Cá tra ứ đọng, vẫn xin "tăng tốc" nhập khẩu thuỷ sản!

Trong khi Ngân hàng Nhà nước vừa phải "bơm" hàng trăm tỉ đồng cho các DN thu mua cá tra cho nông dân ở ĐBSCL để chế biến xuất khẩu, thì mới đây Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (Vasep) có văn bản gửi Bộ NNPTNT đề xuất phương án tăng cường mạnh việc nhập khẩu nguyên liệu thuỷ sản để chế biến xuất khẩu...

Lãng phí lớn nếu không nhập khẩu?

Trong văn bản gửi Bộ trưởng Bộ NNPTNT, Vasep cho hay, phương án này là tổng hợp ý kiến sau 2 cuộc hội thảo về "tăng cường nhập khẩu nguyên liệu thuỷ sản để sản xuất hàng xuất khẩu" vừa tổ chức ở TPHCM và TP.Đà Nẵng với sự tham dự của hơn 100 đại biểu đến từ 80 doanh nghiệp chế biến thuỷ sản cả nước và đại diện của Bộ Công Thương, Tổng cục Hải quan...

Theo đó Vasep dự báo, sản lượng hải sản theo quy hoạch phát triển thuỷ sản đã được phê duyệt sẽ không tăng hơn ở mức hiện tại (dưới 2,1 triệu tấn/năm). Nguồn lợi thuỷ sản ven bờ đã cạn kiệt, đội tàu đánh bắt xa bờ chưa phát huy hiệu quả, nhất là trong tình hình giá nhiên liệu tăng cao hiện nay.

Sản lượng tôm 350.000 tấn/năm dự kiến chưa thể tăng cao. Sản lượng cá tra tuy tăng mạnh vượt mức 1 triệu tấn/năm, nhưng tốc độ tăng sẽ bị hạn chế do các yếu tố thị trường, môi trường, sự cân đối nội tại cũng như khả năng quản lý. Do vậy, nếu chỉ dựa vào nguyên liệu trong nước thì khó có thể đưa xuất khẩu thuỷ sản vượt quá 4 tỉ USD/năm.

Trong khi đó, hệ thống nhà máy chế biến thuỷ sản hiện phát triển nhanh hơn nhiều so với tốc độ tăng trưởng sản lượng khai thác và nuôi trồng. Hiện chỉ tính riêng công suất cấp đông của các nhà máy chế biến thuỷ sản đông lạnh đã trên 1,5-1,7 triệu tấn thành phẩm/năm, tương ứng với khỏang 4,5-5,1 triệu tấn nguyên liệu thuỷ sản (sản lượng trong nước lại chỉ mới đạt 3,2 triệu tấn/năm). Do vậy, đại đa số các nhà máy đông lạnh chỉ hoạt động dưới 50% công suất thiết kế, gây lãng phí lớn.

Tình trạng thiếu nguyên liệu đã đe doạ sự tồn vong của các nhà máy, nhiều DN phía bắc và miền Trung hiện chỉ có thể trả lương cho CBCNV 3 tháng/năm khiến không ít lao động xin nghỉ hoặc đi làm việc khác.

VN sẽ là cường quốc chế biến XK thuỷ sản?

Từ nhiều năm nay, hàng chục DN đã nhập khẩu nguyên liệu để chế biến xuất khẩu, đạt hiệu quả cao như các Cty Hải Việt (BRVT), Incomfish, Cầu Tre (TPHCM). Ngay cả DN nhỏ, lại nằm ở địa bàn khó khăn như Cty CP thuỷ sản Bình Định còn tăng nhanh kim ngạch xuất khẩu từ 5 triệu USD (năm 2006) lên 17,8 triệu USD (năm 2007) nhờ nhập khẩu nguyên liệu để chế biến xuất khẩu...

Từ đó, Vasep "nhấn mạnh", từ vị trí đứng thứ sáu trên thế giới hiện nay, nếu nhập khẩu được khoảng 1-2 tỉ USD nguyên liệu thuỷ sản mỗi năm, Việt Nam có thể gia tăng kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản thêm 1,8-3,5 tỉ USD, đưa giá trị xuất khẩu lên 6-8 tỉ USD, vượt qua cả Thái Lan, Hoa Kỳ, Canada, vươn lên vị trí thứ hai chỉ sau Trung Quốc (?), tạo công ăn việc làm cho hàng chục vạn lao động, buộc các nhà máy phải đầu tư dây chuyền chế biến tân tiến hiện đại v.v...

Tóm lại, "viễn cảnh" Vasep chỉ ra nhờ tăng cường nhập khẩu nguyên liệu thuỷ sản để "tái chế" xuất khẩu là rất "hoành tráng"!

Tất nhiên, Vasep "không quên" đề nghị giảm thuế nhập khẩu (hiện khoảng 20-35%) xuống bằng 0 hoặc 0,5% cho tất cả các loại nguyên liệu.

Bán rẻ thì không ảnh hưởng quyền lợi?

Quyền lợi của ngư dân có thể bị ảnh hưởng nếu tăng cường nhập khẩu?

Việc tăng cường nhập khẩu liệu có ảnh hưởng đến ngư dân trong nước? Vasep cho rằng không, bởi giá nguyên liệu thuỷ sản nhập khẩu bao giờ cũng cao hơn giá nguyên liệu trong nước do chi phí sản xuất cao hơn, lại phải chịu thêm cước vận chuyển, chi phí cấp đông sơ chế ở nước ngoài v.v... Vì vậy "các nguồn nguyên liệu trong nước với giá rẻ sẽ là ưu tiên số 1 của các DN chế biến những khi chính vụ!" (?).

Trong bối cảnh cá tra ở ĐBSCL không ai mua, ngân hàng phải "bơm" tiền cho các DN mua cá giúp dân thì việc tăng cường nhập khẩu nguyên liệu thuỷ sản liệu với lập luận của Vasep như vậy, e rằng sẽ gây nhiều quan ngại nếu không tìm giải pháp phù hợp đảm bảo quyền lợi cho ngư dân.

Ngô Sơn

Các tin chế biến, xuất nhập khẩu thủy hải sản khác:

Xem các tin năm 2014

Các tin cũ: năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323