Xuất khẩu thủy sản: Có vượt qua thử thách?

Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đang đối mặt với khó khăn - Nhật vừa gửi "tối hậu thư" yêu cầu Việt Nam cấp bách cải thiện chất lượng thủy sản. Cùng lúc, Nga cử đoàn thanh tra đến Việt Nam để kiểm tra lần cuối các cơ sở chế biến thủy sản nhằm xem xét khả năng cho phép nhập khẩu trở lại. Liệu các doanh nghiệp (DN) thủy sản trong nước có vượt qua được thử thách trong cơ hội cuối cùng này? Đó là nỗi lo lớn trong cuộc họp khẩn cấp với các DN do Bộ Thủy sản tổ chức hôm qua 3.7 tại TP.HCM.

Bấp bênh thị trường Nga

Nếu cách đây 1 - 2 năm, thủy sản Việt Nam đã có bước đột phá mãnh liệt vào thị trường Nga với mức tăng trưởng gấp 10 lần các năm trước đó thì hiện nay, tình hình lại hết sức ảm đạm. Từ tháng 4.2007, Nga đã đưa Việt Nam vào danh sách các nước cấm nhập khẩu thủy sản vào thị trường này với lý do vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm (ATTP). Với rào cản đó, kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam vào Nga lập tức bị đình trệ.

Theo ông Nguyễn Hữu Dũng - Phó chủ tịch Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), Nga được thế giới đánh giá là thị trường tiêu thụ thủy sản đầy tiềm năng, mức tiêu thụ thủy sản của Nga dự báo sẽ tăng gấp đôi vào năm 2010 so với năm 2006. Ngày 7.7 sắp tới, Nga sẽ cử đoàn thanh tra đến kiểm tra các nhà máy chế biến thủy sản của Việt Nam để xem xét lại quyết định tạm ngưng nhập khẩu từ tháng 4 đến nay. Thế nhưng, khó khăn lớn nhất từ phía Nga chính là thủ tục.

Bởi theo thông tin mà các DN có được, thanh tra Nga sẽ đến với... tay không, nghĩa là không có một văn bản pháp lý, không có tiêu chuẩn quốc tế hay trong nước để đối chiếu, so sánh khi kiểm tra. Ông Nguyễn Tử Cương - Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, an toàn vệ sinh và thú y thủy sản cho biết: "Tình hình này buộc chúng ta đứng trước 2 lựa chọn, một là yêu cầu phía Nga phải gửi trước danh sách liệt kê các mục cần kiểm tra để chúng ta chuẩn bị, hai là từ chối đón tiếp. Nếu họ không đồng ý yêu cầu và quay về, nghĩa là chúng ta mất thị trường Nga!".

Khi Nhật ra "tối hậu thư"

Ngày 25.6.2007, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam Norio Hattori đã có bức thư gửi Bộ trưởng Bộ Thủy sản Việt Nam về vấn đề tồn dư kháng sinh trong thủy hải sản xuất khẩu sang Nhật. Bức thư có đoạn: "Từ năm ngoái đến năm nay, liên tiếp tìm thấy chất kháng sinh bị cấm theo luật vệ sinh thực phẩm của Nhật trong mực và tôm xuất khẩu từ Việt Nam. Nếu trong thời gian tới cũng tiếp tục phát sinh các trường hợp vi phạm thì cơ quan phụ trách kiểm dịch của Nhật Bản bắt buộc phải xem xét áp dụng biện pháp cấm nhập khẩu...". Như vậy, sau khi đã áp dụng nhiều biện pháp... từ nhẹ đến nặng, phía Nhật Bản đã ra “tối hậu thư” đi đến hình phạt cấm nhập khẩu.

Theo thống kê, từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã xuất khẩu vào Nhật 6.000 lô hàng và đã có 94 lô bị cảnh báo, chiếm 1,6%. Trong đó, các loại kháng sinh bị phát hiện nhiều nhất là Chloramphenicol (CAP), AOZ (dẫn xuất của Nitrofurans), Coliform... Theo VASEP, nguyên nhân nhiễm CAP chủ yếu từ việc bảo quản nguyên liệu trong quá trình khai thác; các lô tôm nhiễm AOZ có khả năng bị nhiễm trong quá trình trị bệnh cho tôm của nông dân tại ao. Ông Nguyễn Hữu Dũng cho biết: "Thách thức và cơ hội của chúng ta đang ở cùng một chỗ: Nếu giải quyết tốt thị trường Nhật Bản, sẽ có thêm đơn hàng từ Mỹ do thị trường này giảm sút nguồn cung từ Trung Quốc. Ngược lại, nếu xử lý không tốt vấn đề kháng sinh tại Nhật thì các nhà nhập khẩu lập tức gây sức ép về giá và chất lượng đối với hàng Việt Nam".

Với tình hình như vậy, VASEP đã chính thức công bố tình trạng khẩn cấp đối với việc xuất khẩu thủy sản vào thị trường Nhật, đồng thời tiến hành kiểm soát dư lượng kháng sinh tất cả các lô hàng xuất khẩu vào Nhật của các DN chưa có khả năng kiểm soát...

Quang Thuần

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323