủ tướng Chính phủ cũng đã quyết định đưa cá da trơn chất lượng cao và các sản phẩm chế biến từ cá da trơn vào danh mục thuộc Chương trình phát triển sản phẩm quốc gia đến năm 2020 để tập trung đầu tư.

Tất nhiên, giải bài toán cá tra không chỉ là việc hỗ trợ người nuôi, mà chắc chắn cần sự tiếp cận đa ngành, từ qui hoạch nghề nuôi, chế biến, tổ chức lại sản xuất, tăng cường quản lý nhà nước về giống, thức ăn và chế biến, xuất khẩu (XK) cá tra. Cần luật hóa những quy định như giá sàn XK, cơ chế đàm phán giá, mức phí XK, sử dụng quỹ phát triển XK, tăng cường hoạt động thực chất của hiệp hội ngành nghề. Yêu cầu bức xúc là cần gói cơ chế, chính sách đồng bộ để giải quyết nghịch lý cá tra chứ không chỉ là cách hỗ trợ như “mua tạm trữ” kiểu mua lúa theo thời vụ.

Trần Hữu Hiệp

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323