Xuất khẩu tôm sang Nhật Bản: Sau Ethoxyquin là gì?

Nhiều năm qua, Nhật Bản luôn là thị trường NK tôm hàng đầu của Việt Nam. Tuy nhiên liên tiếp trong 3 năm gần đây, XK tôm sang thị trường này đã gặp phải vấn nạn với 3 chất khác nhau khiến cộng đồng DN XK tôm dường như bị kiệt sức! Và có lẽ chưa bao giờ họ lại mong mỏi sự hỗ trợ và đồng hành của các cơ quan quản lý nhà nước như hiện nay.

Năm 2010 – Trifluralin

XK tôm sang thị trường Nhật Bản nhanh chóng phục hồi ấn tượng vào năm 2010, sau một năm ảm đạm. Ngay từ những tháng đầu của năm, XK tôm sang Nhật Bản luôn tăng trưởng trên 2 con số cả về khối lượng lẫn giá trị. So với cùng kỳ năm trước, XK tôm sang Nhật Bản tháng 3/2010 tăng 22,9% về khối lượng và 23,4% về giá trị; sang tháng 4 tăng 32,9 % về khối lượng và 41,8% về giá trị; đến tháng 5 tăng 40,3% về khối lượng và 17,6% về giá trị. Tôm Việt Nam cứ “rộng đường đi” như vậy cho tới khi “vấp” phải quyết định từ phía Nhật Bản tăng cường kiểm soát 100% Trifluralin kể từ ngày 21/10/2010. Trước đó một tháng, khi Nhật Bản tăng tần suất kiểm tra chất này từ 0% lên 30%, khối lượng tôm XK sang thị trường này đã sụt giảm mạnh, từ tăng trưởng ở mức trên 2 con số trong các tháng trước xuống chỉ còn 2,9% vào tháng 9 và xuống đến -1,6% trong tháng 10!

Năm 2011 – Enrofloxacin

Để duy trì hoạt động kinh doanh, giữ bạn hàng và thị trường, DN XK tôm đã phải chi không biết bao nhiêu tỷ đồng cho việc kiểm soát Trifluralin, một hoạt chất có trong thuốc diệt cỏ được dùng để trị bệnh cho tôm nuôi. Nhờ đó, XK tôm sang Nhật Bản đầu năm 2011 có xu hướng tăng trưởng nhưng không ổn định. Hai tháng đầu năm, XK tôm sang thị trường này tăng mạnh cả về khối lượng và giá trị: tháng 1 tăng 15,6% về khối lượng và 23,5% về giá trị; tháng 2 tăng 6,1% về khối lượng 6,3% về giá trị so với cùng kỳ năm 2010, Sang đến tháng 3 và tháng 4, XK tôm sang Nhật Bản lại giảm và giảm mạnh trong 3 tháng liên tiếp sau đó. Nguyên nhân chính của sự sụt giảm này không phải do nhu cầu thị trường giảm hay do nền kinh tế suy thoái mà do dư lượng Enrofloxacin trong sản phẩm vượt mức cho phép! Ngày 9/6/2011, Nhật Bản chính thức kiểm tra dư lượng chất này đối với tất cả các lô tôm NK từ Việt Nam. Sau chưa đầy một năm “khốn đốn” với Trifluralin, tôm Việt Nam lại một phen “chao đảo” với Enrofloxacin!

Năm 2012 – Ethoxyquin

Ngày 18/5/2012, Nhật Bản bắt đầu kiểm tra Ethoxyquin đối với 30% số lô tôm NK từ Việt Nam. Nhiều ý kiến cho rằng Nhật Bản đang dựng thêm một “rào cản” kỹ thuật đối với tôm Việt Nam trong bối cảnh NK tôm từ VN vào thị trường này tăng mạnh từ 26% - 50% trong 3 tháng liên tục trước đó.

Ethoxyquin được sử dụng làm chất chống oxy hóa phổ biến trong thức ăn chăn nuôi. Tại Nhật Bản, chất này được phép sử dụng trong thức ăn nuôi tôm với hàm lượng cho phép tối đa 150 ppm. Trong khi mức giới hạn cho phép đối với tôm NK từ Việt Nam là 0,01 ppm. Như vậy, nguy cơ 100% tôm VN XK sang thị trường này bị kiểm tra Ethoxyquin là rất lớn.

Các DN XK sẽ còn tiếp tục phải gồng mình lên để vượt qua “cửa ải” này và liệu có bao nhiêu DN XK tôm đủ tiềm lực để không “gục ngã” trước vấn nạn “kiểm soát dư lượng” hết chất này đến chất khác từ phía thị trường NK, nhất là trong bối cảnh khó khăn chồng chất khó khăn như hiện nay?

Và phát triển bền vững

Trifluralin, Enrofloxacin, Ethoxyquin, và tiếp theo sẽ là chất gì? Các DN XK tôm hoàn toàn bị động trong đối phó với những kiểu “rào cản” như vậy bởi họ không đủ khả năng kiểm soát được vấn đề dư lượng và cũng không thể “tự bơi” mãi trong “cơn sóng cả” này được. Đại diện một DN đã nói tại Hội nghị Toàn thể hội viên VASEP 2012 vừa qua - có lẽ cũng là tiếng nói chung của các DN XK tôm vào lúc này - là, đã đến lúc Nhà nước và DN cần cùng chia sẻ trách nhiệm với nhau để đạt được mục tiêu của ngành.

Theo Tổng cục Hải quan, giá trị XK tôm sang Nhật Bản 5 tháng đầu năm đạt trên 216 triệu USD, tăng 27,8% so với cùng kỳ năm ngoái. XK tôm trong tháng 5 cũng tăng 27,8%. Nhưng có gì để đảm bảo XK tôm trong các tháng tới sẽ giữ được nhịp tăng trưởng này? Cơ sở nào để các DN XK tôm yên tâm làm ăn với đối tác của họ tại Nhật Bản? Và làm sao để XK tôm sang Nhật Bản nói riêng và sang các thị trường khác trên thế giới nói chung tăng trưởng ổn định và bền vững? Câu trả lời hình như còn bị… bỏ ngỏ!?

BNT

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323