Đi săn 'lộc của biển'

Dân đi lưới cá bông lau (1) ở cồn Mỹ Phước (huyện Kế Sách, tỉnh Sóc Trăng) năm nào cũng thấp thỏm đợi mùa gió chướng. Từ tháng 10 âm lịch, gió chướng về lồng lộng đôi bờ sông Hậu, cá bông lau cũng theo nước biển len lỏi lên hai cửa biển Định An và Trần Đề. Mùa ra sông buông lưới kéo dài đến ra Giêng mới ngớt...

Và vội chén cơm nguội, tôi nhảy tót xuống chiếc xuồng máy anh Út Chơn đang nổ máy đợi sẵn. Xem đồng hồ, 2h32. Anh Út nháy mắt, tôi nhìn lên bến thấy chị Út đứng lẩm bẩm trách yêu chồng: "Mê gì mê dữ vậy hổng biết, nhãn chín rục cây không chịu ở nhà hái, tối ngày lo lưới cá...".

Lộc của biển

Anh Út kể: "Cao điểm của mùa cá năm rồi rơi vào những ngày trước và sau Tết. Dân đi lưới vì vậy cũng ăn Tết trên... sông. Thấy ham lắm, có xuồng đi mỗi ngày bắt được 9 - 10 con, bỏ túi cả triệu ngoài ngon ơ. Tui mê đến nỗi mùng 2 Tết quên luôn ở nhà, "bả" bực mình cằn nhằn miết".

Là một trong những người đầu tiên đi lưới cá bông lau ở cồn Mỹ Phước, theo anh Út, nghề lưới chỉ xuất hiện trên mười năm nay. Trước người ta chỉ bủa câu, mà bủa câu tốn nhiều công sức, lại ít được cá to. Mồi câu thường là gián, kiếm mồi "dụ" cá cũng đủ mệt. Một giàn câu tốn vài trăm con gián (mua 300 đồng một con), dính cá lèo tèo một đến hai kg coi như lỗ trắng. Hiện nay cồn Mỹ Phước có trên 30 xuồng lưới, mỗi ngày trung bình bắt được khoảng 100 con cá bông lau. Cá mắc lưới không con nào dưới ba kg, cân tại chỗ 60 - 70.000 đồng một kg.

Anh Út nói: "Thấy cá thì ham thiệt, nhưng ít người đủ vốn để đầu tư cho... đồ nghề. Giàn lưới 4 - 6 triệu bạc (đặt mua tận Lấp Vò, Đồng Tháp), sắm thêm xuồng, máy nữa cũng chừng đó tiền".

Anh Hải "Hô", bạn lưới cá của anh Út cho biết: "Mùa cá bông lau chỉ được mấy tháng thôi nên dân đi lưới tụi tui ai cũng... "ước gì" cá có quanh năm suốt tháng. Mà cũng ngộ cái con cá bông lau, vào cuối mùa mắc lưới không gỡ kịp bữa trước, bữa sau giăng điệp trùng cũng không dính con nào".

Tôi đã gặp nhiều người đi lưới nơi đây, gặp cả những người giăng câu ở xã An Thạnh Đông (huyện Cù Lao Dung), không ai biết chính xác tại sao cá bông lau chỉ tập trung nhiều trên một đoạn sông chừng 10 cây số bên nhánh sông Hậu đổ ra cửa biển Định An (đoạn cuối cồn Mỹ Phước đến đầu Cù Lao Dung). Nghe mọi người phỏng đoán đoạn sông này nước sâu đến mười sải tay, dưới đáy lại có rạng đá nên cá hẹn nhau về... giao phối. Lại nghe chắc đoạn sông này có luồng nước xiết, mà cá bông lau là loài thích vẫy vùng. Anh Út Chơn cười lớn: "Thấy vậy thì đoán vậy thôi, với tụi tui, có được khúc sông nhiều cá là ngon rồi".

Ra sông

Rời con khém nhỏ dưới chân những vạt bần xanh ngắt, xuồng chúng tôi từ đuôi cồn Mỹ Phước chạy xéo về phía của Định An. Anh Út Chơn đứng lái, gương mặt đầy vẻ háo hức, thỉnh thoáng còn nhờ tôi "mồi" dùm điếu thuốc.

Xuồng đã rất xa bờ, sóng cũng dữ dằn hơn, chưa bao giờ tôi thấy sóng trên sông... khủng khiếp đến vậy. Sóng nện mũi xuồng chan chát, bộ đồ tôi mặc đã ướt nhèm, nghe trên lưỡi, trên môi vị mặn râm ran của nước biển. Và tôi nghe, trời ạ, một nỗi sợ hãi mơ hồ nào đó đang rục rịch trong tôi. Nhìn anh Út Chơn bình thản điều khiển chiếc xuồng con lách từng ngọn sóng tôi mới an tâm tự cho phép mình thưởng thức cái cảm giác như được... đánh đu cùng sóng nước.

Nơi đây gần cửa biển, mặt sông rộng mênh mông. Trong tầm nhìn, tôi đếm được gần 20 xuồng lưới lênh đênh trên sóng. Anh Út tắt máy, nói tỉnh queo: "Ngồi tào lao chơi, thả xuồng trôi tới đầu Cù Lao Dung thả lưới". Thời gian trên sông trôi thật nhanh, khi anh Út thoăn thoắt buông lưới, tôi xem lại đã gần 17h. Lúc này tôi mới hiểu anh Út đưa xuồng đến gần cửa biển rồi thả trôi là để đón đầu con nước. Thả lưới phải canh đúng thời điểm con nước đứng lớn hoặc đứng ròng. Lưới được thả vắt ngang sông. Lưới cá bông lau mỗi mắc rộng 14cm, cá dưới hai kg cứ "vô tư" luồn qua, từ ba kg trở lên thì... khó thoát. Mỗi tay lưới dài 550 - 600m, cách 8m mắc một vòng sắt nặng 0,5kg để giằng lưới, bên trên buộc phao nổi đảm bảo chiều cao lưới từ đáy sông trở lên khoảng 6 - 7m sẵn sàng "đón" cá bông lau hay ăn ở tầng nước thấp.

Ai là... triệu phú?

Buông lưới xong, gần chục xuồng gọi nhau neo tụm lại. Tán dóc, hút thuốc và lai rai rượu đế. "Triệu phú", là cách nói vui của những người đi lưới. Cứ vài ba hôm lại nghe có người trúng lưới, trở thành... triệu phú.

Anh Hải "Hô" nói: "Dễ ẹc chứ gì, chú Ba Đương nè, tối hôm kia dính được 9 con, cân gần 40 kg".

Ông Ba Đương neo xuồng kế bên, với tay lòn qua tôi chai rượu trắng, cười hề hề: "Cũng hên xui chú ơi, nhìn phao thì biết, khúc sông này lưới giăng dày đặc tưởng không con cá nào lọt lưới được. Vậy chứ lầm chết à nghen, có khi lưới tui trúng đậm, còn lưới thằng cha "sát nách" kéo lên không dính con nào". Ông Ba nói tiếp, suýt chút nữa tôi đã ôm bụng cười: "Con cá bông lau vào lưới giống như chú đi... nhậu vậy. Bữa nay chọn quán này, mai chọn quán khác, hổng lẻ vô hoài một quán, hổng lẻ dính hoài một lưới, phải hôn?". Tôi gật, hỏi: "Nghe nói hôm nay chú không thả lưới, bỏ uổng vậy?". Quay sang anh Hải, ông Ba chặc lưỡi: "Tui đâu được khỏe như mấy thằng này, sức vóc đâu mà ngày nào cũng đi. Chạy ra đây cho đỡ... nhớ, sẵn kiếm đứa nào mượn đỡ một con qua nhậu với anh sui". Thật khó tưởng tượng, cá sông mà cũng dễ dàng "mượn đỡ" làm đồ mồi. Ông Ba còn tếu táo cho tôi biết về cái biệt danh của anh Hải: "Thằng Hải là vua... sát cá. Hồi trước nó bắt được con cá hô nặng 115kg, bởi vậy anh em mới kêu là Hải... hô!. Chú ở đây coi, lát nữa kéo lưới, hổng chừng nó là triệu phú thiệt".

Đêm ở sông, có cảm giác bóng tối cô đặc phía bờ xa theo sóng nước loang dần rồi trùm phủ cả mặt sông. Đèn phao nhảy nhót trên sóng nước. Không hẹn mà đi, mọi người lặng lẽ nổ máy tiến về phao lưới của mình. Lưới kéo lên chất gần đầy khoang xuồng mà chưa thấy... động tĩnh gì, như sợ tôi nản lòng, anh út khẳng định chắc nịch: "Chắc chắn phải dính cá thôi, làm sao không có được!". Tôi ngó mông lung mặt sông, định dẹp máy ảnh thì nghe anh Út kêu: "Đây nè, dính rồi, con này không dưới 6kg"...

Sáng hôm sau tôi rời cồn Mỹ Phước, không kịp ở lại ngồi quán cà phê đầu xóm để nghe anh em cho biết đêm qua ai là... triệu phú. Mùa cá bông lau luôn là mùa của hy vọng, vì dân đi lưới nơi đây đều tự hào rằng mình không bao giờ khai thác cá theo kiểu tận thu. Cá nhỏ lọt lưới năm qua đã về với biển, nay đến mùa sẽ lớn lên và... "đến hẹn lại lên". Cá bông lau ở khúc sông này như một thứ "của để dành", một món quà phóng khoáng và tử tế của sông của biển.

HỒNG BỈNH HIẾU

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005