Tôm chết, lúa cũng thất thu

Nguồn tin: Báo Đất Việt, 01/04/2010
Ngày cập nhật: 3/4/2010

Mới đây, sau khi khảo sát các khu vực sản xuất lúa bị xâm nhập mặn và nuôi tôm thiếu nước bị thiệt hại ở Bạc Liêu, giáo sư - tiến sĩ Võ Tòng Xuân, nguyên Hiệu trưởng ĐH An Giang, khuyến nghị: cần phải khắc phục ngay tình trạng “tranh chấp mặn - ngọt” giữa nuôi tôm và trồng lúa.

Theo ông Xuân, tỉnh Bạc Liêu cũng như nhiều địa phương khác ở ĐBSCL cần xem xét, điều chỉnh lại quy hoạch sản xuất xem có còn phù hợp không, nhất là trong bối cảnh tác động do biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp.

Giáo sư Xuân cho rằng, riêng Bạc Liêu cần sớm quy hoạch lại các vùng sản xuất, khu vực nào có thể giữ ngọt được, đảm bảo không bị xâm nhập mặn thì mới quy hoạch cho nông dân sản xuất lúa. Khu vực nào trồng lúa không hiệu quả thì chuyển sang nuôi tôm. Tỉnh cần đầu tư xây dựng hệ thống cống, đập ngăn mặn giữ ngọt dọc theo các cống Hộ Phòng - Chủ Chí; Giá Rai - Phó Sinh, vì hai tuyến kênh này có nhiệm vụ rất quan trọng: điều tiết nước mặn để phục vụ nuôi tôm, nhưng đồng thời cũng xả chất thải, rút nước mặn để kéo nước ngọt từ Sóc Trăng thông qua kênh Quản lộ - Phụng Hiệp về phục vụ sản xuất lúa.

Khuyến nghị trên được đưa ra khi Bạc Liêu và một số địa phương ở ĐBSCL đang đau đầu vì chuyện điều tiết nguồn nước ngọt - mặn cho vùng trồng lúa, nuôi tôm cận kề trong mùa khô hạn, xâm nhập mặn gay gắt hiện nay. Sự lúng túng ấy dẫn đến hậu quả: tôm chết ngày càng nhiều mà lúa chết cũng không ít. Ông Nguyễn Văn Lớn, ở ấp 19, xã Phong Tân làm 10 công lúa nhưng do thiếu nước tưới nên 5 công bị mất trắng, 5 công còn lại chỉ thu hoạch được khoảng 50 giạ lúa. Lúa thất thu, nhiều hộ hết muốn gặt, bán cho các hộ nuôi vịt nhưng cũng không ai mua vì ở đây không còn nước ngọt cho vịt uống.

Trong khi nhiều người trồng lúa mất mùa vì thiếu nước ngọt thì không ít người nuôi tôm ở huyện Giá Rai cũng bị thiệt hại nặng vì nắng kéo dài khiến độ mặn ở nhiều vuông tôm đã lên đến 35 - 40%, làm tôm chết hàng loạt. Theo Sở Nông nghiệp - Phát triển nông thôn Bạc Liêu, toàn tỉnh hiện có hơn 6.500 ha tôm nuôi đã bị thiệt hại, chủ yếu là ở Giá Rai, trong đó có 1.500 ha mất trắng. Ở các huyện Phước Long, Đông Hải, khoảng một tuần qua tôm nuôi cũng chết ngày càng nhiều.

Ông Phan Minh Quang, Phó giám đốc Sở, cho biết, theo kế hoạch, đến năm 2015 toàn tỉnh mới sản xuất 45.000 ha lúa đông xuân nhưng mới đến năm nay, diện tích trồng lúa đông xuân đã hơn 44.000 ha. Diện tích trồng lúa tăng quá nhanh nên không đủ nguồn nước ngọt cung cấp vì hệ thống kênh dẫn nước bị bồi lắng nhiều năm. Nếu dẫn nước mặn vào phục vụ cho các hộ nuôi tôm thì 27.000 ha lúa sẽ bị thiệt hại, còn điều tiết nước ngọt cứu lúa thì tôm chết. Chung quan điểm với giáo sư Xuân, ông Quang kiến nghị UBND tỉnh và Chính phủ tăng đầu tư để tỉnh quy hoạch, hoàn thiện hệ thống thủy lợi.

Kính Hưng