Xuất khẩu tôm: Khó khăn chồng chất

Tính đến giữa tháng 5/2012, xuất khẩu tôm của Việt Nam đạt 686 triệu USD, tăng 5,8% so với cùng kỳ năm 2011. Tốc độ tăng trưởng này dường như còn quá khiêm tốn và ẩn chứa nhiều rủi ro.

Nếu không có những giải pháp kịp thời thì mục tiêu xuất khẩu tôm đạt 2,5 tỷ USD trong năm 2012 sẽ trở nên xa vời.

Cạnh tranh về giá

Chưa khi nào các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu tôm Việt Nam lại than khó nhiều như hiện nay. Xuất khẩu tôm đang rơi vào tình thế rất khó khăn khi giá bán cho đối tác thậm chí còn thấp hơn giá nguyên liệu đầu vào.

Nguyên nhân một phần là do, tôm chết hàng loạt ngay khi mới thả nuôi tại nhiều tỉnh ở ĐBSCL đã đẩy nguồn cung tôm nguyên liệu khan hiếm, doanh nghiệp phải thu mua với giá cao hơn. Phần khác là do sức ép cạnh tranh từ quốc gia sản xuất tôm khác trên thế giới như Thái Lan, Indonesia, Ấn Độ, Ecuador trúng mùa đẩy các doanh nghiệp xuất khẩu tôm Việt Nam vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan” khi buộc phải bán tôm với giá ngang bằng hoặc thậm chí thấp hơn các đối thủ cạnh tranh đó.

Trong Hội nghị toàn thể ngành thủy sản do VASEP tổ chức ngày 12/6/2012, ông Trần Văn Lĩnh, Tổng giám đốc Công ty CP Thủy sản và Thương mại Thuận Phước (Đà Nẵng) cho biết, Công ty ông hiện đang chào giá bán tôm ở mức thấp hơn cả chi phí sản xuất nhưng vẫn không có người mua. Nhiều khách hàng hỏi giá nhưng chúng tôi phải rất cân nhắc rất kỹ vì hầu như không có lời. Đến khi đồng ý bán thì họ lại thay đổi ý định không mua nữa vì đã có nguồn cung cấp rẻ hơn.

Nguy cơ mất thị trường lớn nhất

Từ ngày 1/1 đến 15/5/2012, xuất khẩu tôm Việt Nam sang thị trường Nhật Bản vẫn đạt mức tăng trưởng khả quan với giá trị đạt hơn 186 triệu USD, tăng 25,8%. Nhật Bản là thị trường xuất khẩu lớn nhất của tôm Việt Nam khi chiếm đến 26,9% tổng giá trị xuất khẩu tôm. Tuy nhiên, Nhật Bản cũng là một trong những thị trường mà tôm Việt Nam phải đối diện với nhiều rào cản nhất.

Mới đây, phía Nhật Bản lại thông báo tăng tần suất kiểm tra chất Ethoxyquin trong tôm nhập khẩu từ Việt Nam. Với tiêu chuẩn kiểm soát Ethoxyquin 0,01 ppm mà chỉ có duy nhất tôm Việt Nam phải chịu từ phía thị trường này thì chắc chắn các doanh nghiệp xuất khẩu tôm Việt Nam sẽ gặp khó trong việc thâm nhập vào thị trường này.

Ông Hồ Quốc Lực, Chủ tịch Ủy ban Tôm thuộc VASEP cảnh báo, tình trạng tôm nhiễm tạp chất bị các thị trường xuất khẩu trả về ngày càng tăng, đặc biệt là thị trường Nhật Bản. Doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đang có nguy cơ mất thị trường Nhật Bản, thị trường tiêu thụ tôm lớn nhất và cũng là thị trường bán có giá nhất của doanh nghiệp tôm Việt Nam.

Chuyển hướng thị trường

Những năm trước đây, EU, Mỹ, Nhật Bản luôn được xem là những thị trường chủ lực của con tôm Việt Nam. Tuy nhiên, kể từ đầu năm 2012 đến nay, xuất khẩu tôm sang những thị trường này đều gặp khó khăn. Kim ngạch xuất khẩu tôm sang EU liên tục sụt giảm, sang Mỹ đạt mức tăng trưởng thấp, sang Nhật Bản tuy có khả quan nhưng lại vướng vào rào cản mới.

Do đó, việc tìm kiếm và chuyển hướng xuất khẩu sang những thị trường mới tiềm năng trong thời điểm này là điều mà các doanh nghiệp cần quan tâm, đặc biệt là thị trường châu Á.

Nửa đầu năm 2012, châu Á nổi lên như là điểm đến mới đầy hứa hẹn cho con tôm Việt Nam nhờ nhu cầu tiêu thụ cao, khả năng thanh toán tốt, có lợi thế về vị trí địa lý... Từ đầu năm đến 15/5/2012, xuất khẩu tôm Việt Nam sang các thị trường châu Á vẫn tiếp tục đà tăng trưởng ấn tượng. Giá trị xuất khẩu tôm sang Trung Quốc và Hồng Kông đạt gần 79 triệu USD, tăng 4,1%; Hàn Quốc đạt 50,4 triệu USD, tăng 25,2%; Đài Loan đạt hơn 20,3 triệu USD, tăng 3,9%; ASEAN đạt 12,3 triệu USD, tăng 8,9%...

Bên cạnh việc đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường mới, cũng cần mạnh tay hơn về vấn đề chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm. Cần tăng cường kiểm tra chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm theo chuỗi từ sản xuất con giống đến nuôi trồng và chế biến xuất khẩu. Rà soát lại danh mục các loại hóa chất sử dụng trong nuôi trồng, khai thác thủy sản và có văn bản cấm sử dụng các chất gây ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và xuất khẩu thủy sản.

Sao Mai

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323