Các cơ sở chế biến hải sản: Bao giờ hết gây ô nhiễm?

Công nghệ lạc hậu, phát triển không theo quy hoạch hoặc nằm lẫn trong khu dân cư nên các cơ sở chế biến hải sản được coi là những “thủ phạm” gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Để hạn chế sự ô nhiễm, tỉnh đã có nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, trong đó có phương án di dời các nhà máy vào khu chế biến tập trung. Tuy nhiên, cho đến nay việc di dời chưa thực hiện được và hoạt động chế biến hải sản vẫn đang tiếp tục gây ô nhiễm môi trường.

CÔNG NGHỆ LẠC HẬU

Theo đánh giá của Sở Tài nguyên và Môi trường, ngoài một số nhà máy mới xây dựng (phường 11 và 12, TP. Vũng Tàu, xã Lộc An, huyện Đất Đỏ và Tân Hòa, huyện Tân Thành) các nhà máy, xưởng gia công, chế biến hải sản trên địa bàn tỉnh phần lớn nằm trong khu đô thị và hoạt động từ trước khi Luật Môi trường có hiệu lực (1993). Các nhà máy này đều sử dụng công nghệ thô sơ, lạc hậu, chủ yếu thực hiện sơ chế và không có hệ thống xử lý nước thải nên gây ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, mùi hôi và nước thải chứa nồng độ chất ô nhiễm cao, vượt tiêu chuẩn nhiều lần so với tiêu chuẩn cho phép của Việt Nam.

Trên địa bàn tỉnh BRVT hiện có 172 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chế biến thủy sản. Trong đó, có 86 doanh nghiệp chế biến hàng nội địa. Chế biến hàng xuất khẩu có 96 doanh nghiệp, trong đó: 29 doanh chế biến hàng đông lạnh, hàng khô có 40 doanh nghiệp và 7 doanh nghiệp chế biến bột cá. Sản lượng hàng xuất khẩu hàng năm đạt khoảng 96.000 tấn, hàng nội địa đạt khoảng 37.000 tấn.

Theo đánh giá của Sở khoa học và Công nghệ, công nghệ mà ngành chế biến thủy sản Bà Rịa-Vũng Tàu hiện đang sử dụng xếp ở mức trung bình so với cả nước và chỉ có hơn 4% doanh nghiệp chế biến hải sản sử dụng công nghệ hiện đại. Trong lĩnh vực đông lạnh có hơn 80% công nghệ, thiết bị sản xuất được trang bị trước năm 2000… nên lạc hậu và gây ô nhiễm là điều khó tránh khỏi. Điều đó cũng cho thấy, các cơ sở chế biến hiện đang phát triển không theo quy hoạch. Trong giai đoạn 1995- 1998, khi điều kiện thị trường thuận lợi, hàng loạt nhà máy chế biến đã xuất hiện; năng lực chế biến được đẩy lên quá cao nhưng trong quá trình đầu tư lại không chú trọng chiều sâu mà chỉ tập trung phát triển về chiều rộng. Còn theo đánh giá của ngành thủy sản, doanh nghiệp chế biến hải sản phát triển nhanh nhưng đa phần là doanh nghiệp nhỏ, chủ yếu sản xuất hàng nội địa hoặc chỉ sản xuất gia công. Nhiều cơ sở chế biến hải sản không đầu tư xây dựng hệ thống xử lý chất thải, nước thải mà cho chảy trcực tiếp ra sông rạch.

THIẾU QUY HOẠCH TẬP TRUNG

Không chỉ có công nghệ chế biến lạc hậu, gây ô nhiễm môi trường, ngành chế biến thủy sản Bà Rịa-Vũng Tàu còn nằm xem kẽ trong khu dân cư, ở rất gần trường học… Làng cá Láng Cát, Tân Hải, huyện Tân Thành là một ví dụ về sự xây dựng bừa bãi. Làng cá này lúc đầu được chọn là khu chế biến hải sản tập trung (năm 1998), nhưng do điều kiện không phù hợp nên không được tỉnh đầu tư hạ tầng giao thông, hệ thống xử lý nước thải tập trung. Thế nhưng trong thời gian qua đã có nhiều doanh nghiệp “mọc” lên với hàng chục cơ sở xây dựng trái phép và khi hoạt động đã gây ô nhiễm nặng cho khu vực này. Sông Rạch Ván tại làng cá này đã biến thành hồ chứa nước thải cho các cơ sở chế biến hải sản.

Theo ông Nguyễn Boa, Phó giám đốc sở Tài nguyên và Môi trường, UBND tỉnh đã có công văn chỉ đạo không cho phép đầu tư các dự án liên quan đến lĩnh vực hải sản tại xã Tân Hải, đồng thời, các cơ sở đang hoạt động tại đây cũng không được mở rộng quy mô sản xuất và phải xây dựng hệ thống xử lý chất thải bảo đảm tiêu chuẩn Việt Nam về môi trường, hoàn thành trước quý III năm 2008. Sau thời gian này, nếu cơ sở nào không thực hiện sẽ bị đình chỉ sản xuất; với các doanh nghiệp thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường sẽ được phép hoạt động đến khi khu vực chế biến hải sản tập trung sẽ được di dời. Thế nhưng, kết quả thanh tra môi trường do Cảnh sát môi trường và Sở Tài nguyên và Môi trường vừa tổ chức cho thấy, các doanh nghiệp đều chưa có cán bộ chuyên trách về môi trường, hệ thống xử lý khí thải vẫn còn sơ sài, chưa có nhật ký vận hành của hệ thống xử lý nước thải…

Một khu chế biến hải sản tập trung đang được các cơ quan chức năng lựa chọn tại phía bắc xã đảo Long Sơn, TP. Vũng Tàu nhằm giải quyết tình trạng ô nhiễm do các cơ sở này gây ra. Việc tập trung các nhà máy chế biến hải sản vào một khu vực, tách ra khỏi khu dân cư là mong muốn của người dân sống gần các nhà máy và của doanh nghiệp. Khi đã có chỗ sản xuất ổn định, các doanh nghiệp sẽ yên tâm đầu tư công nghệ mà không phải canh cánh nỗi lo di dời. Tuy nhiên, khu chế biến hải sản tập trung phải đáp ứng được các điều kiện về giao thông, hệ thống xử lý nước thải... Nếu không, việc di dời cơ sở chế biến hải sản chẳng khác nào đẩy nguồn gây ô nhiễm từ nơi này sang nơi khác!

Nguyễn Quang

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323