“Bà mụ” của một số loài cá biển

Tuy không phải là một đề tài nghiên cứu khoa học ở góc độ chuyên sâu, nhưng từ những kinh nghiệm thực tế, sau nhiều năm mày mò nghiên cứu, chị Lê Thị Như Phượng - Phó Giám đốc Công ty Thủy sản Hoằng Ký đã cho sinh sản nhân tạo, sản xuất thành công 9 loài cá biển có giá trị kinh tế cao, được người nuôi trồng thủy sản (NTTS) trong và ngoài tỉnh đón nhận. Ghi nhận những đóng góp này, chị Lê Thị Như Phượng vừa được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tặng bằng khen về thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn.

Năm 1998, sau khi tốt nghiệp Khoa Nuôi trồng Trường Đại học Thủy sản Nha Trang (nay là Đại học Nha Trang), chị Lê Thị Như Phượng được nhận vào làm việc tại Công ty Thủy sản Hoằng Ký (Phước Long - Nha Trang) với cương vị là kỹ thuật viên. Thời gian này, việc sản xuất giống cá biển và nuôi hải sản xuất khẩu (chủ yếu là cá chẻm) của Công ty Thủy sản Hoằng Ký hoàn toàn phụ thuộc vào công nghệ của một công ty khác ở Đài Loan nên tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp gặp không ít khó khăn. Vào những năm 1998 - 2000, ngoài tôm sú, tôm hùm lồng, ốc hương và một số loài nhuyễn thể khác, người NTTS ở Khánh Hòa bắt đầu manh nha nuôi thử nghiệm một số loài cá biển như: cá mú, cá hồng… Tuy nhiên, do nguồn con giống chủ yếu phụ thuộc vào tự nhiên nên số lượng, chất lượng nuôi không ổn định, đầu vào luôn khan hiếm. Cùng lúc đó, việc hợp tác giữa Công ty Thủy sản Hoằng Ký và doanh nghiệp Đài Loan bị đình trệ, vì đơn vị kia làm ăn không mấy hiệu quả. Qua tìm hiểu thực tế, đánh giá điều kiện nuôi, nhu cầu thị trường tiêu thụ, chị Phượng đã mạnh dạn đề xuất ý tưởng sản xuất giống cá biển bằng phương pháp sinh sản nhân tạo; trong đó, chị là người chịu trách nhiệm chính về kỹ thuật, điều hành từng công đoạn sản xuất. Khi được Ban Giám đốc Công ty chấp nhận, bằng những kinh nghiệm thực tế, áp dụng những kiến thức học ở nhà trường, sau gần 1 năm mày mò nghiên cứu, chị Phượng đã thành công bước đầu khi cho sinh sản nhân tạo đối tượng nuôi là cá chẻm mõm nhọn. Tuy nhiên, đối tượng cá chẻm mõm nhọn khi đưa vào nuôi thương phẩm đã không đạt hiệu quả kinh tế như mong muốn nên Công ty không nhân rộng mô hình này.

Thời gian này, việc cho sinh sản nhân tạo cá biển là một vấn đề rất khó trong lĩnh vực NTTS. Hầu hết các loài cá mú, cá bớp, cá chẻm, cá hồng… bố mẹ đều phải tuyển chọn từ đánh bắt tự nhiên; thời gian nuôi thành thục phải đến 3 năm mới có thể đưa vào sản xuất giống nhân tạo nên hầu như lợi nhuận của Công ty dừng lại ở con số không. Khó khăn không dừng lại ở đó, các khâu kỹ thuật như: Kích thích đẻ trứng, thụ tinh, chuyển đổi giới tính, chăm sóc ấu trùng… trong NTTS ở nước ta chưa được chuyên môn hóa từng giai đoạn nên việc sản xuất được giống, chuyển nuôi thương phẩm đòi hỏi phải tốn khá nhiều thời gian, công sức. Không quản ngại khó khăn, sau hơn 10 năm nghiên cứu, rút kinh nghiệm thực tiễn, học hỏi và trao đổi thêm kiến thức từ các thầy cô đang dạy ở Trường Đại học Nha Trang, Viện Nghiên cứu NTTS III, chị Phượng đã thành công và hoàn thiện quy trình sản xuất sinh sản nhân tạo 9 loài cá biển. Trong đó, nhiều loài như: cá bớp, cá chẻm, cá mú cọp, cá mú nghệ, cá mú chuột, cá mú đỏ, cá mú hoa nâu… được người NTTS trong cả nước ghi nhận là những loài nuôi có giá trị kinh tế và đạt hiệu quả cao, đặc biệt là xuất khẩu. Ngoài thành công trong phương pháp chuyển đổi giới tính các loài cá mú, kỹ thuật sinh sản bằng kích thích dục tố, kích thích cá đẻ trứng, ấp trứng, ương nuôi ấu trùng…, trong quá trình nuôi, chị Phượng đã dày công nghiên cứu, thử nghiệm nhiều lần về mật độ ương, loại thức ăn, liều lượng thức ăn, cách chăm sóc… Trên cơ sở đó, chị chọn ra được phương pháp, quy trình nuôi phù hợp cho từng đối tượng.

Dẫn chúng tôi dạo quanh trang trại, khu sản xuất giống, chị Phượng cho biết: Đến thời điểm này, tuy đã hoàn toàn chủ động công nghệ sản xuất giống nhân tạo 9 loài cá biển, nhưng do nhu cầu của người nuôi còn hạn chế, đối tượng sản xuất chính của Công ty chủ yếu là các loài cá mú và cá bớp; mỗi năm cung cấp ra thị trường khoảng hơn 1 triệu con giống, kích cỡ từ 8 - 15 cm, doanh thu đạt gần 3 tỷ đồng. Hiện tại, chúng tôi đang tiến hành thử nghiệm cho lai tạo giữa 2 loài cá mú cọp và cá mú nghệ để tạo ra dòng cá mú mới. Bởi 2 loài này về mặt di truyền chúng cùng giống, hình thái có những điểm tương đồng; trong đó, cá mú nghệ có tốc độ tăng trưởng nhanh (5 - 7 kg/24 tháng nuôi), cá mú cọp (0,4 - 0,6 kg/14 tháng). Bên cạnh hoàn thiện quy trình sản xuất giống của dòng con lai, chúng tôi tiếp tục nghiên cứu và thử nghiệm các cặp con lai khác, nhằm tạo ra một dòng cá mới có năng suất, tốc độ tăng trưởng nhanh, kháng bệnh tốt.

Trong chiến lược phát triển NTTS ở Khánh Hòa, bên cạnh đẩy mạnh các nghề nuôi ven bờ, nuôi cá biển được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, theo hướng lâu dài với quy mô bền vững. Tuy nhiên, một trong những vấn đề nan giải hiện nay, chúng ta chưa chủ động được con giống, chủ yếu phụ thuộc vào thiên nhiên nên sản lượng thủy hải sản nuôi biển đạt thấp, chưa xứng với tiềm năng. Việc Công ty Thủy sản Hoằng Ký sản xuất thành công nhiều loài cá biển sẽ tạo điều kiện cho người NTTS đa dạng hóa đối tượng và hình thức nuôi, góp phần không nhỏ trong việc giải quyết việc làm, cải thiện đời sống cho một bộ phận cư dân ở vùng ven biển.

VŨ CA

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005