Các nhà máy chế biến thuỷ sản xuất khẩu “đói” nguyên liệu

Cà Mau là tỉnh có diện tích nuôi trồng thuỷ sản và kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản lớn nhất nước. Những năm trước đây các doanh nghiệp chế biến thuỷ sản xuất khẩu chưa quan tâm nhiều đến nguồn nguyên liệu, mà chỉ quan tâm đến xây mới các nhà máy chế biến.

Phát triển “nóng”, thiếu sự phối hợp, hậu quả là các doanh nghiệp thường xuyên đối mặt với tình trạng thiếu tôm nguyên liệu sản xuất. Tình trạng này hầu như năm nào cũng tái diễn.

Ông Lý Văn Thuận, Tổng Thư ký Hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Cà Mau, cho biết, 9 tháng đầu năm nay, sản lượng tôm nguyên liệu tăng 10% so cùng kỳ năm 2011, nhưng chỉ đáp ứng 40% công suất cho các nhà máy chế biến.

Nguyên nhân do công nghiệp chế biến phát triển “nóng” trong thời gian dài và gần như chưa có sự phối hợp, liên kết vùng trong ngành chế biến thuỷ sản xuất khẩu. Theo nhận định, tình trạng thừa công suất, thiếu tôm nguyên liệu sẽ còn diễn ra đến năm 2020, nếu không có giải pháp khắc phục ngay bây giờ.

Cần có hướng quy hoạch cụ thể để cung - cầu nguồn nguyên liệu tôm cân đối hiệu quả. Ảnh: Hồng Nhung

Theo quy hoạch của Bộ NN&PTNT đến năm 2015, ĐBSCL không đầu tư xây dựng mới nhà máy chế biến thuỷ sản xuất khẩu mà chỉ đầu tư nâng cấp nhà xưởng, đổi mới dây chuyền thiết bị với nhà máy hiện có nhưng lạc hậu.

Quy hoạch này chưa triển khai thực hiện, nhà máy tiếp tục được xây dựng, tình trạng thiếu tôm nguyên liệu ngày càng trầm trọng.

Khi công nghiệp chế biến chưa phát triển, Nhà nước có chính sách ưu đãi để khuyến khích đầu tư. Khi phát triển thừa, lẽ ra các chính sách đó được điều chỉnh. Nhưng điều này chưa làm được, cơ quan chức năng thì chưa đưa ra khuyến cáo, còn nhà đầu tư thì thiếu thông tin. Hậu quả gần hết nhà máy mới xây đang nằm trong danh sách có nguy cơ phá sản.

Cung, cầu mất cân đối nghiêm trọng dẫn đến tranh mua, tranh bán, gây tổn thất lớn cho doanh nghiệp và cả người nuôi tôm.

Ngoài nguồn nguyên liệu cho chế biến thuỷ sản xuất khẩu được cung cấp chủ yếu từ sản lượng nuôi trồng và khai thác, trong thời gian gần đây, các doanh nghiệp “chữa cháy” cho các hợp đồng xuất khẩu đã ký cũng như bảo đảm hoạt động cho các nhà máy sản xuất, tạo công ăn việc làm cho công nhân, nhiều doanh nghiệp phải nhập nguyên liệu từ các nước lân cận.

9 tháng đầu năm kim ngạch xuất khâu thuỷ sản ước đạt 566,5 triệu USD, tăng 4% so cùng kỳ năm 2011, đạt 57% so kế hoạch. Thị trường xuất khẩu chủ lực là Nhật, Mỹ, EU, nhưng thị trường xuất khẩu khối EU giảm tới 35%. Điều này cho thấy kế hoạch xuất khẩu thuỷ sản đạt 990 triệu USD đang là một thách thức lớn.

Để giải quyết bài toán thiếu tôm nguyên liệu chế biến thuỷ sản xuất khẩu, tỉnh triển khai đề án nâng cao năng suất, chất lượng sản xuất tôm - lúa, quy hoạch 10.000 ha nuôi tôm công nghiệp.

Tuy nhiên, những tháng đầu năm do dịch bệnh tôm nuôi bị chết hàng loạt, nhiều diện tích ao nuôi tôm công nghiệp treo đầm hoặc chuyển sang nuôi các loài thuỷ sản khác. Do đó, bài toán thiếu tôm nguyên liệu cho các nhà máy vẫn chưa được giải quyết.

Trung Đỉnh

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323