Ngành thủy sản xuất khẩu: Dồn dập khó khăn

Chưa năm nào ngành thủy hải sản tại khu vực miền Tây Nam bộ lại rơi vào tình cảnh khó khăn chồng chất như hiện nay.

Ao nuôi liên tục lỗ vốn, lãi vay ngân hàng khó trả, vốn vay mới khó tiếp cận, giá bán sản phẩm liên tục giảm, nhiều đơn hàng xuất khẩu bị cắt đã làm cho cả người nuôi trồng lẫn doanh nghiệp (DN) xuất khẩu đứng ngồi không yên. Vào thời điểm hiện tại, tôm sú loại 20 con/kg giá 210.000 đồng/kg; loại 30 con/kg giá 135.000 đồng/kg; loại 40 con/kg giá 120.000 đồng/kg. Tôm thẻ chân trắng 80.000 đồng/kg loại 100 con/kg. So với đầu tháng 9, giá tôm đã tăng 8.000 - 15.000 đồng/kg. Tuy giá tôm có tăng lên nhưng do tôm bị dịch bệnh nhiều và chi phí nuôi thả tăng mạnh khiến người nuôi không có lãi, thậm chí lỗ. Đơn cử như tỉnh Tiền Giang có 830,68 ha tôm nuôi thâm canh và bán thâm canh bị thiệt hại do dịch bệnh, chiếm 32% tổng diện tích thả tôm nuôi theo hình thức này. Theo Sở Công Thương tỉnh Tiền Giang, dịch bệnh trên tôm làm thiệt hại bình quân khoảng 100 triệu đồng/hecta.

Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam cho biết, tháng 8-2012, giá trị xuất khẩu tôm sang Nhật Bản giảm 16,6%, nguyên nhân chính là do rào cản Ethoxyquin tại thị trường nhập khẩu của Nhật Bản. Tính đến nửa đầu tháng 9-2012, tôm chân trắng xuất khẩu sang thị trường Nhật tiếp tục giảm 22,05%; trong đó tôm sú giảm 1,2%, các loại tôm khác giảm 32,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Do “đầu ra” khó khăn, đã gây cho 70% nhà máy chế biến tôm tại miền Tây Nam bộ thu hẹp sản xuất, nguyên nhân là do sợ mua tôm nguyên liệu nuôi theo phương thức công nghiệp bị nhiễm Ethoxyquin.

Mặc dù Chính phủ đang triển khai gói 9.000 tỷ đồng để hỗ trợ người nuôi, chế biến cá tra với lãi suất ưu đãi 11%/năm, nhưng trên thực tế hiện rất ít nông dân ở miền Tây Nam Bộ được vay từ nguồn vốn này.

Ông Nguyễn Ngọc Hải, phường Thới An, huyện Ô Môn, TP. Cần Thơ nuôi 20 ha cá tra đang mong vốn rẻ từ chính sách hỗ trợ nhưng vẫn chưa tiếp cận được. Hiện ông Hải đang vay 3 tỷ đồng từ Ngân hàng NN&PTNT với lãi suất 14,5%/năm bằng việc thế chấp 30 ha đất của gia đình. Ông Hải cho biết, chờ đợi mỏi mòn cũng chẳng thấy gói hỗ trợ 9.000 tỷ đồng ở đâu(?). Nếu được vay với lãi suất ưu đãi 11%/năm nông dân sẽ bớt khó khăn, đặc biệt là trong điều kiện giá cá tra nguyên liệu liên tục giảm như hiện nay.

Giá cá tra ở miền Tây Nam Bộ hiện dao động từ 21.000 - 22.000 đồng/kg (loại 0,8 kg/con), với giá này người nuôi lỗ 2.000 - 3.000 đồng/kg. Nếu cá tra quá lứa (trên 1 kg/con) giá dưới 20.000 đồng/kg nên lỗ càng nặng hơn. Khó khăn này khiến cho nhiều hộ nuôi cá tra ở Cần Thơ đang cần vốn rẻ như trời hạn cần mưa.

Chủ trương cho vay vốn đã có, ngân hàng đang sẵn tiền, nhưng nông dân khó tiếp cận vốn rẻ vì sao? Ông Nguyễn Nam Hải, một chủ ao nuôi cá ở Cần Thơ cho biết là do nhiều người không có phương án khả thi. Điều kiện cần để ngân hàng cho vay là tài sản thế chấp nhưng tài sản thế chấp chủ yếu là đất mà đất thì vay chả được bao nhiều.

Ông Võ Văn Nhựt, huyện Châu Thành, tỉnh Đồng Tháp đang nuôi 4 ao cá tra bức xúc, nếu vay vốn với lãi suất ưu đãi nhưng thủ tục nhiêu khê, thậm chí tốn cả phí “bôi trơn” thì thà vay vốn với lãi suất cao còn giải quyết được nhanh và hiệu quả công việc.

Ông Nguyễn Khắc Phục, ở thị xã Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp đang làm hồ sơ để vay 3 tỷ đồng bằng việc thế chấp 4 ha đất ao nuôi cá tra và tài sản nhà đất với lãi suất ưu đãi 11%/năm. Hiện ông Phục còn khoảng 1.000 tấn cá tra chuẩn bị xuất bán vào cuối tháng 10.2012, nếu vay được vốn ưu đãi ông sẽ có tiền mua thức ăn, cầm cự được trong điều kiện giá cá liên tục sụt giảm.

Tại tỉnh Đồng Tháp, tính đến tháng 8.2012 tổng dư nợ cho vay nuôi, chế biến cá tra khoảng 4.900 tỷ đồng, tăng 111 tỷ đồng so với cùng kỳ. Ông Nguyễn Ngọc Thạch, Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Đồng Tháp cho biết, gói hỗ trợ 9.000 tỷ đồng cho hộ nuôi cá tra và DN thật ra không có bao nhiêu nông dân được thụ hưởng. Bởi vì phân bổ ra toàn vùng có rất nhiều hộ nuôi cá tra, nhiều DN chế biến…

Và như vậy cả người nuôi và DN xuất khẩu thực sự vẫn chưa có lối thóat nào khả thi trước những khó khăn trên.

Bình Đại - Thế Vĩnh

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323