Bài ca con cá tra - Để người nuôi cá tra “vui trở lại”

Dẫu khó khăn “bề bề”, vẫn có những tín hiệu lạc quan cho ngành hàng cá tra, cá ba sa. Người nuôi và doanh nghiệp chế biến xuất khẩu (XK) đang hy vọng vào vị “nhạc trưởng” để năm 2013, con cá tra tấu lên khúc nhạc vui.

Dự báo thị trường XK cá tra

Năm nay, mặc dù phải chịu nhiều ảnh hưởng nặng nề do suy giảm kinh tế tại Châu Âu nhưng XK cá tra sang thị trường này vẫn giữ vị trí đứng đầu. Người tiêu dùng Châu Âu đang có xu hướng mua các sản phẩm cá thịt trắng giá rẻ hơn.

Doanh nghiệp chế biến cá tra xuất khẩu cũng lận đận. Ảnh: THANH DUY (Cần Thơ)

Các siêu thị tại EU ngày càng lựa chọn nhiều hơn mặt hàng cá phi lê đông lạnh so với các mặt hàng cá tươi truyền thống để đưa vào kinh doanh vì có nguồn cung đảm bảo quanh năm với thời gian giao nhận hàng ngắn và ít tốn kém hơn.

Vì thế sức tiêu thụ sẽ tăng tại các nước Đông Âu, trong đó có Ba Lan, đặc biệt là đối với các sản phẩm cá thịt trắng giá thấp như cá rô phi và cá tra. Vì vậy, khối lượng nhập khẩu cá tra vào những nước này trong năm nay được dự báo có xu hướng tăng và hy vọng vị trí này sẽ tiếp tục được duy trì.

Mỹ đã trở thành thị trường lớn nhất nhập khẩu thủy sản của Việt Nam năm 2012, tăng 5,4% về giá trị so với cùng kỳ năm trước, trong đó lớn thứ 2 về nhập khẩu cá tra từ Việt Nam.

Đến thời điểm này và trong những năm sau, sản lượng XK cá tra vẫn chiếm lĩnh trên 90% giá trị cá da trơn trên thế giới, độc quyền vẫn là lợi thế cạnh tranh để ngành hàng nâng cao giá trị và hiệu quả tài chính trong những năm tới.

Bên cạnh đó, cuối tháng 11/2012, ngành cá tra Việt Nam đã hoàn thành mục tiêu đề ra cho năm 2012 là có 10% sản phẩm cá tra đạt chứng nhận ASC (chứng nhận của Hội đồng Nuôi trồng thủy sản bền vững) và đang phấn đấu đến năm 2015 có 100% sản phẩm đạt một trong các chứng nhận nuôi có trách nhiệm, trong đó 50% đạt chứng nhận ASC theo cam kết với Quỹ Quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF).

Chứng nhận ASC xác nhận rằng cá tra được nuôi có trách nhiệm, giảm thiểu tối đa tác động xấu đến môi trường, đến các nhân viên của doanh nghiệp và cộng đồng dân cư xung quanh.

Vì thế, hiện nay trong cẩm nang người tiêu dùng ở Châu Âu, sản phẩm cá tra đã được gỡ bỏ trong danh sách đỏ khuyến cáo không nên sử dụng, thay vào đó là đã nằm trong danh mục các sản phẩm “xanh”, thân thiện với môi trường.

Trung bình, giá 1kg cá tra XK có ASC sẽ cao hơn sản phẩm không có chứng nhận này khoảng 20 cent (hơn 4.100 đ/kg). Sự kiện này mở ra một cơ hội mới cho ngành hàng cá tra: nâng cao uy tín và giá trị sản phẩm.

Giải pháp để “cá tra hết buồn”

Bên cạnh tín hiệu lạc quan từ dự báo thị trường, cần có các giải pháp căn cơ để tháo gỡ khó khăn và tồn tại của ngành hàng đang có bước khởi sắc.

Mới đây, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 7/1/2013 về một số giải pháp tháp gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ thị trường, giải quyết nợ xấu và ngày 28/12/2012, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư số 37/2012/TT-NHNN đồng ý kéo dài thời hạn cho doanh nghiệp XK thủy sản được vay ngoại tệ, lãi suất thấp đến hết năm 2013 và gia hạn này cũng đã được Chính phủ đưa vào Nghị quyết về nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2013. Đây được xem là cơ hội giúp doanh nghiệp XK thủy sản tiếp tục được vay vốn với lãi suất thấp, tăng khả năng cạnh tranh của họ với doanh nghiệp các nước.

Là sản phẩm chiến lược quốc gia, đối tượng cá tra được thừa nhận là ngành hàng đầy tiềm năng và triển vọng sẽ tiếp tục phát triển. Đây là nhận định dựa trên nhiều cơ sở khoa học, căn cứ dự báo kinh tế thị trường của các chuyên gia, tình trạng “lao đao cơn sóng” chỉ là nhất thời.

Sự “ra tay” của Chính phủ cùng với các cơ chế chính sách đặc thù đã thể hiện đậm nét vai trò “nhạc trưởng” của Nhà nước.

Bên cạnh đó, sự ra đời của nghị định về quản lý sản xuất và XK cá tra sắp tới đây sẽ là động lực và cơ hội để thúc đẩy đổi mới tổ chức, sắp xếp lại ngành hàng cá tra mang tính chuyên nghiệp hơn, cân bằng giữa sản xuất nguyên liệu và XK theo hướng phát triển ổn định, hiệu quả và bền vững.

Sự quan tâm đặc biệt này của Chính phủ sẽ là điểm tựa vững chắc để những ai đã từng thăng trầm với những nốt nhạc vui buồn con cá tra - đặc biệt là những người nuôi, có cơ sở để kỳ vọng bài ca cá tra sẽ trở thành niềm tin tất thắng với điệp khúc “và con tim đã vui trở lại”.

Th.s PHẠM THỊ THU HỒNG (Hiệp hội Thủy sản Vĩnh Long)

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323