Ngư dân Phú Yên với nỗi lo mùa mở biển

Sau những ngày "nghỉ đông" các làng biển ở Phú Yên rậm rịch chuẩn bị ra khơi vụ mới. Thế nhưng năm nay nhiều tàu, thuyền chưa sẵn sàng cho mùa mở biển. Áp lực xăng, dầu, hàng hóa phục vụ cho nghề khai thác cá ngừ đại dương tăng cao đang là nỗi lo của ngư dân.

Sau mùa mưa bão, vào quãng giữa tháng mười một lịch âm hằng năm là lúc ngư dân chuyên khai thác cá ngừ đại dương ở Phú Yên ra quân đánh bắt vụ mới. Mùa mở biển đã đến nhưng ở khu vực Ðông Tác thuộc phường Phú Lâm (TP Tuy Hòa), nơi có hơn 270 tàu, thuyền khai thác cá ngừ đại dương, chỉ có 10 chiếc tàu xuất bến ra khơi. Tại đây vẫn còn gần nửa lượng tàu, thuyền đang chờ chủ chạy tiền sửa chữa mà chưa biết lúc nào có thể tham gia đánh bắt hải sản.

Lão ngư Dương Thuận bảo: “Trước khi vào vụ mới, các tàu, thuyền đều phải tu bổ lại, ít thì kéo lên bờ sơn lại vỏ tàu cũng mất tám triệu đồng, còn những chiếc phải làm lại vỏ, làm nước, làm máy thì mất đến vài ba chục triệu đồng mới bảo đảm an toàn ra khơi”. Rõ ràng tác động của vụ khai thác kém hiệu quả vừa qua, đã làm nhiều chủ tàu, thuyền cạn vốn nên việc sửa chữa tàu, thuyền có phần lơ là hơn mọi năm. Thua lỗ trong vụ đánh bắt cá ngừ đại dương vừa qua đã khiến nhiều ngư dân phải bán tàu hoặc chuyển sang khai thác nghề khác. Ðã có 40 tàu của Phú Yên đổi chủ cho ngư dân các tỉnh Bình Ðịnh, Khánh Hòa, Bình Thuận.

Những chủ tàu đã lo được kinh phí sửa chữa tàu, thuyền thì lại đối mặt với chi phí cho chuyến đi biển tăng cao. Trước tình hình vật tư, xăng, dầu, thực phẩm, hàng hóa phục vụ cho chuyến đi biển đều tăng giá làm cho chi phí khai thác cá ngừ đại dương tăng từ 20 đến 30% so với năm trước nên càng làm cho nhiều chủ tàu suy tính mà chưa mạnh dạn ra khơi. Bà con ngư dân cho biết, với giá cả hiện nay, mỗi chuyến đi biển kéo dài 25 - 30 ngày, đối với tàu nhỏ thì cần chi phí 60 - 70 triệu đồng, còn tàu lớn thì cần cả 100 triệu đồng.

Ông Dương Luận ở phường Phú Lâm là một trong số người may mắn không bị thua lỗ trong năm qua, đang tích cực chuẩn bị đưa chiếc tàu 120 CV xuất bến, cho chúng tôi biết: "Ðể lo cho chuyến đi mở biển này, gia đình phải gom góp 80 triệu, riêng khoản dầu diesel cần 5,5 tấn đã mất đứt 57 triệu đồng. Ðó là chưa kể chi phí sửa chữa tàu mất 14 triệu đồng". Ðây là khoản vốn lớn đối với không ít ngư dân nhưng vì chưa thanh toán được nợ cũ với ngân hàng do thua lỗ vừa qua nên nhiều chủ tàu không thể tiếp cận được nguồn vốn của các tổ chức tín dụng. Trong số họ, nhiều người buộc lòng phải vay "nóng" của tư thương với lãi suất 2-3%/tháng để tu bổ tàu, thuyền và lấy nợ nhiên liệu của các "đầu nậu". Tuy nhiên, trước tình hình nghề đánh bắt cá ngừ gặp nhiều khó khăn, các "đầu nậu" cũng "coi mặt" chủ thuyền mà cho ứng nhiên.

ông Lê Bồng, Trưởng ban lạch Phú Câu, phường 6 (TP Tuy Hòa) phân tích: "Ở Phú Yên, giá cá ngừ đại dương dao động từ 60.000 đến 75.000 đồng/kg, trong khi ở các tỉnh lân cận như Khánh Hòa, Bình Ðịnh, giá thường cao hơn 20%. Thế nhưng bà con mình không thể bán ra ngoài tỉnh vì đã nhận ứng vật tư, chi phí của "đầu nậu" thì phải bán lại sản phẩm cho họ, nên so đi tính lại càng "thiệt đơn thiệt kép". Nếu bán ở mức giá như lâu nay thì mỗi chuyến biển phải đánh bắt ít nhất 1,5 tấn, tương đương với 35 con loại 40 kg thì mới có lãi. Thế nhưng với tình hình ngư trường hiện nay, khó có thuyền đánh bắt đủ sản lượng này". Ðó là những lý do mà nhiều chủ tàu, thuyền chưa "mặn mà" với mùa mở biển năm nay.

Quả thật, lâu nay ngư dân Phú Yên luôn chạy vạy vất vả để có chi phí đi biển, đánh bắt được cá, nhưng khâu tiêu thụ thì do các "đầu nậu" quyết định giá, quyết định cấp loại mà chưa có một cơ quan chức năng nào đứng ra can thiệp, giải quyết khó khăn cho ngư dân. Trao đổi về vấn đề này, ông Biện Minh Tâm, Phó Giám đốc Sở Thủy sản Phú Yên cho biết: Hiện nay, ngành thủy sản tỉnh đang phối hợp với hai tỉnh Khánh Hòa và Bình Ðịnh hình thành Hiệp hội cá ngừ đại dương bao gồm cả những người thu mua và người đánh bắt. Các cá nhân, đơn vị tham gia Hiệp hội sẽ được chia sẻ những quyền lợi và cam kết trách nhiệm lẫn nhau dưới sự giám sát của ngành thủy sản. Hy vọng với giải pháp này, nghề khai thác cá ngừ đại dương sẽ có điều kiện phục hồi và phát triển.

Ngoài lo "chạy" đủ chi phí sắm chuyến biển, tình trạng cửa sông bị cạn, không có nơi neo đậu cũng làm cho ngư dân Phú Yên thiếu yên tâm vào vụ mở biển. Mùa mưa lũ vừa qua, cửa sông Ðà Rằng (TP Tuy Hòa) ăn sâu về phía bắc thường bị cạn khi thủy triều xuống thấp làm cho tàu công suất lớn gặp khó khăn khi ra vào cảng cá phường 6. Mặt khác, sau đợt lũ lụt lớn, các cảng cá đều trong tình trạng xuống cấp, hư hỏng mà chưa được khắc phục. Riêng cảng cá phường 6, nơi tập trung lớn nhất lượng tàu, thuyền câu cá ngừ đại dương của tỉnh đã bị hư hỏng nặng, tàu, thuyền không có nơi neo đậu.

Có một thực tế, những năm gần đây, ngư dân Phú Yên mạnh dạn đầu tư đóng mới tàu, thuyền có công suất lớn chuyển sang khai thác khơi xa, hiện toàn tỉnh có đội tàu khai thác cá ngừ đại dương lên đến 920 chiếc. Tuy nhiên, từ thuyền nhỏ đánh bắt ven bờ lên tàu lớn đánh bắt khơi xa nên không ít trong số họ còn thiếu kinh nghiệm chưa làm chủ được kỹ thuật, thiếu hiểu biết về ngư trường di chuyển cá ngừ, nên hoạt động kém hiệu quả. Hai năm vừa qua, mặc dù lượng tàu, thuyền tăng hơn 100 chiếc nhưng sản lượng khai thác cá ngừ đại dương của tỉnh vẫn "dẫm chân" ở mức 4.500 tấn/năm. Bên cạnh đó, việc sơ chế cá ngừ trên tàu kém chất lượng, không bảo đảm tiêu chuẩn xuất khẩu cho nên thường bị người mua hạ cấp loại, ép giá. Tháo gỡ những khó khăn để tiếp tục phát triển thế mạnh của nghề khai thác cá ngừ đang là vấn đề đặt ra hết sức cấp bách đối với ngành thủy sản Phú Yên.

Với yêu cầu trên, cần phải tính toán lại cơ cấu nghề nghiệp, mức độ khai thác khơi, dự báo ngư trường; giúp ngư dân tổ chức lại sản xuất, thành lập tổ tàu, thuyền hỗ trợ nhau khi đánh bắt khơi xa, nhằm giảm chi phí, tăng năng suất, sản lượng khai thác. Bên cạnh đó, tỉnh cũng cần nhanh chóng triển khai dự án xây dựng Trung tâm dịch vụ cá ngừ phường 6, trong đó sớm xây dựng chợ đầu mối mua bán cá ngừ của khu vực miền trung nhằm ngăn chặn tình trạng ép giá, ép cấp loại gây thiệt hại cho ngư dân. Có như vậy, ngư dân mới có thể yên tâm tiếp tục với nghề khai thác cá ngừ đại dương.

NGUYÊN TRƯỜNG

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323